israil’in gazze şeridi’ne yönelik beşinci gününe giren saldırıları nedeniyle arap birliği, mısır'ın başkenti kahire'de dışişleri bakanları düzeyinde bir araya geldi. genel sekreter nebil el arabi, filistinlileri ‘israil’in öfkesi’ karşısında destekleyecekleri ve ‘gazze’ye yönelik ambargoyu sona erdirecekleri’ sözünü verdi. genel sekreter el arabi, pazar günü beraberindeki delegelerle birlikte gazze şeridi’ne gitmeye hazırlanıyor.

maan haber ajansına göre, delegasyonda filistin dışişleri bakanı riyad maliki ve dört filistinli bakan yer alacak. hamas ise henüz ziyaret planlarını doğrulamadı.

arabi liderliğindeki delegasyon, mısır’ın  ateşkes çabalarına destek verecek. mısır başbakanı hişam kandil, israil’in saldırı başlattığı gazze şeridi’ni cuma günü ziyaret etmişti.

israil, 14 kasım çarşamba günü gazze şeridi’ni kontrol altında tutuan hamas’ın askeri kanadına ve komuta kadrolarına darbe vurmak için bölgeye saldırı başlatmıştı. israil, hamas’ın askeri kanadı izzettin kassam tugayları’nı israil’in güneyine roket atmakla suçluyor.

cumartesi günü israil hükümeti önce 75 bin yedek askerin olası bir kara harekatına hazırlık amacıyla seferber edilmesi kararını aldı. ardından israil hava araçları, filistin topraklarında yer alan hamas hükümet binasını bombaladı.

ateşkes girişimleri

mısır daha önce ekim ayında yapılan gayrı bir resmi ateşkes için arabuluculuk yapmış, ancak çabalar başarısızlıkla sonuçlanmıştı. mısır, yeni bir ateşkes anlaşması için harekete geçmiş durumda.

mısır cumhurbaşkanı muhammed mursi, cumartesi günü yaptığı açıklamada gazze şeridi’nde israil ve gazzeli filistinliler arasında bir ateşkes yapılabileceğinin sinyallerini aldığını iletti, ancak konuyla ilgili garanti veremeyeceğini söyledi.

mısır başbakanı hişam kandil’in ardından tunus dışişleri bakanı refik abdisselim de cumartesi günü gazze’yi ziyaret etti. abdisselim de israil’in saldırısını kınadı.  

öte yandan mısır cumhurbaşkanı muhammed mursi barış çabaları çerevesinde katar emiri, türkiye başbakanı ve hamas lideri halid meşal ile kahire’de ayrı ayrı görüşmeler yürüttü.

'insanlık affetmez'

israil’e karşı sert eleştirileriyle bilinen türkiye başbakanı recep tayyip erdoğan, mursi ile görüşmesini ardından düzenlenen ortak basın toplantısında ‘ateşkesin süratle sağlanmasını’ diledi.

erdoğan,  “egemen güçlerin yine israil'i koruma adı altında, bir haksızlığı koruma durumuna düşerlerse insanlık bunu affetmeyecektir” dedi.

israil’in orantısız güç kullandığına dikkat çeken erdoğan, israil’de ölen üç kişinin 30 kişi, 3 bin kişi diye anlatıldığını, ancak gazze’de ölenlerin sayısının 30’u geçtiğini vurguladı.

erdoğan, “şu anda israil'de ölen üç kişi, ama bu güçler bunu 300 kişi, 3 bin kişi diye anlatıyorlar. son rakamları almadım, ama gazze'de 30'u aşmıştır” diye konuştu. 

‘obama ve putin ikna etsin’

erdoğan, israil tarafının ateşkese ikna edilmesi konusunda abd başkanı barack obama ve rusya federasyonu başkanı valdimir putin ile görüştüğünü de sözlerine ekledi.

katar emiri hamad bin halife al tani, gazze’yi ekim ayında ziyaret etmişti. devlet haber ajansı qna’ya göre katar, israil saldırılarında hedef olan filistinli yaralıların tedavi edilmesi için mısır’a 10 milyon dolar  yardım yaptı.

hamas’ın sürgündeki lideri halid meşal ise  cumartesi günü mısırlı güvenlik yetkilileriyle gazze ve israil arasında planlanan ateşkesi görüşmek için bir araya geldi.

muhammed mursi’nin liderlerinden olduğu müslüman kardeşler grubu, hamas ile bağlantılı olmasıyla biliniyor. mısır, gazze’ye desteğini göstermek için israil'deki büyükelçisini çekmiş ve başbakanını israil saldırısı altındaki bölgeye göndermişti.

hamas, mısır’ın gazze şeridi ile olan refah sınırı'nı açarak burayı bir ticaret merkezi haline getirmesini istiyor. ancak, mursi, bölgeyle tek sınır geçişine yönelik mısır politikasını değiştirmeyi göze alamıyor. gazze şeridi’nde yaşayan 1,6 milyon kişi israil ambargosu nedeniyle büyük yoksulluk içinde. mısır, gazze halkının sorumluluğunu tamamen üstüne almaya cesaret edemiyor. 

hamas, 2007’den bu yana gazze’de kontrolü elinde bulunduruyor. israil ve batılı ülkeler, hamas'ın bölgedeki otoritesini, 'terör örgütü' olduğu gerekçesiyle tanımıyor. israil, bu tarihten itibaren bir buçuk milyonu aşkın nüfusa sahip gazze'ye abluka uyguluyor.

filistinli yetkililer, israil’in beş gün önce gazze şeridi'ne başlattığı operasyon çerçevesinde, bölgede şu ana kadar yaklaşık yarısı sivil ve on üçü çocuk olmak üzere 48 filistinlinin öldüğünü belirtiyor.

2009 yılında da sınırda gerginlik benzer şekilde tırmanmıştı. israil'in düzenlediği 'dökme kurşun operasyonu' sonucu bölgede binden fazla kişi hayatını kaybetmişti. 

kaynak: al jazeera ve ajanslar