suriye’de devlet başkanı beşar esad’a bağlı birlikler tarafından muhaliflerin yoğun olduğu lazkiye eyaletinin  haffa kentine yapılan saldırının ardından bm gözlemci misyonu (unsmis) kente girmeyi başardı. neredeyse terk edilmiş haldeki kentte, gözlemcileri;  yıkılmış binalar, yağmalanmış dükkanlar ve ceset kokuları karşıladı.

gözlemciler, haffa’da muhaliflerin de devlet binalarının aralarında olduğu esad rejiminin tüm sembolerini ateşe verdiklerini söyledi. 

bm gözlemci misyonu sözcülerinden sausan ghosheh, “haffa’da evlere zorla girilmiş, postaneler yakılmış, dükkanlar yağmalanmış, arşivler yakılmış durumda.  kentte yoğun çatışmalar yaşandığı sanılıyor” diye konuştu.

‘cesetleri saklıyorlar’

ghosheh, lazkiye eyaletinin bazı dağlık bölgelerinde muhalifler ve ordu arasında çatışmaların devam ettiğini söyledi.

ghosheh’e göre ordunun operasyonunda ölenlerin sayısı ise bilinmiyor. ghosheh, ordunun daha önce de yaptığı gibi cesetleri bm gözlemcileri kente girmeden gömmüş ya da ortadan kaldırmış olabileceğini belirtti.

gözlemciler yaklaşık bir haftadır, ordunun katliam yaptığı iddia edilen kente girmeye çalışıyordu, ancak bu girişimler çok kez gözlemcilerin aracına ateş açılması, taş ve metal sopalarla saldırıya uğramalarıyla engellenmişti. 

ancak, suriye hükümeti, çarşamba günü esad yanlısı güçlerin haffa’yı terörsitlerden temizlediklerini söylemiş ve gözlemcilerin kente geri dönmesini istemişti.

şam’da patlama

bm gözlemcilerinin haffa ziyaretinden hemen önce  şam’ın banliyölerinden birinde şiilerin kutsal mekanlarından biri önünde bomba yüklü bir araç havaya uçurulmuştu. 14 kişinin yaralanmasına neden olan patlamanın 15 metre uzaklıktaki polis karakolunu mu yoksa türbeyi mi hedef aldığı ise bilinmiyor.

bm gözlemcileri suriye’de son haftalarda şiddetin arttığı ve tarafların taktiklerinde tehlikeli bir değişim yaşandığı konusunda uyarıda bulunmuştu.

şiddet sürüyor

öte yandan ülkede şiddet olayları sürüyor. muhalif aktivistlere göre perşembe günü ülke genelinde 40 muhalif savaşçı ve sivil hayatını kaybetti. aktivistlere göre hükümete bağlı askerlerden de en az 10 kişi öldü.

aktivistlere göre, suriye ordusu sabahın erken saatlerinden bu yana tanklarla ve helikopterlerle rastan, şam, duma, hums ile kuzeyde türkiye sınırı yakınındaki anadan ve hreitan’a saldırıyor.

abd geri adım attı

öte yandan şam yönetimi’ne yönelik yaptırım kararı alınmöasını veto eden bm güvenlik konseyi daimi üyelerinden rusya ile abd arasındaki tansiyon az da olsa düştü. 

abd, rusya’yı esad rejimine saldırı helikopteri sağlamakla suçluyordu. iddiaları reddeden rusya ise abd’yi muhalifleri silahlandırmakla suçluyordu.

abd yönetimi son olarak bu helikopterlerin, alımı önceden yapılmış olan ama tamir edilip gönderilen helikopterler olduğunu kabul etti.

rusya dışişleri bakanlığı ise cuma günü rusya’nın suriye’ye yeni helikopter sevkiyatı yapmadığını söyledi. moskova, gönderilen helikopterlerin seneler önce şam yönetimine satılan helikopterler olduğunu, bunların tamir edilip geri yolandığını belirtti.

yine de washington’a göre, rusya'nın suriye ile bu askeri bağları endişe verici. çünkü, bu helikopterlerin tamir edilerek teslimatı, rejimin bunları sivil halk üzerinde kullanabileceği ihtimalini akıllara getiriyor.

KRONOLOJİ: SURİYE'DE İÇ SAVAŞ

clinton, önceki günkü açıklamasında, rusya'dan suriye ile ''askeri bağlarını tamamen koparması''nın yanı sıra, ''tüm ilave destek ve teslimatları da durdurmasını'' beklediklerini belirtmişti.

suriye'de 2011 yılının mart ayında demokratik reform gösterileriyle başlayıp, daha sonra muhaliflerle rejim güçleri arasında silahlı mücadeleye dönüşen olaylarda binlerce kişi öldü.

muhaliflerin oluşturdukları, merkezi ingiltere'nin başkenti londra olan suriye insan hakları gözlemevi'ne göre ülkede çatışmalarda hayatını kaybedenlerin sayısı 14 bini geçti.

bunun karşılığında devlet başkanı beşar esad liderliğindeki şam yönetimi, ‘silahlı terörist grupların’ saldırılarında en az 2 bin 600’den fazla polis ve askerin öldüğünü iddia ediyor.

kaynak: al jazeera ve ajanslar