barış pirhasan 1951 yılında istanbul’da dünyaya geldi. ankara fen lisesi’nin ardından hacettepe üniversitesi tıp fakültesi’ni kazandı. ancak yazar kimliği ağır bastı. tıp fakültesi’ni yarım bırakıp boğaziçi üniversitesi’nde ingiliz dili ve edebiyatı okumak üzere istanbul’a gitti.  bir yandan şiirler yazmaya devam eden pirhasan, üniversitenin ardından yurt dışında sinema ve televizyon yönetmenliği üzerine eğitim aldı.

1960 sonrası toplumcu şiirin ikinci kuşak şairleri arasında yer alan pirhasan’ın ilk şiiri 1973'te yeni dergi'de yayımlandı. bu dönemde başka birçok derginin yazı kurullarında görev aldı. 1980'le sonrasında daha çok sinema alanında çalışmalara yöneldi.

sinemaya yine yazar kimliğini öne çıkararak, senarist olarak adım attı. bir uzaylının dünyadaki maceralarını konu alan abd yapımı ‘e.t.’nin türkçe versiyonu ‘badi’nin senaryosunu 1983’te kaleme aldı. 1985 ve 1990 yılları arasında,  usta yönetmen atıf yılmaz’ın türk sinemasının kültleri arasında yer alan, ‘adı vasfiye’, ‘ah belinda’, ‘değirmen’, ‘asiye nasıl kurtulur’, ‘kadının adı yok’ ve ‘bekle dedim gölgeye’ filmlerinin senaryosunu yazdı.

ilk yönetmenlik deneyimi olan ‘küçük balıklar üzerine bir masal’ı 1989’da çekti. filmin senaristliğini ve yapımcılığını da üstlendi.

1995 yılında beş yönetmenin ortak yapımı olan ‘yer çekimli aşklar’ filminde ‘gül ile adem’ bölümünü yönetti. bir yıl sonra bu kez kadrosunda tuncel kurtiz ve haluk bilginer gibi usta isimlerin yer aldığı ‘usta beni öldürsene’yi beyaz perdeye aktardı.

onu 2000 yılında çektiği ‘kendim ve diğeri’ ile ‘bir kadın bir erkek’ izledi. ardından 2001’de ‘o da beni seviyor’ ve 2007’de’adem'in trenleri’ni çekti.

pirhasan, oğlu yusuf pirhasan'ı ilk filmi ‘son durak kurtuluş'ta yalnız bırakmadı. hem senaryoyu yazdı hem de sette oğlu yusuf'a asistanlık yaptı. 

şimdilerde baba oğul, dede vedat türkali'nin türk edebiyatının klasikleri arasında yer alan ‘bir gün tek başına’ romanını da birlikte çekmeyi planlıyor.

f tipi cezaevlerini anlattı

son olarak grup yorum’un projelendirdiği ve yönetmen kadrosunda pirhasan ile birlikte aydın bulut, ezel akay, hüseyin karabey, mehmet ilker altınay, reis çelik, sırrı süreyya önder, vedat özdemir’in yer aldığı, ‘f tipi film’ 2012’nin son haftasında vizyona girdi.

ancak f tipi cezaevlerindeki tecridi anlatan filmin sansüre maruz kaldığı öne sürüldü.

internet sitesi üzerinden yapılan açıklamada filmin afişlerini asanların gözaltına alındığı, her türlü ücreti ödenmesine rağmen afişleri metro ve tramvaylara asılmadığı belirtildi. ayrıca bazı şehirlerde filmi gösterecek sinemaların tehdit edildiği belirtildi.

yazar babanın yazar oğlu

yazar vedat türkali’nin oğlu olan pirhasan’ın ‘tarih kötüdür’, imzasız el yazıları’ ve ‘babam benden hiçbir şey anlamıyor’ adlı iki şiir kitabı bulunuyor.

ayrıca beyazperdeye aktardığı ‘usta beni öldürsene’ ve gül dirican ile birlikte kaleme aldıkları ‘oda beni seviyor’ adlı iki senaryo kitabına da imza attı.

‘hürrem’ adlı bir de çocuk kitabı bulunan pirhasan, son olarak kendi şiirlerini ve bazı çevirileri ‘aşkla kedi arasındaki yedi benzerlik”’ adlı kitapta topladı.

başlıca ödülleri

usta beni öldürse

antalya altın portakal film festivali, en iyi senaryo

ankara uluslararası film festivali, en iyi film,  en iyi yönetmen, en iyi senaryo

o da beni seviyor

altın portakal film festivali, dr. avni tolunay jüri özel ödülü

kaynak: al jazeera