abd başkanı barack obama'nın israil ziyareti başladı. ikinci döneminde ilk yurt dışı gezisini bu ülkeye gerçekleştiren obama, abd'nin israil’in güvenliğine bağlılığının 'kaya sağlamlığında' olduğunu belirtirken, kutsal topraklara barışın hakim olması gerektiğini vurguladı.  

batı şeria ve ürdün'ü de kapsayacak dört günlük ortadoğu gezisinin ilk durağında, obama’yı, tel aviv’deki ben gurion havaalanı'nda başbakan binyamin netanyahu ve cumhurbaşkanı şimon perez karşıladı.

iki israilli liderle baş başa görüşmeler yapacak olan abd başkanı'nın ayrıca, batı şeria'da filistin yönetimi başkanı mahmud abbas ile bir araya gelmesi öngörülüyor.  

obama, havaalanındaki karşılama töreninde yaptığı konuşmasına, ibranice'de ‘merhaba’ anlamına gelen ‘şalom’ kelimesiyle başladı.

israil'e üçüncü kez geldiğini belirten obama, binlerce yıl önce bu kutsal topraklarda yaşayan, yüzyıllarca sürgün ve infaz edilen yahudilerin, kendi devletlerini kurarak bir anlamda yeniden doğduklarını söyledi.

obama, israil'de bugün yaşayan insanların, çağların hayalini gerçekleştirdiklerini ifade ederek, "son 65 yıl boyunca abd, israil'in en büyük müttefiki ve dostu olmuştur" diye konuştu.

'ziyaretim bir fırsat'

israil'i, başkanlığının ikinci döneminde ilk durak olarak seçmesinin tesadüf olmadığına dikkati çeken obama, ''bu ziyareti, halklarımız arasındaki kopartılamaz bağı yinelemek, abd'nin israil'in güvenliğine olan bağlılığını tekrar vurgulamak ve israil ile komşularının halklarıyla doğrudan diyalog kurmak için bir fırsat olarak görüyorum'' dedi.

abd başkanı, ''yan yana duruyoruz, çünkü kutsal topraklara barış gelmeli'' ifadesini de kullandı.

netanyahu ise konuşmasında, israil’in ‘nefsi müdafaa’ hakkına vurgu yaparak, bunun obama tarafından desteklendiğini söyledi.  israil başbakanı, “ortadoğu’da tarihi bir değişimin yaşandığı dönemde, israil’in yanında durduğunuz için teşekkür ederim” diye konuştu.

obama, dört yıllık ilk görev döneminde israil'i ziyaret etmemişti.

gündemde iran var

iran’ın nükleer programı, suriye'deki iç savaş ile filistin sorununun gündemin ana maddelerini oluşturduğu ziyarette, önemli bir açılımın ortaya konulması beklenmiyor.

israil, iran’ın nükleer programına ilişkin olarak askeri müdahale seçeneğini sık sık gündeme getirirken, washington, tüm seçenekler masada olsa da, yaptırımlar ve diplomasinin şimdilik izlenmesi gereken yol olduğunu savunuyor.

filistin sorunundan ise, geçtiğimiz ay israil'de gerçekleştirilen genel seçimler ile sonrasındaki hükümet kurma çalışmaları sırasında hemen hemen hiç bahsedilmedi. bu yılın başında ikinci dönemine başlayan obama yönetimi de konuyu nadiren gündeme getiriyor.

obama israil gezisinden sadece günler önce, iran'ın bir yıl içinde nükleer silah üretebileceğini, bu durumu kabullenemeyeceklerini ve bu konuda askeri seçeneğin de masada olduğunu söylemişti.

girişim beklenmiyor

washington'daki al jazeera muhabiri patty culhane, ziyarete ilişkin olarak, "beyaz saray'ın bile yeni politikalar değil, bol tanıtım amacı taşıdığını belirttiği ziyaret bünyesinde, analistler iran veya suriye'ye ilişkin herhangi bir girişim beklemiyor" yorumunu yaptı.

israil ve başta abd olmak üzere batılı ülkeler, iran'ın nükleer silah sahibi olmaya çalıştığını iddia ediyor. abd ve ab, bu nedenle iran’a kapsamlı ticari, ekonomik ve mali yaptırımlar uyguluyor. 

tahran yönetimi ise yaptırımlar nedeniyle durdurmayacağını vurguladığı nükleer programının barışçıl olduğunu ve elektrik üretimi için nükleer teknolojiye ihtiyaç duyduğunu belirtiyor. 

isrial ile filistin arasında filistin sorununa ilişkin en son 2010 yılında görüşmeler gerçekleşmişti. 

obama, ortadoğu ziyaretinin dördüncü gününde ise ürdün’e giderek kral abdullah ile bir araya gelecek.

kaynak: ajanslar