van’da 23 ekim 2011’de meydana gelen ve 604 kişinin hayatını kaybettiği, merkez üssü tabanlı köyü olan 7.2 büyüklüğündeki depremin üzerinden bir yıl geçti.

depremin ardından hayalet kente dönen van, yaralarını sarmaya çalışırken 9 kasım’da ikinci defa sarsılmış, 5.6 büyüklüğündeki depremde 40 kişi yaşamını yitirmişti.

felaketin ardından 11 ay gibi kısa bir sürede yapımı tamamlanan 15 bin 341 kalıcı konut ve kiracı depremzedeler için yapımına başlanan 2 bin 130 konut ile yepyeni bir van yaratıldı.

öte yandan ekonominin canlandırılması için van’daki esnafa toplam 270 milyon lira kredi desteği verildi. yıkılan ve ağır hasar gören okulların yerine ise yenileri yapıldı. konutların zamanında teslim edilmesi için 19 binin üzerinde personelin görev yaptığı toki konutlarından bazılarına vatandaşlar taşınarak oturmaya başladı.

başbakanlık afet ve acil durum yönetimi (afad) başkanı fuat oktay, depremlerin ardından yapılan iyileştirme ve yeniden yapılanma çalışmaları hakkında bilgi verdi.

oktay, iyileştirme ve yeniden yapılanma çalışmalarının maliyetinin 3.6 milyar liraya ulaştığını, tüm yatırımlar tamamlandığında toplam maliyetin 5.5 milyar lirayı bulacağını söyledi.

'bir yıl içinde van'ı ayağa kaldırdık'

van'da afad'ın koordinasyonunda, tüm bakanlık, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilk andan itibaren başlatılan çalışmaların aralıksız devam ettiğini dile getiren oktay,  tüm türkiye'nin  büyük bir dayanışma örneği göstererek van'a yardıma koştuğunu ve bir tıl içinde van'ı ayağa kaldırdıklarını belirtti. 

oktay, 'gerek yatırım, gerekse hizmet sektöründe çalışmalar yürüten tüm kurumlarımızın katkılarıyla güzel şehrimiz van, depremin etkilerinden hızla sıyrıldı ve her yönüyle eskisinden çok daha güzel bir çehreye kavuştu'' dedi.

'köysel dönüşüm' hareketi

çevre ve şehircilik bakanlığı'nca van'da yaşanan depremler sonrasında geliştirilen 'evini yapana yardım modeli' kapsamında, hak sahiplerine toplam 30 milyon lira hak ediş ödemesi yapıldı.

böylelikle türkiye genelinde 5 ekim'de uygulamaya konulan kentsel dönüşüm projesi, van merkez  ve erciş'in köylerinde bir anlamda ilk defa 'köysel dönüşüm' olarak hayata geçirilmeye başlandı.

vali'den başbakan'a teşekkür

van valisi münir karaloğlu da 130 kilometre çapında bir alanda etkili olan depremin son 50 yılın en ağır kışında yaşandığını hatırlattı.

karaoğlu, başbakan recep tayyip erdoğan’ın toki’ye talimat vererek ‘kışın ağır olduğu iskandinav ülkelerine bakın nasıl beton atıyorlarsa siz de van’da kış koşullarında inşaatlara devam edin’ talimatını verdiğini söyleyerek başbakan’a van’a sahip çıktığı için teşekkür etti.

başbakan recep tayyip erdoğan, ilk depremin yıldönümü olan 23 ekim’de van’da anahtar teslim törenine katılacak.

rakamla yeni şehir

• toki tarafından 15 bin 341 konut yapıldı.
• toki tarafından 2 bin 130 konutun temeli atılıp yapımına başlandı.
• evini yapana yardım modeli ile van’ın köylerinde 11 bin 62 konut yapılacak.
• deprem sonrası esnafa 270 milyon lira kredi verildi.
• şimdiye kadar üçü kaldırılan 35 konteyner kent kuruldu.
• bu konteyner kentlerde 175 bin kişi barındırıldı.
• depremin ardından devlet imkanlarıyla van'dan 55 bin kişi göç etti.
• bunların yüzde 90’ı van’a geri döndü.
• van’dan göç eden 74 bin öğrenci türkiye’nin dört bir yanındaki okullara yerleştirildi.
• deprem sonrasında hayırseverler tarafından 890 derslik yapıldı.
• toki 30 okul, 27 cami, 10 ticaret merkezi, öğretmenler için 350 lojman ve 2 öğretmenevi yaptı.

kaynak: al jazeera ve ajanslar