bm-arap birliği suriye özel temsilcisi kofi annan, pazar günü yaptığı açıklamada bm güvenlik konseyi’nin (bmgk) suriye’deki ateşkesi gözlemlemek amacıyla ülkeye 300 kişilik ek gözlemci grubu gönderilmesine onay vermesini değerlendirdi. annan, yeni heyetin ülkenin istikrarı için dönüm noktası olacağını söyledi.

cenevre’den yayınladığı bildiride annan, hem suriye hükümet güçlerine hem de muhalif savaşçılara ‘silahlarını bırakmaları ve silahsız gözlemcilerle birlikte çalışarak hassas ateşkesi pekiştirmeleri’ çağrısında bulundu.

altı maddelik barış planı kapsamında tarafların verdikleri sözleri tam olarak yerine getirmelerini isteyen annan, "hükümet, ağır silahlar kullanmaktan vazgeçmeli, söz verdiği gibi bu silahları terk etmeli ve silahlı birlikleri yerleşim yerlerinden çekmeli" dedi.

annan, planını kabul eden muhalifler ve şam yönetimi 13 ay boyunca süren şiddet olaylarını sona erdirmeye söz vermişti.

gözlemciler bab-ı amr'a giriyor

cumartesi günü hums kentini gezen gözlemci ekibi, pazar günü hums eyaletindeki rastan kasabasında incelemelere başladı. ekibin sözcüsü neeraj singh, iki gözlemcinin hums’ta kalarak gözlemlerini sürdürdüklerini söyledi.

hums’taki gözlem misyonu, suriye ordusu tarafından haftalarca kuşatma altında tutulan ve yüz kadar kişinin öldüğü bab-ı amr mahallesini de içeriyor.

muhalif kuvvetlerin kontrolündeki bab-ı amr, bir ay süren kuşatma ve bombardımanın ardından mart ayında yeniden ordu kontrolüne girmişti. 

video paylaşım sitesi youtube’da yayınlanan görüntüler dört bm gözlemcisinin aktivistlerle bir araya geldiğini gösteriyor. görüntülerde aktivistler gözlemcilere kentte kalmaları için yalvarıyor ve “iki aydır ilk kez bombardımansız, ölümsüz, yangınsız bir gün geçiyor” diyor.

ölümler sürüyor

öte yandan, ülkede ölümleri sona erdirmek için uluslararası çabaların artarak devam etmesine karşın şiddet olaylarının da sürdüğü haberleri geliyor. londra merkezli suriye insan hakları gözlem örgütü’ne göre, tankların desteklediği şam yönetimine bağlı askerler bazı kasaba ve köylere yoğun ateş açtı. örgüte göre başkent şam yakınındaki douma kasabasında iki kişi, htaita köyünde ise bir kişi hayatını kaybetti.

yerel aktivistlerden ömer hamza ise ordunun bombardımanı sonucu şam bölgesinde ölenlerin sayısının dört olduğunu ne sürüyor.

sayının artması kabul edildi

suriye’ye gidecek gözlemci sayısının 300’e çıkmasını öngören yeni karar tasarısı bm güvenlik konseyi'nce 21 nisan’da kabul edilmişti. tasarı 15 üyeli konsey’de cumartesi günü yapılan oylamada oybirliği ile geçmişti.

tasarı, suriye’de acilen şiddetin tamamen durdurulması, insani yardımların gerekli bölgelere ulaşması için şartların sağlanması ve suriyelilerin öncülüğünde demokrat ve çoğulcu bir sisteme geçilmesini öngörüyor.

karar tasarısında ayrıca, suriye hükümeti ve muhalefetinin ateşkesin sağlanması konusunda vaatleri tam anlamıyla yerine getirmediği vurgulanmıştı.
'ağır silahlar kullanılıyor'

cuma günü tasarıyla ilgili basına kapalı gerçekleştirilen toplantılarda kofi annan'ın yardımcısı jean marie guehenno, 'suriye hükümetinin altı maddelik annan planı kapsamındaki şiddeti bırakma yönünde verdiği taahhütlerin tümünü yerine getirmediğini söylemişti.

guehenno, suriye yönetiminin ordusunu ve ağır silahlarını yerleşim merkezlerinden hala tam anlamıyla çekmediğini' belirtmişti.

abd’nin bm daimi temsilcisi büyükelçi susan rice,  bmgk üyelerinin  son dönemde suriye ordusu tarafından şiddetin tırmandırılmasından dolayı endişe duyduklarını ve bu kapsamda konsey bir sonraki adımını tartıştıklarını ifade etmişti.

erdoğan: gözlemci sayısı artmalı

türkiye başbakanı recep tayyip erdoğan ise, rusya'nın, suriye'deki gözlemci sayısının artırılmasına ilişkin teklifi olumlu bulduğunu ancak yeterli bulmadığını söylemişti.

barış planı kapsamında ülkeye gönderilmesi öngörülen bm ateşkes gözlemcilerinin altı kişilik ilk grubu geç.en hafta ülkeye ulaşmıştı. gözlemcilerin sayısının bu hafta 30’a çıkarılması planlanıyor.

suriye'de 2011 yılının mart ayında demokratik reform gösterileriyle başlayıp, daha sonra muhaliflerle rejim güçleri arasında silahlı mücadeleye dönüşen olaylarda bm’ye göre şu ana kadar en az 9000 kişi öldü. muhalif gruplar ise, bu sayının daha yüksek olduğunu iddia ediyor.

bunun karşılığında suriyeli yetkililer, ‘silahlı terörist grupların’ saldırılarında en az iki binden fazla polis ve askerin öldüğünü iddia ediyor.

bm, arap birliği, ab ve birçok ülke, suriye yönetimine defalarca ülkedeki şiddeti durdurması ve görevi bırakması çağrısında bulunmuştu. suriye rejimi reform çağrıları karşısında, şubat ayında yeni anayasa için referandum düzenlemiş ve 7 mayıs’ta da genel seçimlere gitme kararı almıştı.

kaynak: al jazeera ve ajanslar