türkiye'de 12 eylül 1980 tarihinde askeri darbe ile iktidarı devirenlerden dönemin genelkurmay başkanı kenan evren ile hava kuvvetleri komutanı tahsin şahinkaya'nın yargılandığı davaya ikinci duruşmayla devam ediliyor. perşembe günü tsi 09.30’da başlayan ikinci duruşmada, davaya bakan ankara 12. ağır ceza mahkemesi müdahillik taleplerini değerlendirmeyi sürdürüyor. 

duruşmaya, iddianamede adı geçen 'mağdur ve müştekiler', katılma talebinde bulunanlar, avukatlar ve izleyiciler ile basın mensupları alındı. evren ve şahinkaya'nın avukatları da duruşmada hazır bulundu.

duruşmanın yapıldığı ankara adalet sarayı’nın önünde polis, yoğun güvenlik önlemleri aldı. ikinci duruşma esnasında, mahkeme önünde sessizlik hakim. ilk günün aksine perşembe günü adalet sarayının önünde henüz kimse bulunmuyor. davanın çarşamba günü yapılan ilk duruşmasına, mahkemeye rapor gönderen evren ve şahinkaya sağlık problemleri nedeniyle duruşmaya katılmamıştı. bunun üzerine davaya müdahil olan avukatlar, evren ve şahinkaya'nın mahkemeye getirilmesini ve tutuklanmasını istedi.

müdahil avukatlarından fikret babaoğlu, "darbeciler hastanelerde kuyruk olmaya başladılar. haklarında dava açıldı mı? ergenekon'da, balyoz'da da böyle oldu, ya pinochet gibi tekerlekli sandalyeyle ya da mübarek gibi kafeste gelecek. yüz yüze olmadan duruşmayı yapamayız" dedi.

mahkemeden sanık avukatlarına ret

evren ve şahinkaya'nın avukatı bülent acar ise mahkemenin davaya bakma yetkisi olmadığını savundu ve iddianamenin yok hükmünde olduğuna karar verilmesini istedi. darbe anayasasının halen yürürlüğünün sürdüğünü aktaran avukat acar, "1982 anayasası'nın hala yürürlükte tutulan maddeleri, sayın iddia makamını ve mahkemenizi bağlar. hiç kimse anayasa'nın bu hükümlerini yok sayamaz" dedi.

mahkeme ise sanık avukatının talebini reddetti ve duruşmanın devamına karar verdi.

avukat acar, mahkemeden darbede kontrgerilla ve abd'nin rolünün araştırılmasını istedi.

yazıcıoğlu: darbe suçlarını bu mahkeme yargılayamaz

tartışmalarla ilgili al jazeera'nin sorularını yanıtlayan ceza hukukçusu yılmaz yazıcıoğlu, kişisel müdahillik taleplerini kabul eden mahkemenin darbe döneminde işlenen suçları bu davada yargılayamayacağına işaret etti.

yazıcıoğlu, "bu kişiler müdahil olabilirler. ama burada iki noktayı ayırmak gerek. şiddet ve cebir yoluyla anayasal düzeni değiştirmek ayrı bir eylem. sonrasında işkence, kötü muamele, idam gibi suçları işlemek ayrı. bu kurum ve kişiler ikinci kapsamdaki suçlarla ilgili yagılamaya müdahil olabilirler" diye konuştu.

'düşünce hürriyeti kalktı'

iddinamede, 12 eylül askeri yönetimince ülkenin tamamının denetim ve kontrol altına alınması, siyasi partilerin faaliyetlerinin engellenmesi ve siyasilere getirilen yasaklara yer veriliyor. böylece toplum üzerinde kurulan baskı ve yayın yasaklarıyla düşünce hürriyetinin tamamen ortadan kaldırıldığı ifade ediliyor.

ayrıca, hiçbir yargı kararı olmadan olmadan 30 bin memurun görevine son verildiği, 7233 memurun sürgüne gönderildiği, 300 bin kişiye sakıncalı oldukları gerekçesiyle pasaport verilmediği ve yurt dışına kaçan 14 bin kişinin 'vatan haini' oldukları gerekçesiyle vatandaşlıktan çıkarıldıkları anlatılıyor.

darbeden sonra milli güvenlik konseyi'ni kuran genelkurmay başkanı orgeneral kenan evren, kara kuvvetleri komutanı orgeneral nurettin ersin, hava kuvvetleri komutanı orgeneral tahsin şahinkaya, deniz kuvvetleri komutanı oramiral nejat tümer ve jandarma genel komutanı orgeneral sedat celasun'dan ölen üç isim iddianamede geçmiyor.

12 eylül 2010 tarihinde gerçekleşen referandumda değiştirilen anayasanın 15. maddesiyle açılabilen davanın iddianamesi, hayatta olan evren ve şahinkaya hakkında hazırlanmıştı.

'mecliste önerge'

öte yandan tarihi dava devam ederken akp, 12 eylül 1980 askeri darbesinin yanısıra; ordunun 27 mayıs 1960, 12 mart 1971, 28 şubat 1997 ve 27 nisan 2007'deki eylemleri hakkında da ‘meclis araştırması’ açılmasını talep etti.

akp grup başkanvekileri ayşe nur bahçekapılı ve ahmet aydın, bu yönde hazırladıkları önergeyi tbmm başkanlığı'na sundu.

kaynak: al jazeera ve ajanslar