11 eylül 2001’de abd’de gerçekleştirilen saldırıları planlamakla suçlanan beş kişinin küba’daki guantanamo üssü’nde kurulan askeri mahkemede yargılanmasına başlandı.

daha önce saldırıların fikir babası olduğunu itiraf eden halid şeyh muhammed’in yanı sıra velid bin attaş, remzi binalşib, ali abdülaziz ali ve mustafa ahmet ise cinayet, 'terörizm' ve suikastle suçlanıyor. sanıklar suçlu bulunmaları halinde ölüm cezasına çarptırılabilir. 

savcıların iki buçuk saat boyunca iddianameyei okudukları guantanamo üssü’ndeki duruşmada beş sanık kulaklıklarını çıkartarak hakimin sorularının arapça çevirisini dinlemeyi reddetti.

halid şeyh muhamed, yargıcın abd’nin askeri ve sivil avukatlarından tatmin olup olmadığı sorusuna da yanıt vermedi.

bunun üzerine muhammed’in sivil avukatı david nevin, “sanıyorum bay muhammed mahkemeye seslenmeyi reddedecek. sanıyorum kendisi yasal sürecin adil olduğu konusunda ciddi endişelere sahip” diye konuştu. muhammed geçmişte avukatları aracılığıyla yaptığı açıklamalarda hakim karşısına çıkarılmaları halinde saldırıların sorumluluğunu 'gururla' üstleneceğini belirtmişti.

sanıkların hepsinin kulaklıkları çıkararak dinlemeyi reddetmesinin ardından hakim duruşmaya ara verdi. daha sonra çevirmenin mahkemede herkesin duyabileceği şekilde soruları sorması sağlandı.

duruşma sırasında namaz kılan sanık remzi binalşib’e, kamuflaj üniformaları içindeki askerler müdahale etmedi.

velid bin attaş ise gönüllü olarak gelmediği mahkemede, sanık koltuğuna bağlandı. hakim düzgün davranacağına söz vermesi karşılığında attaş’ın sandalyeden çözülmesine izin verdi. hakim avukatları dinledikten sonra davayı 12 haziran'a erteledi.

‘mahkeme tartışmalı’

al jazeera’nın guantanamo körfezi'nde bulunan muhabiri rosiland jordan, askeri mahkemenin son derece tartışmalı olduğunu söyledi. abd tarihinde bu tür mahkemelerin daha önce kullanıldığını belirten jordan, bu mahkemelrrde yargılanan kişilerin genellikle başka ülkelerin askerleri olduğunu hatırlattı.

jordan sanıklarla ilgili olarak “bu kişiler herhangi bir ülke ya da ulus için eylemde bulunmadılar. bu nedenle bu kişilerin bu şekilde yargılanmasıyla ilgili çok çeşitli eleştiriler yapılıyor” ifadelerini kullandı.

duruşma,  11 eylül kurbanlarının aileleri, hayatta kalanlar ile saldırının ardından müdahalede bulunan acil durum görevlilerinin toplandığı beş ayrı bölgede kapalı devre ile yayınlandı..

savunma avukatları ise davanın herkes tarafından izlenmesi gerektiğini belirterek kapalı devre yayınına karşı çıkmıştı.

duruşmaya onlarca gazetecinin yanı sıra 11 eylül mahkumlarının aileleri izleyici olarak katıldı. 

obama yönetimi guantanamo kampını kapatma girişiminin parçası olarak 2009 yılında davayı sivil mahkemeye taşımak istemişti. ancak kongredeki muhalefetin ve new york kent yetkililerinin davanın kente taşınmasının büyük güvenlik tehdidi oluşturacağını söylemesi üzerine bu girişimden geri adım atmıştı.

abd’de 11 eylül 2001’de new york, washington ve pennsylvania’da  düzenlenen saldırılarda 2 bin 976 kişi hayatını kaybetmişti. saldırıları el kaide örgütü üstlenmişti.

kaynak: al jazeera ve ajanslar