KRONOLOJİ: SURİYE'DE İÇ SAVAŞ

abd dışişleri bakanı john kerry, rejim ve muhalifler arasındaki çatışmaların ikinci yılına girdiği suriye’de, ölümlerin sona ermesi için devlet başkanı beşşar esed ve isyancıları aynı masada görmek istediğini söyledi. norveç'te konuşan kerry, abd’nin dileğinin her iki tarafın da rızasıyla bir geçiş hükümeti kurulması olduğunu aktardı.

kerry'nin açıklamaları, rusya dışişleri bakanı sergey lavrov'un görüşleriyle örtüşüyor ve abd'nin önceki rejim karşıtı açıklamalarından farklı bir tona sahip. abd'nin rejime yönelik tavır değişikliğinde, suriye içinde yükselişe geçen radikal unsurlar etkili oldu.

washington yönetimi, salı günü irak sınırları içinde suriyeli askerlerin öldürülmesini 'terörist' eylem olarak nitelemişti. bu açıklama, abd’nin muhaliflere yönelik en ciddi tepkisi olmuştu.

rusya dışişleri bakanı lavrov, şubat ayının son günlerinde kerry ile berlin’de bir araya gelmişti. lavrov, görüşmenin ardından rusya dışişleri bakanı, suriye muhalefetine şam rejimiyle acilen görüşmelere başlama çağrısında bulunmuştu.

israil de, suriye konusundaki sessizliğini bozdu. cumhurbaşkanı şimon peres bm ve arap birliği’nin suriye'ye askeri müdahalede bulunmasını istedi.

şam yakınında yeni cephe

diplomasi alanında açıklamaların geldiği çarşamba günü, suriye topraklarında yine silahlar ateşlendi. başkent şam ve 1967’de israil tarafından işgal edilen golan tepeleri arasında kalan arazide, muhalifler ve ordu birlikleri arasındaki çatışmalar hız kazandı. bölgenin tarafların mücadelesinde yeni bir cephe olabileceği belirtiliyor.

sivil aktivistler ve muhalif askeri kaynaklara göre, isyancılar başkentin altı kilometre yakınındaki han şeyh’te suriye lideri esed komutasındaki cumhuriyet muhafızları ve dördüncü zırhlı tümen’e ait kışla çatışmaların odağında.

muhaliflere göre, tepelerin arkasına saklanan askerler, hafta sonundan bu yana kışlayı kuşatan isyancıları dağıtmak için roketlerle saldırıyor.

bir filistin mülteci kampının da bulunduğu bölgeye yönelik muhaliflerin baskısı son üç günde arttı. hafta sonunda muhaliflerin kışlaya baskını, esed yanlısı 30 askerin ölümüyle sonuçlanmıştı. 

bomba yüklü araç infilak etti

merkezi londra'da bulunan aktivist grup suriye insan hakları gözlemevi, han şeyh bölgesindeki bir polis merkezi önünde bomba yüklü aracın havaya uçurulduğunu bildirdi. patlamada ölen ya da yaralanan olup olmadığı bilinmiyor.

bab-ı amr uçakların hedefinde

suriye hava kuvvetleri, hums kentinde yer alan bab-ı amr mahallesinde kontrolü yeniden ele geçirmek için taarruz ediyor. başlangıçta muhaliflerin kalelelerinden biri olan bab-ı amr'a geçtiğimiz yıl saldıran ordu, gerçekleştirdiği kanlı bir operasyonla mahalleyi isyancılardan temizlemişti. muhalifler, yaklaşık dört gün önce bölgeye yeniden sızdı. örgüte göre, geçen hafta hums’ta hem ordu hem de muhalifler büyük kayıplar verdi.

halep'te hava üssüne saldırı

kuzeydeki halep’te de savaş uçakları menag hava üssüne saldırdı. isyancılar 12 şubat’ta eyaletteki havaalanlarına yönelik operasyon başlatmıştı.

ülkenin kuzeybatısındaki idlib eyaletinde ise, askerler isyancıların elindeki vadi deyf  kışlasına sızmaya çalışıyor. kışlayı ekim ayından bu yana isyancılar kontrol ediyor.

doğuda mevzi kaybı

rejim, ülkenin kuzeyinden sonra doğusunda da mevzi kaybediyor. doğudaki en büyük şehir deyr ez zor'dan şiddetli çatışma haberleri geliyor. muhalifler, türkiye sınırına yakın idlib kentinin yakınlarına kadar ilerledi. 

lübnan sınırında çatışmalar

gözlemevi’ne göre lübnan sınırındaki çatışmalar da hız kazandı. rejimin istihbarat güçleri, isyancıların kontrolündeki geçiş noktalarına ağır silahlarla ateş açtı. sınırdaki çatışmalarda cosiye köyünde dört isyancı öldü.

ab yardım görevlisi öldürüldü

ülkedeki çatışmalar sırasında bir ab yetkilisi de hayatını kaybetti. ab dış politika şefi catherine ashton, suriye’de bulunan ab delegasyonu üyesi ahmed şahada'nın şam kırsalında düzenlenen roket saldırısında yaşamını yitirdiğini duyurdu. açıklamaya göre, shihadeh, saldırı sırasında dariya ilçesinde halka insani yardım malzemesi dağıtıyordu.  

dayanışma haftası

müslüman kardeşler örgütü ise suriye'de ikinci yılını dolduran çatışmalar nedeniyle 15 mart haftasının ‘suriye halkıyla dayanışma haftası’ olmasını talep etti. grup, isyanın başlamasından bu yana hayatını kaybeden suriyelilerin bu hafta anılmasını istiyor.

söz konusu örgütün, beşar esed’in babası hafız esed döneminde suriye’de faaliyet göstermesi yasaklanmıştı. müslüman kardeşler’in bugün suriye muhalefeti içinde önemli bir yeri var.

suriye'de, 2011 yılının mart ayında demokratik reform gösterileriyle başlayan olaylar, daha sonra muhaliflerle rejim güçleri arasında silahlı mücadeleye dönüşmüştü. bm, suriye’deki çatışmalarda hayatını kaybedenlerin sayısının, rejim güçleri dahil olmak üzere yaklaşık 70 bin olduğu tahmininde bulunuyor. insan hakları gözlemevi’ne göre suriye’de sadece salı günü yaşanan şiddet olaylarında en az 110 kişi öldü.

kaynak: ajanslar