filistin’de gazze şeridi’ni kontrol altında tutan hamas’tan, iran ile bu ülkenin nükleer silah sahibi olmaya çalıştığını iddia eden israil arasında bir savaş çıkması durumunda alacağı pozisyona ilişkin olarak çelişkili açıklamalar geliyor.

ingiliz devlet yayın grubu bbc dahil çeşitli haber kaynaklarında çarşamba günü farklı hamas yetkililerinin böyle bir durumda savaşa girmeyeceğini belirten açıklamaları yer aldı. bbc’nin açıklamalarına yer verdiği örgütün iki numarası olarak anılan mahmud el zahar ise iran’ın yarı resmi fars haber ajansına yaptığı açıklamayla ingiliz televizyonunun haberini yalanladı ve “en güçlü şekilde karşılık veririz” dedi.  

el zahar, hamas’ın, iran'la savaşması durumunda israil’e karşı harekete geçeceğini belirterek, “siyonistlerin iran’a savaş açması durumunda, hamas’ın pozisyonu olabilecek en güçlü şekilde karşılık vermektir” dedi.  zahar, sadece siyonistlere değil, onlara yardım eden herkese ‘yok edici karşılık verileceğini’ vurguladı.

daha önce ise hamas sözcülerinden fevzi barhum, amerikan associated press haber ajansına konuya ilişkin olarak çarşamba günü yaptığı açıklamada, hamas’ın ‘mütevazi’ silahlarının filistinlileri korumak amaçlı olduğunu belirterek, kendilerinin bölgesel bir savaşın parçası olma gücü bulunmadığını söylemişti.

fransız haber ajansı afp’ye buna paralel açıklama yapan hamas dışişleri bakanlığı yetkilisi ahmed yusuf da, iran’ın ‘muazzam askeri kapasitesi sonucu’ savaş çıkması durumunda kendilerine ihtiyaç duymayacağını belirtmişti. yusuf, örgütün taraflar arasındaki bir savaşın içine çekilemeyeceğini söyleyerek, “hamas, filistin’de faaliyet gösteriyor ve herhangi bir siyasi eksenin üyesi değil” demişti.

israil medyasına göre, başbakan benyamin netanyahu hükümeti, israil ile iran arasında savaş çıkması durumunda tahran’ın müttefiki hamas’ın israil'e roket saldırılarında bulunacağı endişesini taşıyor.

haberlere göre, israil böyle bir durumda lübnan’da siyasal alanda da faaliyet gösteren iran destekli silahlı hizbullah örgütünün saldırı düzenleyebileceğini düşünüyor.

abd’yle israil’in görüş farkı

başta abd olmak üzere batılı ülkeler ile israil, iran'ın nükleer silah sahibi olmaya çalıştığına inanıyor. iran ise, yaptırımlar nedeniyle durdurmayacağını vurguladığı nükleer programının barışçıl olduğunu ve elektrik üretimi için nükleer teknolojiye ihtiyaç duyduğunu belirtiyor.

israil, iran’a karşı zaman kaybetmeden askeri müdahale yapılmasını desteklediğini sık sık dile getiriyor. hafta başında abd’yi ziyaret eden israil başbakanı benyamin netanyahu, ülkesinin iran’ın nükleer silah sahibi olması sonucu ortaya çıkabilecek olası tehdide karşı kendisini savunma hakkı olduğunu belirterek, dünyanın tahran’a karşı harekete geçmek için daha fazla bekleyemeyeceği görüşünü savunmuştu.

abd ise, şu aşamada askeri operasyon yerine, yaptırımlar ve tecrit yönünde bir politika uygulamayı tercih ediyor. abd başkanı obama, israil’den washington’ın tahran’a uyguladığı yaptırımlar etkili olana kadar sabretmesini talep etmişti.

tahran yoğun yaptırım altında

hem abd, hem de ab, tahran yönetimine karşı yaptırım uygulama kararları almıştı.

washington’ın kapsamlı yaptırımları, iran merkez bankası ve diğer finans kuruluşları ile iş yapan şirketlerin abd ekonomisi ve mali sistemi ile ilişkilerinin kesilmesine ek olarak, tahran yönetimi ile bağlantılı mali ve fiziki varlıkların dondurulmasını kapsıyor. abd, bu şekilde müttefiklerini iran ile petrol ticareti yapmaktan vazgeçirmeyi amaçlıyor.

ab ise, ocak ayında iran’ın petrol başta olmak üzere çeşitli sektörlerini hedef alan ticari yaptırımlar uygulama kararı almış, ayrıca iran merkez bankası'nın üye ülkelerdeki aktiflerini, meşru ticareti ve borç ödemelerini engellemeyecek şekilde kısmen dondurmuştu.

tahran da misilleme olarak, ab’nin altı ay içinde devreye sokacağı petrol ticareti yasağını beklemeden ingiltere ve fransa’yla bu alanda ticareti durdurmuştu.

kaynak: ajanslar