meclis anayasa komisyonu'nda başlayan görüşmelerde, anamuhalefet partisi chp paketi, "şaka gibi bir paket" ve "demokrasi paketi değil" sözleriyle eleştirdi. chp, pakette yer alan özel öğretim kurumlarında farklı dil ve lehçelerde eğitim ve öğretime imkan tanıyan maddenin anayasa'ya aykırı olduğu görüşünde.

mhp ise paketle "pkk'nın taleplerine kapı aralandığını" savunuyor. mhp grup başkanvekili oktay vural, hükümetin pkk ile yürüttüğü görüşmelerdeki birtakım taleplerin meşrulaştırıldığını söyledi. vural, "asıl amaç türkçenin ve türk adının dışlanmasıdır. türkiye kürdistan'ının kurulmasıdır" dedi.

bdp ise paketi "hem eksik, hem geç" olarak değerlendiriyor. bdp milletvekili bengi yıldız, "demokrasi paketi demiyorum, seçim yatırımı olarak değerlendiriyorum. 40 katır mı 40 satır mı gibi bir durum bizim açımızdan" dedi. 

anayasa komisyonu'nda geneli üzerinde görüşmelerin tamamlandığı tasarı, alt komisyona sevk edildi. tüm partilerin katılımıyla yapılacak alt komisyon çalışmasıyla tasarı olgunlaştırılmaya çalışılacak. 

tasarı'nın getirdikleri

30 eylül’de başbakan tayyip erdoğan tarafından açıklanan demokratikleşme paketi yasalaşma yolunda. hükümet tarafından tbmm’ye gönderilen pakette 17 madde yer alıyor. buna göre:

farklı dil ve lehçelerde eğitim ve öğretim yapmak amacıyla özel öğretim kurumları açılabilecek. bu kurumlarda eğitim ve öğretimi yapılacak dil ve lehçeler bakanlar kurulu kararıyla tespit edilecek. bu kurumların açılması ve denetimine ilikin esas ve usuller milli eğitim bakanlığı’nca belirlenecek.

siyasi partilerde eş genel başkanlık uygulamasının önü açılacak. eş başkan sayısı 2’yi geçmeyecek.

siyasi partilere hazine yardımının kapsamı genişletilecek. genel seçimlerde yüzde 3’ün üzerinde oy alan partiler hazine yardımından yararlanacak.

siyasi partiler ve adaylar türkçe’nin yanı sıra farklı dil ve lehçelerde de propaganda yapabilecek.

cebir veya tehditle ya da hukuka aykırı bir davranışla kişinin eğitim ve öğretim hakkı ile kamu hizmetlerinden yararlanmasını engelleyen kişiler hakkında  2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilecek.

dini inanç ve ibadetlerin yerine getirilmesini engellemek de ceza kapsamına alınacak.

nefret ve ayrımcılık saikiyle işlenen suçların cezaları daha da artırılacak. dil, ırk, milliyet, renk, cinsiyet, engellilik, din ve mezhep farklılığından kaynaklanan nefret nedeniyle işlenen suçlarda 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek.

toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde hükümet komiseri uygulamasına son verilecek. mevcut durumda, "hükümet komiseri" tarafından üstlenen yükümlülükler, artık düzenleme kurulları tarafından yerine getirilecek. kurul, toplantının amacının dışına çıktığı veya düzen içinde gerçekleşmesinin imkansız olduğunu gördüğü durumda, dağılma kararı alacak ve durumu kolluk amirine bildirecek. düzenleme kurulu bu görevi yerine getirmezse, o mahallin en büyük mülki amiri, toplantıyla ilgili kararını verecek.

toplantı ve yürüyüş saatleri de yeniden düzenlenecek. açık yerlerdeki toplantı ve yürüyüşler güneş batmadan önce dağılacak şekilde yapılacak, kapalı yerlerdeki toplantılar ise saat 24’e kadar yapılabilecek.

başbakan tayyip erdoğan'ın tartışılmasını istediği seçim barajı ile ilgili herhangi bir düzenleme pakette yok. başbakan yardımcısı beşir atalay hükümetin önerdiği üç alternatifin henüz olgunlaştırılmadığı için pakette yer almayacağını açıklamıştı. 

w,q, x harflerinin kullanımıyla ilgili bir düzenleme de pakette yer almıyor. 

paket, sevkedileceği komisyon ya da komisyonlarda görüşüldükten sonra meclis genel kurulu'nda görüşülüp oylanacak. cumhurbaşkanı abdullah gül onaylarsa da resmi gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girecek. 

diğer demokratikleşme adımları

pakette yasal düzenleme gerektirmeyen kamuda başörtüsü serbestisi, öğrenci andının kaldırılması, mor gabriel vakfı'na malların iadesi adımları ekim ayında atılmıştı.