giza piramitleri'nin kayıp işçilerini bulmak için yapılan kazılar, binlerce yıllık kışla ile limanın ortaya çıkarılmasını sağladı. giza'daki en son piramidi inşa ettiren firavun menkaure'nin zamanından kaldığı düşünülen heit el-ghurab, sfenks'in 400 metre güneyinde kalan işçi kasabası olarak biliniyor.

yeni keşfedilen kışla, 10 bin piramit işçisinin gıda ihtiyacını karşıladığı düşünülen heit el-ghurab'da ortaya çıkarılırken, yakınlarda bulunan ve menkaure'nin kızı olduğu tahmin edilen kraliçe khentkawes'e ait bir anıtın yakınlarında liman parçası olduğu izlenimi veren yapının izlerine rastlandı.

ancient egypt research associates derneğinin üyelerinden arkeolog mark lehrer, 'khentkawes ve heit el-ghurab yerleşimlerinde yapılan keşiflerin, giza'nın bir zamanlar büyümekte olan bir liman olduğuna işaret ettiğini' belirtti.

toronto'da mısır antikaları çalışma topluluğu tarafından düzenlenen sempozyumda elde ettikleri bulguları açıklayan lehner, 'ortaya çıkarılan yapıların bir limanın genişlemekte olan kısımlarını temsil ediyor olabileceğini' söyledi. lehner, kazı yapılan bölgede akdeniz'in 'levant' adıyla bilinen doğu bölgesinde yetişen sedir, ardıç, çam ve meşe ağaçlarının kömürleşmiş izlerine rastladıklarını belirtti. ayrıca, 50'den fazla çanak-çömleğin yanı sıra, mısır'ın güney sınırında yer alan aswan’dan getirilen granitin izlerine de rastlandı.

‘giza’nın, khufu, khafre ve menkaure'nin hüküm sürdüğü üç nesil boyunca mısır'ın merkez limanı olduğunu' belirten lehner, bu kaynakların nil nehri üzerinden giza'daki limana getirildiğine kesin gözüyle bakıyor.

hipopotam ritüeli

arkeologlar, liman izlerinin denizcilerin giza'daki varlığına işaret ettiğini belirtti. kazılarda, denizcilerin konaklaması için kullanılan, kuzeyden güneye 34.5 metre uzunluğunda ve 7 metre yüksekliğinde 'galeriler' adı verilen kışla odaları bulundu. denizcilerin, ağaç ve diğer kaynakların teminini sağlamak için levant ile giza arasında gidip geldiği, aynı zamanda antik mısır'ın elit üyelerini koruma görevi üstlendikleri düşünülüyor.

lehner, her bir galerinin 40 askere konforlu bir şekilde barınma imkanı sunduğu belirtirken, üst düzey mısırlıların mezarları ve tapınaklarda, askerlere ait sayısız tasvir bulunduğuna dikkat çekti. lehner, askerin bu tasvirlerde 'birer eskort' gibi gösterildiğini belirtti.

toronto'da düzenlenen sempozyumda 2012'de elde ettiği kırık hipopotam kemiklerini hatırlatan lehner, askerlerin geceleri otlayan bu hayvanları avladığını belirtti. dahası, yakalanan hayvanın mızraklanarak öldürüldüğü antik bir ritüel söz konusuydu. askerler, büyük olasılıkla ritüelde ölen hipopotamın etini daha sonra galerilerde tüketiyordu.

araştırmada yer alan bir diğer arkeolog richard redding, hipopotam etinin askerler için her gün buldukları besine kıyasla iyi bir menü olduğunu belirtti. bölgede bulunan kalıntılar, askerlerin genelde keçi ve kuzu gibi küçükbaş hayvanların yanı sıra kedi balığı dahil çeşitli deniz canlıları yediklerini gösterdi.

kaynak: ajanslar