e-bilet uygulaması, taraftarların protestoları, bazı kulüplerin ve siyasetçilerin tepkileriyle başladı. ilk hafta itibarıyla bilet satışları beklentilerin altında kaldı.

kombine bilet sahipleri sezon sonuna kadar passolig kart almak zorunda değil. bu yüzden e-bilete gösterilen ilginin ne seviyede kalacağı ancak yeni sezon başlarken sağlıklı bir şekilde değerlendirilebilecek. uygulamanın, temel amacı olan tribün şiddetini önlemede ne kadar etkili olacağı ise daha uzun vadede yanıt bulacak.

yine de ilk hafta itibarıyla kamuoyunda oluşan bazı sorulara net cevaplar vermek mümkün.

1. e-biletin seyirci sayısına etkisi ne oldu?
süper lig ve 1. lig’de geçen hafta oynanan 18 karşılaşmayı e-bilet alarak izleyen taraftarların sayısı 40 binin biraz üzerindeydi. kadın ve çocuk taraftarlar önünde oynanan galatasaray-kasımpaşa maçında e-bilet uygulanmadığı düşünüldüğünde, maç başına e-bilet sayısı 2 bin 350 civarında kalıyor.

ilk hafta itibarıyla e-bilet uygulamasından en fazla etkilenen kulübün beşiktaş olduğu ileri sürülebilir. siyah-beyazlılar, galatasaray karşısında 76 bin taraftar çektiği ve 5 milyon lira hasılat yaptığı olimpiyat stadı'nda, fenerbahçe derbisini 21 bin kişiye oynadı. maçı e-biletle izleyenlerin sayısı ise 8 bin 187 oldu.

uygulamanın başladığı kayseri erciyes-trabzonspor maçında ise sadece 285 e-biletli seyirci vardı.

2. e-bilet satışları neden düşük kaldı?
bunun iki sebebi var. birincisi bazı taraftarların sistemi ‘fişleme’ ve ‘rant kapısı’ olarak görmesi ve e-bileti protesto etmesi. beşiktaş-fenerbahçe maçında e-bilet almasına gerek olmamasına rağmen derbiyi izlemeyen kombine kart sahibi 6 bin taraftar vardı. örneğin çarşı grubu, kombine sahibi olmalarına rağmen derbiye gitmeyeceklerini açıklamıştı.

passolig kart'ın basım ve dağıtımı da çok geç başladı. bir kartın basılması 5 ila 10 dakika sürüyor. bazı kulüplerin taraftarları karta daha fazla ilgi gösterseydi bile, maç gününe kadar yeteri kadar kart basılamayacaktı. dolayısıyla e-bilet satışları da düşük kalacaktı.

3. beşiktaş-fenerbahçe maçına toplu ulaşımda kullanılan kartlarla girilebildi mi?
evet, çok kısa bir süre için de olsa girilebildi. ama sadece istanbul kart ile değil, mifare özelliği (içerisinde bellekli bir mikroçip bulunduran bir elektronik kart türü) bulunan herhangi bir kartla giriş yapılabildi. zira maç öncesinde yedi dakikalık bir veritabanı bağlantı sorunu yaşandı. bu süre boyunca kartlardaki kimlik bilgileri veritabanındakilerle karşılaştırılamadı. fakat bu kapılardan önce bir kontrol noktası daha olduğu için, kapıya kadar gelebilmiş ve istanbul kart ile geçiş yapabilmiş taraftarlar zaten biletli taraftarlardı.

4. uygulama aceleye mi getirildi, ertelenmesi mümkün müydü?
uygulamanın 14 nisan 2014’te başlamasının sebebi, sporda şiddet ve düzensizliğin önlenmesine dair kanun. kanuna göre süper lig’de uygulama 14 nisan 2012’de başlamak zorundaydı. fakat tbmm’nin yaptığı yasal düzenlemeyle iki yıl daha süre verildi. e-biletin gelecek sezona ertelenmesi ancak yeni bir yasal düzenlemeyle mümkün olabilirdi.

türkiye futbol federasyonu'na göre yeterli süre vardı. ama kulüpler, toplantılar 10 ay öncesinden başlamasına rağmen muvafakatnameleri (izin belgeleri) çok geç teslim etti. federasyon, 1 şubat'ta başlaması planlanan passolig kart satışının nisan ayı başına kalmasını buna dayandırıyor.

kart satışı erken başlasaydı bile stada giriş altyapısının geç kurulmasına çare bulunamayacaktı. bunun sebebi de şu: e-bilet uygulaması için yerleştirilmesi gereken kapılarla eski uygulamada kullanılan kapılar farklı. bu yüzden statlardaki kapı değişikliği ancak kulüplerin bir önceki iç saha maçından sonra yapılabilirdi. aksi halde, daha önceki maçlarda biletix’ten alınan biletlerle yeni gişelerden giriş yapılamayacaktı. yani süper lig ve 1. lig statlarındaki tüm kapı değişiklikleri için sadece bir ila iki haftalık bir süre vardı. 

5. başka takımların maçlarını izlemek isteyen taraftarlara ne olacak?
ev sahibi takım, başka herhangi bir takımın taraftarlarının stadına girmesini engelleyemeyecek. ancak kendi taraftarlarına öncelik verebilecek. yani ev sahibi kulüp, biletler satışa çıktıktan sonra belli bir süre boyunca sadece kendi taraftar kartına sahip kişilere satış yapabilecek. biletlerin bu süre içinde tükenmemesi halinde herhangi bir takımın taraftar kartıyla da ev sahibi tribününe girilebilecek. bu, e-biletten önce de kendi taraftar kartına sahip bazı kulüpler tarafından uygulanıyordu.

bu kuralın istisnası, il güvenlik kurulu kararları olacak. kurul kararıyla bazı takım taraftarlarına bazı maçlarda bilet satışı yapılmayacak. örneğin kurul, deplasman yasağı bulunan derbilerde konuk ekip taraftarlarına, bilet kalsa bile, satış yapılmamasına karar verecek.

kaynak: al jazeera