sovyet sosyalist cumhuriyetler birliği'ni 1985'ten dağıldığı 1991'e kadar yöneten mihail gorbaçov, berlin duvarı’nın yıkılmasının 25’inci yıldönümünde almanya’da konuştu. gorbaçov, dünyanın berlin duvarı’nın yıkılmasından bu yana hiçbir zaman bugünkü kadar gergin olmadığını söyledi. “ben her zaman kendimi iyimser bir insan olarak görürüm. ancak kabul etmeliyim ki mevcut durumda iyimser olmak çok zor. dünya yeni bir soğuk savaş’ın eşiğinde. hatta bazıları bunun çoktan başladığını söylüyor” diye konuştu.

gorbaçov, 1989 yılında berlin duvarı’nın yıkılması ve ardından soğuk savaş’ın sona ermesinin ardından avrupa’da barış, istikrar ve işbirliği için büyük bir fırsat yakalandığını söyledi. ancak batılı ülkelerin son 20 yılda izledikleri politikalar nedeniyle bunların değerlendirilemediğini savundu:

“soğuk savaş’ın sona ermesi, yeni bir avrupa ve daha güvenli bir dünya düzeni yolunda bir başlangıçtı. ancak batı, özellikle de abd, söz verildiği gibi avrupa güvenliği için yeni kurumlar ve mekanizmalar inşa etmek yerine, zafer havasına girdiler. rusya’nın zayıflamasından, dengeleyici bir karşı gücün olmamasından yararlanıp, dünyanın tek lideri gibi davranmaya başlayıp, birçoklarının uyarısını artık dikkate almamaya başladılar. geçen birkaç ayda yaşanan olaylar, dar görüşlü politikaların, bir tarafın diğer partnerlerin çıkarlarını görmezden gelmesinin, kendi isteklerini ve oldubittileri dayatmak istemesinin sonucudur.”

‘güven ortamı çöktü’

gorbaçov, bm güvenlik konseyi’nde artık karar alınamadığını söyleyerek bu konuda kaygılı olduğunu belirtti. uluslararası güven ortamının moskova’ya verilen sözlere rağmen nato’nun genişlemeye devam etmesi, yugoslavya’da yaşananlar, kosova’nın bağımsızlığı, abd’nin füze kalkanı projesi, irak ve libya’da yapılan operasyonlar ve son olarak suriye’de yaşananlar nedeniyle bozulduğunu söyledi:

“son birkaç ay içinde yaşananları, güvenin çökmesi olarak nitelendirebilirim. güven ortamı, soğuk savaş’ın sona ermesiyle karşılıklı çabalar ve çok büyük emek verilerek oluşturulmuştu. bu güven olmadan, bugünün küresel dünyasında uluslararası ilişkiler düşünülemez.”

‘rusya-almanya ortaklığı olmadan güvenlik olmaz’

batı ile rusya arasında güven ortamının çökmesinin en çok avrupa’ya zarar verdiğini söyleyen gorbaçov, “mevcut durumun devam etmesi, kısa zaman öncesine kadar örnek olarak görülebilecek ilişkilerimize kalıcı zarar verebilir.  unutmayalım ki rusya-almanya ortaklığı olmadan, avrupa’da güvenlik olamaz” dedi.

kaynak: aa