İsrail - Filistin sorunu
ABD’den 'iki devletli çözüm'de geri adım
ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun görüşmesinden bir gün önce Beyaz Saray’dan bir üst düzey yetkili, Washington’un 'iki devlete dayalı olmasa bile' İsrail ile Filistinliler arasında varılabilecek olası çözümü destekleyeceklerini söyledi.
adının açıklanmaması kaydıyla reuters’e konuşan yetkili, asıl amacın 'barış' olduğunu, iki devlet formatında olup olmamasına bakmaksızın eğer taraflar bir çözüm konusunda anlaşırsa, başka formatta da çözümü destekleyeceklerini söyledi. yetkili, abd'nin bu konuda bir dayatmaya yanaşmayacaklarını belirtti.
açıklama, trump-netanyahu görüşmesinden hemen önce geldi. abd'yi ziyaret eden netanyahu, bugün trump'la görüşecek.
beyaz saray yetkilisi, trump’ın ortadoğu’daki barışı 'öncelikli konular'dan biri olarak addettiğini söyleyerek "bu konuda çok hızlı bir şekilde çalışmak istiyoruz" ifadesini kullandı.
abd’nin on yıllar boyunca hem demokrat hem cumhuriyetçi yönetimleri, israil ile filistinliler arasındaki sorun konusunda iki devletli çözüme bağlılıklarını her zaman dile getirmişti.
trump, israil ile filistin arasındaki barış müzakereleri dosyasını damadı jared kushner’e vermişti. israil büyükelçisi olarak atamak istediği david friedman ise israil’in işgal ettiği topraklardaki yerleşimleri savunan ve iki devletli çözüme şüphe ile yaklaşan bir isim.
israil parlamentosu (knesset) geçtiğimiz günlerde yasadışı yerleşimleri meşrulaştıran bir yasayı onaylamıştı. beyaz saray bu karardan sonra yaptığı açıklamada, israil’in yeni yerleşimleri inşa etmesinin veya mevcut olanları genişletmesinin barışı sağlamak için yardımcı olmayabileceğini söylemişti.
"batı şeria'yı ilhak edelim"
trump-netanyahu görüşmesinden önce israil devlet başkanı reuven rivlin’den de dikkat çekici bir açıklama geldi. rivlin batı şeria’nın tamamının israil’e ilhak edilmesi ve oradaki filistinlilere israil vatandaşlığı verilmesini istedi.
rivlin, bir yıl önce yaptığı başka bir açıklamada israil ile filistin yönetiminin, sınırları açık bir konfederasyon devlet çerçevesinde bir araya getirilebileceğini söylemişti.
'iki devletli çözüm' formülü
1993 - oslo anlaşmaları ile israil ve filistin kurtuluş örgütü'nün (fkö) karşılıklı birbirlerini tanımaları üzerine israil ile filistinliler arasında kalıcı barışı sağlama görüşmelerinde yeni bir döneme girilmişti. batı şeria'da geçici bir filistin yönetimi oluşturuldu. 1990'larda başlayan barış sürecinin temel amacı; israil devletinin yanında batı şeria ve gazze'yi kapsayan bir filistin devleti kurulması, böylece "iki devletli çözüm" ile filistin'de adil ve kalıcı bir barışa ulaşılmasıydı.
kaynak: reuters
Yorumlar