bm güvenlik konseyi'ndeki toplantıya güvenlik konseyi üyelerinin dışişleri bakanları katıldı. oylamada 15 üyenin tamamı lehte oy kullandı.

birleşmiş milletler güvenlik konseyi'nce yayımlanan karar metninde, kimyasal silah kullanımının uluslararası barış ve güvenliği tehdit ettiği belirtiliyor. başta 21 ağustos'taki saldırı olmak üzere suriye'de kimyasal silah kullanılması kınanıyor. şam yakınlarındaki guta bölgesinde meydana gelen bu saldırıda yüzlerce sivil ölmüştü. 

kararda, suriye'de kimyasal silah kullanımı, geliştirilmesi, üretilmesi, temin edilmesi, stoklanması, doğrudan ya da dolaylı olarak diğer devletlere ya da devlet dışı gruplara transfer edilmesine izin verilmeyeceği vurgulandı. bu, suriye'deki tüm taraflar için geçerli olacak.

bm üyesi ülkelere kimyasal silah geliştirme ya da kullanma çabasında olan devlet dışı aktörlere destek vermemeleri için uyarı da yapıldı. suriye'nin komşularından yardım istendi.

kimyasal denetimi sürecek

bmgk, suriye’nin, kimyasal silahların yasaklanması örgütü (opcw) yönetim kurulu'nun aldığı bütün kararlara uymasını istedi. kimyasal denetçilerinin güvenliklerinin sağlanması ve istedikleri yerlerde denetim yapabilmeleri için de suriye yönetiminden gerekli izinleri vermesi talep edildi.

opcw düzenli olarak uygulamaları denetleyip bm genel sekreteri aracılığıyla bmgk'ya rapor sunacak. opcw'nin genel direktörlüğünü türk büyükelçi ahmet üzümcü yapıyor.

karar, 2011 mart ayından beri devam eden ve yüz binden fazla kişinin öldüğü suriye iç savaşıyla ilgili ilk karar oldu. türkiye de bu durumdan memnun. daha önce bmgk’nın gündemine gelen ve suriye rejimine baskı öngören üç karar tasarısı rusya tarafından veto edilmişti.

'askeri güç' tartışması

bmgk kararına uyulmazsa, yani suriye'de kimyasal silahlar izinsiz transfer edilir ya da kullanılırsa, bm şartı'nın 7. maddesi gündeme gelecek.

batılı ülkeler suriye’nin kimyasal silahlarını imha etmemesi halinde askeri müdahaleye olanak veren bm şartı’nın 7. maddesi’ni uygulamaya koymak istiyor. ancak rusya ve çin buna direniyordu. batı’da, suriye'nin elindeki kimyasal silahların lübnan hizbullah'ı ya da benzeri devlet dışı aktörlere transfer edileceği endişesi var. 

geçiş sürecine destek

bmgk, cenevre'de tüm tarafların bir araya geleceği ikinci cenevre toplantısı için de çağrı yaptı. geçen yıl haziran ayındaki cenevre konferansı’na atıf yaparak, geçiş sürecine destek yinelendi. geçiş hükümetinde, mevcut hükümet, muhalifler ve diğer gruplardan temsilcilerin bulunabileceği vurgulandı.

ilk cenevre toplantısı, geçen yıl haziran ayında düzenlenmişti. toplantıda geçiş hükümeti kurulması istenmiş, ancak bu geçiş hükümetini oluşturacak unsurları tanımlarken esed ve rejimin üyelerinin akıbeti konusuna açıklık getirilmemişti. onun yerine 'karşılıklı rıza temelinde mevcut hükümet üyelerinin de katılabileceği bir geçiş hükümeti' denilmişti.

muallim: sözümüzün arkasındayız

al jazeera'nın  sorularını yanıtlayan suriye dışişleri bakanı, kimyasal silahların imhası için kararlı olduklarını söyledi.

velid muallim, birleşmiş milletler güvenlik konseyi’nde suriye konusunda karar tasarısı için diplomasi trafiği sürerken al jazeera’den james bayes’e konuştu.

suriyeli bakan, kimyasal silahların imhasıyla ilgili verdikleri taahhüde sadık olacaklarını söyledi.

muallim, ayrıca bm'nin suriye’de savaşan tarafları müzakere masasına getirmeye zemin hazırlayabileceğini umduğunu kaydetti.

suriye dışişleri bakanı, beşşar esed’in suriye halkı için çok önemli ve kritik bir yerde bulunduğunu söyledi, “kimse onun konumu hakkında konuşamaz, anayasa gereği orada ve anayasayı çiğnemeyeceğiz” dedi.

kaynak: ajanslar