suriye'deki iç savaşın son bulması amacıyla cenevre'de yürütülen görüşmelerde, kuşatma altındaki humus kentine gönderilecek insani yardıma yönelik sorun aşılamadı. suriye muhalif ve devrimci güçler ulusal koalisyonu (smdk) üyesi ubeyd nehlas, suriye ordusunun 12 araçlık konvoya izin vermediğini söyledi. 

muhalifler şam’ın konuyla ilgili kesin kararını bekliyor. bu arada humus'ta bulunan 1500 sivil de bölgeyi terk etmek istiyor. bu durum muhalifler tarafından bm ve arap birliği suriye özel temsilcisi brahimi'ye iletildi.

şam yönetimi ise cenevre'de suriyeli muhaliflerle yürüttüğü görüşmelerde insani yardım için öncelikle güvenlik garantisi verilmesini istedi. suriye enformasyon bakanı umran zubi, “yardım malzemelerinin ve ekiplerin kaçırılma olasılığı var" dedi.

geçiş yönetimi teklifine de tepki gösteren zubi, “bizim suriye arap cumhuriyeti adında ülkemiz var. lideri belli. anayasası halkın onayıyla kabul edilmiş. esed ve yönetiminin durumu bizim kırmızı çizgimizdir. esed ‘aday değilim’ bile dese biz ondan asla vazgeçmeyeceğiz. kendine güvenen gelir adaylığını koyar. seçimlerde yarışır” diye konuştu.

suriye devlet başkanı beşşar esed’in siyasi danışmanı buseyna şaban ise yardımların ulaşması konusunda kendilerini korkutan şeyin ‘terör’ olduğunu söyledi.

hizbullah'a ait lübnan televizyonu manar’a konuşan şaban, “muhaliflerin sahada ne kadar sözleri geçiyor bilmiyoruz. teröristlerle bağları ne bilmiyoruz. bunlar işid’i, nusra cephesi'ni ve islami cephe'yi temsil etmiyorlarsa kimi temsil ettiklerini söylüyorlar?” ifadelerini kullandı.

daha sonra cenevre'de görüşmelerin sürdüğü bölgede gazetecilerin sorularını yanıtlayan şaban, ankara’yı suçlayarak, “türkiye değil erdoğan hükümeti, suriye'yi mahvetmeye, bütün teröristleri suriye'ye göndermeye çalıştı. kendilerinin, suriye'ye yaptıklarından muaf kalacağını düşünmüyorum” dedi.

tarafların cumartesi günü ilk kez karşılıklı gerçekleştirdiği görüşmelerde, ülkenin bazı bölgelerinde insani yardım koridorlarının açılması ve kuşatmaların kaldırılması konuları masaya yatırıldı. heyetler arasında pazar günü öğleden sonra yapılacak görüşmeler ayrı odalarda gerçekleşecek.

esirler de konuşuldu

görüşmelerde pazar sabahı ise tutukluların karşılıklı serbest bırakılması konusu da masaya yatırıldı.

muhalifler isimleri belirlenen 1000 civarında kadın ve 1300 civarında çocuğun bırakılmasını talep ediyor.

brahimi, “her yaştan tutuklanan, kaçırılan, ortadan kaybolan yüzlerce belki de binlerce insan söz konusu. tüm bu insanların özgürlüğüne kavuşmasını diliyorum. hiç değilse öncelikli olarak kadın, çocuk ve yaşlıların serbest bırakılmasını istiyoruz” dedi.

ülkede özellikle rejimin kontrolündeki cezaevlerinde tutulan ve radikal gruplarca kaçırılan çok sayıda gazeteci, akademisyen, aktivist ve hukukçu bulunuyor.

al jazeera'ya konuşan muhalefet heyetinden ubeyde nahhas, rejimin en büyük müttefiki rusya'nın da cenevre-2'nin başarıya ulaşmasını istediğini vurgularken, "rejim tutuklular ve insani yardım konularında rusya ve diğer ülkelerden ciddi baskı görüyor. bunun en geç yarın bir sonucu olacağına inanıyorum" dedi.

cenevre-2 konferansı'nda; siyasi konular, cenevre-1 nihai kararlarının uygulanması ve geçiş yönetimi gibi kritik meseleler pazartesi gününden itibaren masaya yatırılacak.

toplantının ilk günlerinde sert ve uzlaşmaz bir tavır ortaya koyan şam yönetimi, bu imajı değiştirmek için delegasyona yeni isimler almayı planlıyor.

10 gün sürmesi beklenen cenevre-2 konferansı suriye’de yaklaşık üç yıldır devam eden ve 135 bin kişinin öldüğü, milyonlarca kişinin de evsiz kaldığı iç savaşın son bulması amacıyla yapılıyor.

kaynak: al jazeera