Kafkasya
Azeriler 'Kanlı Ocak'ı andı
Sovyet ordusunun Ermenistan karşıtı gösterileri bastırma hedefiyle Bakü'ye girmesi sonucu 23 yıl önce ölenler için, törenler düzenlendi.
Haberin Öne Çıkanları
Aliyev katıldı
Binlerce kişi toplandı
26 bin askerle girdi
azerbaycan’da halk, 20 ocak 1990 tarihinde rus askerlerinin başkent bakü’deki operasyonunda hayatını kaybeden 130 azeri vatandaşını andı. tarihe ‘kanlı ocak’ olarak geçen olayın yıldönümünde düzenlenen törende ilk olarak azerbaycan cumhurbaşkanı ilham aliyev, bakü’deki şehitliği ziyaret ederek buradaki ebedi ateş anıtı'na çelenk bıraktı.
aliyev ve diğer üst düzey yetkililerin ziyaretinin ardından, binlerce azerbaycanlı şehitliğe akın etti. şehitlik ziyareti için bakü ve azerbaycan'ın çeşitli bölgelerinden gelenler uzun kuyruklar oluşturdu.
azerbaycan bayrakları taşıyan vatandaşlar, mezarlıklara kırmızı karanfiller bıraktı ve hayatını kaybedenler için bir dakikalık saygı duruşunda bulunuldu. hazar denizi kıyısındaki gemiler, metro trenleri, trenler ve otobüsler siren ve kornalar ile hayatını kaybedenleri anarken, askeri kışlalarda, devlet dairelerinde bayraklar yarıya indirildi.
23 yıl önce yaşananlar
1989’da sovyetler birliği’nin dağılma sürecine girmesi, 23 yıl önceki ‘kanlı ocak'ın habercisiydi. sovyetler birliği karşıtı seslerin yükseldiği ülkede, ermenistan’ın azerbaycan topraklarına yönelik talepleri tepki çekiyordu.
9 ocak 1990'da tartışmalı dağlık karabağ'daki ermeniler, ermenistan'a bağlanma kararı aldı. bunun üzerine karabağ'da yaşayan azeriler bölgeden kovulmaya başlandı. bu karara ve sovyetler birliği yönetiminin sessizliğine tepki gösteren azeriler, bakü’de gösteriler düzenledi ve ermeni mahallelerini kuşattı. 13 ocak'taki olaylarda 60 ermeni hayatını kaybetti.
bakü’deki karışıklığa son vermek için 19 ocak gecesi sovyet tankları 26 bin askerle başkente girdi. telefon hatları ve televizyon yayınları, yani kentin dünyayla iletişimi kesildi, operasyonlar başladı. üç günün sonunda 130 azeri öldü, 700'den fazlası yaralandı. operasyonlarda sovyet askerlerinin de hayatını kaybettiği iddia edildi ancak bu bilgiler ispatlanamadı.
gorbaçov'un itirafı
gorbaçov'un itirafı
dönemin sovyetler birliği başkanı mihail gorbaçov, azerbaycan'da olağanüstü hal ilan etti. 30 bine yakın ermeni ve rus bakü'den ayrıldı.
öldürülen azerilerin cenaze törenleri sovyet karşıtı gösterilere dönüştü. ülkeden rus askerleri çekildikten sonra azerbaycan, zaten dağılma sürecinde olan sovyetler birliği'nden 30 ağustos 1990’da bağımsızlığını kazandı.
daha sonra yayınlanan uluslararası raporlarda da ocak 1990'da sovyet ordusunun orantısız güç kullandığı teyit edildi. insan hakları izleme örgütü'nün raporunda yapılan operasyonun ‘azerileri toplu olarak cezalandırmak olduğu’ belirtildi.
gorbaçov ise pişmanlığını beş yıl sonra istanbul’da yaptığı bir konuşmada dile getirerek, "orduyu bakü'ye yollamak siyasi hayatımın en büyük hatasıydı" dedi.
kaynak: ajanslar
Yorumlar