türkiye istatistik kurumu (tüik), türkiye’nin üçüncü çeyrekteki büyüme rakamlarını açıkladı. buna göre türkiye yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 1,7 büyüdü. bu rakam 2012 yılından beri en düşük büyüme hızı oldu.

tüik yılın ilk çeyreğine ilişkin daha önce yüzde 4,7 olarak değiştirdiği büyüme rakamını yüzde 4,8, ikinci çeyrek için ise yüzde 2,1 olarak açıkladığı rakamı da yüzde 2,2 olarak revize etti. böylece türkiye ekonomisi 2014 yılının ocak - eylül döneminde yüzde 2,8 büyüdü.

anadolu ajansı’nın beklenti anketine katılan ekonomistlerin beklentisi  2014 yılı üçüncü çeyrek büyümesi için ortalama yüzde 2,9 olmuştu. ankete katılan ekonomistlerin üçüncü çeyrek büyümesi beklentileri en yüksek yüzde 3,5, en düşük ise yüzde 2,1 aralığında yer almıştı.

türkiye ekonomisi 2013 yılı üçüncü çeyrekte yüzde 4,2 ve 2014 yılı ikinci çeyrekte yüzde 2,1 düzeyinde büyüme kaydetmişti.

beklenti neden gerçekleşmedi?

al jazeera’ye konuşan fxtcr analisti ekin akbaş, özel sektörün ‘sıfır’ çektiğini, kamu harcamalarının ise daraldığını söyledi.

analist ekin akbaş bu konuda şu bilgileri verdi:

"bu sabah saatlerinde tüik tarafından açıklanan üçüncü çeyrek (temmuz – eylül 2014 dönemi) büyüme oranı verimiz beklentilerin altında kalarak yüzde 1,7 olarak gerçekleşti. bu büyüme verisi ile birlikte, 2012’nin dördüncü çeyreğinden sonraki en düşük büyümemize imza atmış bulunuyoruz. tarım sektöründe yüzde 4,9’luk bir daralma, inşaat sektöründe ise sadece yüzde 1’lik büyüme olduğunu görüyoruz. imalat sanayiindeki büyüme rakamımız ise yüzde 2,2 olarak sınırlı kalmış."

"ticaret kanadında sadece yüzde 0,6’lık büyümemiz var - ki bu da bizi ticaret tarafında yıllık yüzde 1,4’lük bir büyümeye taşımış. harcamalar yöntemiyle baktığımızda ise kamu harcamalarının yüzde 2 daraldığını görüyoruz. hatırlayacağımız üzere daha önceki çeyreklerde kamu harcamaları büyümemize önemli bir katkı sağlıyordu. ancak bu verideki yüzde 2’lik küçülme, bizi dokuz aylık bazda yüzde 0,7’lik bir kamu harcaması daralmasına taşımış."

"özel sektöre baktığımızda ise orada kocaman bir sıfır görüyoruz. bu noktada, bu cepheden büyümeye gelen yüzde 1,6’lık bir negatif etki var. özel sektör zaten uzunca bir süredir sıfır çekiyordu. bu durağanlık bu veride de bozulmamış."

"kısaca özetlersek: kamu harcamamış, hanehalkı beklenen 'patlamayı' bu çeyrekte de gerçekleştirememiş, kamu harcamaları daralmış, inşaat her zamanki “lokomotif” görevini bu sefer yerine getirememiş ve tarım bizi ciddi şekilde aşağı çekmiş.”

‘tarımın negatif etkisi’

marmara üniversitesi ekonomi profesörü burak arzova, al jazeera'ye yaptığı açıklamada, büyüme hızının yavaşlamasının nedeni olarak tarım sektöründeki gerilemeye dikkati çekti.

türkiye’nin tarım politikalarının yanlış olduğunu söyleyen profesör arzova, büyüme hızı ile ilgili şu bilgileri verdi:

“tarım sektörünün büyümeye katkı vermesi bir tarafa, büyümeyi aşağı çeker bir hale geldi. büyümenin bu kadar düşük gelmesi, tarımın sektörünün yüzde 4,9 gerilemesi nedeniyle oldu. sanayi ve harcamalarda yeteri kadar artmayınca büyüme hızı yavaşladı.

türkiye’nin tarım politikaları yanlış. yüksek maliyetli politikalar uygulanıyor. başımız her sıkıştığında ithalata yöneliyoruz. ithalata ayrılan parayı tarımı desteklemeye harcamamız gerek. türkiye’nin tarım politikalarının artık değişmesi gerek. “

kaynak: tüik, aa ve al jazeera