abd ve çin liderleri, kuzey kore'yi, uzun menzilli füze kullanarak uzaya uydu gönderme planına ilişkin olarak uyardı.

beyaz saray'dan yapılan açıklamaya göre, güney kore'nin başkenti seul'deki nükleer güvenlik zirvesi sırasında bir araya gelen abd başkanı barack obama ve çin devlet başkanı hu jintao, 'olası bir provokasyon' durumunda pyongyang'a eşgüdüm içinde yanıt verme konusunda fikir birliğine vardı. hu'nun obama'ya kuzey kore sorununu çok ciddiye aldığını ve bu ülkenin tavrının kendilerini kaygılandırdığını söylediği belirtildi.

çin'in resmi haber ajansı xinhua tarafından yayımlanan haberde ise hu'nun obama'ya, 'kore yarımadası'nda gerginliğin yeniden artmasını ummadıkları' yönündeki görüşünü ilettiği bildirildi. 

ancak amerikan associated press haber ajansına konuşan obama'nın ulusal güvenlik danışmanı yardımcısı ben rhodes, çin'in kuzey kore politikasının ne kadar değiştiği konusunda şüpheleri olduğunu söyledi. rhodes, "çin daha önce de bu kaygılarını aktardı. kuzey kore ise aynı davranışı sürdürdü" dedi.

kuzey kore, ülkenin kurucusu kim il sung'un 100. doğum günü vesilesiyle, 12-16 nisan tarihleri arasında uzaya uzun menzilli füze yoluyla uydu göndereceğini açıklamıştı. abd ise bunun bir füze denemesi olacağını ve bm güvenlik konseyi kararlarının ihlali anlamına geleceğini vurguluyor.

obama çin’i eleştirmişti

pazar günü yaptığı konuşmada çin'i eleştiren obama, pekin'in pyongyang'a karşı yeterince sert davranmadığını söylemişti. abd başkanı ayrıca, kuzey kore'ye karşı izlenmesi gereken politikayla ilgili olarak, çin'in yaklaşımının sonuç vermediğini belirtmişti.

obama ve güney kore cumhurbaşkanı lee myung-bak daha önce, pyongyang'ın, uydu gönderme planını iptal etmemesi halinde, yeni yaptırımlarla yüzleşebileceği ve uluslararası toplumdan daha da dışlanabileceği mesajı vermişti.

güney kore ve japonya, hava sahasından geçmesi halinde, kuzey kore'nin füzesinin düşürüleceği uyarısında da bulunmuştu. kuzey kore'nin füzeyi fırlatmaya hazırlandığı nokta, çin sınırından fazla uzak değil.

pyongyang şubat ayı sonunda, füze ve nükleer denemeleri ile uranyum zenginleştirme faaliyetlerini durdurma sözü vermişti. abd bunun karşılığında kuzey kore'ye 240 bin ton gıda yardımı yapmayı taahhüt etmişti. kuzey kore ayrıca, bm'ye bağlı uluslararası atom enerjisi kurumu (uaek) denetçilerinin ülkenin nükleer tesislerine girişine de izin vereceğini belirtmişti. ancak son gelişmeler sonrası varılan anlaşma askıya alınmış durumda.

bm genel sekreteri ban ki-moon da, güney kore cumhurbaşkanı lee ile cumartesi günkü görüşmesi sonrasında yaptığı açıklamada, kuzey kore'ye uzun menzilli füze ile uzaya uydu gönderme planını gözden geçirmesi çağrısında bulunmuştu. 

obama, güney kore ziyareti çerçevesinde, 1953 yılında iki ülke arasında bölünen yarımadadaki dört kilometre genişliğindeki askersizleştirilmiş bölgeyi de ziyaret etmişti.

iki nükleer deneme yaptı

kuzey kore’nin nükleer programı, bu ülkenin komşularını ve batı dünyasını endişelendiriyor. pyongyang, 2006 ve 2009 yıllarında nükleer denemeler gerçekleştirmişti. 1994 yılından beri ülkeyi yöneten kim’in ölümü, nükleer silaha sahip ülkedeki istikrarın geleceğinin sorgulanmasına neden olmuştu. 

taraflar, kore savaşı’nın sonunda 1953 yılında sadece ateşkes anlaşması yapıp, barış anlaşması imzalamadıkları için hukuki olarak halen savaş halinde bulunuyorlar.

kaynak: ajanslar