meclis komisyonunda hsyk yasa teklifi görüşmeleri sürerken cumhurbaşkanı gül'ün devreye girmesiyle ak parti, anayasa değişikliği için uzlaşma arayışına girdi. adalet bakanı bekir bozdağ ve ak parti grup başkanvekili nurettin canikli salı günü meclis'te muhalefet partilerini ziyaret etti. anayasa değişikliği için destek aradı. bozdağ muhalefete "değişiklik için ortak bir komisyon kurulsun, çalışmalar belli bir takvime bağlansın" önerisinde bulundu. bdp destek verdi . mhp kapıları kapattı. chp ise masaya oturmak için iki şart öne sürdü.

anayasa değişikliği için 367 şart

bu tabloda akp’nin anayasayı değiştirebilmek için chp’nin desteğini alması şart. çünkü anayasa değişikliğinin kabul edilebilmesi için en az 367 oy gerekiyor. 330-367 aralığında bir kabul oyu ise anayasa değişikliğinin referanduma sunulmasını zorunlu kılıyor. meclis’teki sandalye dağılımı şöyle:  

tbmm üye dağılımı

ak parti 320

chp 134

mhp 52

bdp 26

hdp 4

bağımsız 12

anayasa değişikliği önerisine sıcak bakan bdp’nin vereceği destek ak parti’ye yetmiyor. ak parti, bdp ve hdp’nin sandalye sayısının toplamı 350. tabii bu da partilerin hiç fire vermemesi durumunda. değişiklik için mhp kapıları tamamen kapattı. bu durumda değişikliğin kaderi chp’den gelecek yanıta bağlı. 

chp: 'rtük modeli' doğru değil 

adalet bakanı parti gruplarını ziyaretinde, hsyk ile ilgili anayasa değişikliği konusunda somut bir öneri sunmadı. ancak erdoğan, ak parti grup toplantısında rtük modelini gündeme getirdi. rtük üyelerinin seçimi tbmm tarafından yapılıyor ve rtük üyeleri siyasi parti grupları tarafından gösterilen adaylar arasından seçiliyor. chp başbakanın önerdiği bu modele karşı.yargı bağımsızlığı açısından rtük modelini sakıncalı bulan chp lideri kemal kılıçdaroğlu başbakanın önerisiyle ilgili olarak “yargıcın yakasında parti rozeti olmaz, rtük modeli doğru değil” dedi. 

chp yanıtı bugün verecek

adalet bakanı ile görüşme sırasında chp hsyk ile ilgini anayasa değişikliği önerisini merkez yönetim kurulu toplantısında değerlendirdikten sonra yanıt vereceğini belirtti. chp myk perşembe toplanacak ve kararını bu toplantıda netleştirecek.

chp’nin şartları ve ihtimaller

chp anayasa değişikliği desteğini 2 şarta bağlamış durumda. bunlar; hsyk ile ilgili yasa teklifi geri çekilsin ve yolsuzluk ve rüşvet soruşturması engellenmesin.

chp “siyasi taktik” yaparak, hsyk ile ilgili yasa teklifinin meclis’teki görüşmelerini durdurmak ve yasa teklifinin geçmesini geciktirmek maksadıyla anayasa değişliği için masaya oturabilir. ama bu görüşmelerden bir sonuç çıkmayabilir. bu durumda “anayasa değişikliği konusunda uzlaşma olması durumunda yasa teklifinin görüşmelerini durdururuz” diyen iktidar partisi hsyk ile ilgili yasa teklifini meclis genel kurulu’na indirir..

chp’nin masaya oturması durumunda anayasa değişikliği konusunda bir uzlaşma sağlanabilir ve anayasa değişikliği tbmm’de kabul edilir.cumhurbaşkanı gül’ün de işaret ettiği ve ”tüm ülkeye pozitif etki sağlar” dediği bu ihtimal “hsyk krizini” sona erdirecek tek seçenek olarak görünüyor ancak ak parti ile chp’nin anayasa değişikliği konusunda uzlaşması o kadar da kolay görünmüyor. çünkü chp’nin  başbakanın önerdiği “rtük modeline” itirazı var.

uzlaşılan 60 maddede hsyk vardı

chp, anayasa uzlaşma komisyonu’nda dört partinin daha önce kabul ettiği hsyk ile ilgili anayasa değişikliği önerisi üzerinden bir çalışma yapılabileceğini belirtiyor. uzlaşma komisyonu’nda daha önce üzerinde anlaşılan 60 maddelik anayasa değişikliği önerileri arasında hsyk ile ilgili düzenleme de yer alıyordu. düzenleme, hsyk’nın “hakimler kurulu” ve “savcılar kurulu” şeklinde ikiye ayrılmasını ve kurul üyelerinin yargıtay , danıştay ve kürsü hakimleri tarafından gösterilecek adaylar arasından tbmm tarafından seçilmesini öngörüyor.

kaynak: al jazeera ve ajanslar