hükümetin hakimler ve savcılar yüksek kurulu hsyk'nın yapısında değişiklik öngören teklifi, meclis adalet komisyonu'nda cuma gününden bu yana kavgalı oturumlarla ele alınıyor. ak parti milletvekillerinin hedefinde, üçüncü oturumda da, yargıçlar sendikası genel başkanı ömer faruk eminağaoğlu vardı. akp'li zeyit aslan'ın ilk oturumda yüzüne tekme attığı eminağaoğlu, dün de ak partililer tarafından provokatörlükle suçlandı. eminağaoğlu, tartışmalar sonrası komisyon başkanı ahmet iyimaya tarafından salondan çıkarıldı. 

10 madde kabul edildi

pazartesi sabah 4'e kadar süren görüşmelerde, yasa teklifinin ilk 10 maddesi kabul edildi. iki madde ise tekliften çıkarıldı. 

kabul edilen maddelere göre, yargıtay birinci başkanı ve yargıtay cumhuriyet başsavcısı seçilebilmek için gerekli olan 4 yıllık yargıtay üyeliği şartı 8 yıla çıkarılıyor. yargıtay daire başkanı ve yargıtay cumhuriyet başsavcıvekili olabilmek için gereken üyelik süresi ise 3 yıldan 6 yıla yükseltiliyor. 

adalet bakanlığı'nın yetkisi artıyor

meslekleriyle ilgili staj ve araştırma yapacak, kurs, eğitim ve öğrenim görecek, iç veya dış burstan yararlacak hakim ve savcılar, adalet bakanlığı tarafından belirlenip yurtdışına gönderilecek. 

hsyk'nın, adalet bakanlığı'nın merkez ve taşra teşkilatında, bağlı ve ilgili kuruluşlarında, uluslararası kuruluş veya mahkemelerde ya da geçici yetki veya görevlendirmeyle başka kurum, kurul veya kuruluşlarda görev yapanlar dışındaki hakim ve savcıları yutdışına gönderme yetkisi de kaldırılacak. 

hsyk'nın, yurtdışına gitmek için şahsi olarak özel burs sağlayan hakim ve savcılara aylıksız izin verme yetkisi olmayacak.  

hakim ve savcıların, dış temsilciliklerde, uluslararası mahkeme veya kuruluşlarda muvafakatleri alınarak görevlendirilmesi adalet bakanlığı tarafından yapılacak. 

hakim ve savcıların hak ve ödevi olan meslek içi eğitimleri de bundan böyle hsyk yerine türkiye adalet akademisi'nce yaptırılacak. bu eğitimin usul ve esasları, hsyk'nın görüşü alınarak türkiye adalet akademisi'nce hazırlanan yönetmelikte belirlenecek. 

akademi genel kurulu'nda değişiklik

türkiye adalet akademisi'nde genel sekreterlik pozisyonu kaldırılacak. adalet akademisi başkanlığı, başkan ile üç başkan yardımcısından oluşacak.

adalet akademisi başkanı ile başkan yardımcılarının seçiminde ayrı esaslar uygulanacak. başkanlık için 3 adayı türkiye adalet akademisi yönetim kurulu yerine adalet bakanı gösterecek. başkan, yürürlükteki kanunda olduğu gibi bakanlar kurulu tarafından görevlendirilecek ya da atanacak. 

yürürlükteki kanun uyarınca başkanla aynı kriterlerin geçerli olduğu başkan yardımcıları ise adalet bakanı tarafından görevlendirilecek ya da atanacak. 

süresi biten başkan ve yardımcılarının 2 dönem daha göreve devam etme imkanı bir dönemle sınırlandırılacak. daire başkanlıklarına adalet bakanı tarafından atama yapılacak. 

iki madde tekliften çıkarıldı

ak parti'li milletvekillerinin önergeleriyle teklifteki iki madde metinden çıkarıldı. 

buna göre, adalet komisyonlarındaki yetkiyi hsyk yerine adalet bakanlığı'na veren madde ile herhangi bir nedenle görevine gelemeyen hakimin yerine, hsyk'nın önceden belirlediği hakim veya mahkeme başkanının görevlendirme yapmasını düzenleyen madde metinden çıkarıldı. 

komisyon çalışmaların pazartesi günü devam edecek.

'biz de hata yaptık'

oylamanın ardından eleştirileri yanıtlayan adalet bakanı bekir bozdağ, "biz de hata yaptık" dedi. bozdağ, şunları söyledi:

"türkiye'de yargı her zaman tartışıldı, savcılarıyla tartışıldı. dün baktığınızda başka savcılar vardı isimleri yukarıda, şimdi başkaları var. isimler değişiyor ama tartışmalar değişmiyor. geçmişte de oldu. biz de hata yaptık. soruşturma veya kovuşturmanın muhatapları farklı olduğunda sesimizi biraz daha gür çıkarmamız lazımdı. bunu kendi adıma da bir eksiklik olduğunu söylüyorum. ideolojik yapılanmadan herkes şikayetçi oldu. yasayı koyduk, yürürlüğe girdi. amacımız bir oy kullansın, kurul'da her renk olsun, uzlaşma olsun istedik. ama ortaya çıkan durum, bir mensubiyetten başka bir mensubiyete intikal oldu. bir ideolojiden başka bir ideolojiye geçti.".

milletvekillerinin zaman zaman yüce divan ile ilgili ifadeler kullandığını anlatan bozdağ, bunları üzüntüyle karşıladığını vurguladı. yasama faaliyeti yaptıklarını, bu yetkinin meclis'e ait olduğunu belirten bozdağ, şöyle konuştu:

"türkiye'nin tarihinde meclis'ten çıkarılan kanundan dolayı yüce divan'da yargılanmış birini hatırlamıyorum. biz doğru bir iş yapıyoruz. doğru işleri de her yerde savunuruz. eğer birileri yüce divan'da yargılama gibi bir şey yaparsa ona da açığız. ondan da hiç korkumuz, çekincemiz yok. yaptığımız işlerin hesabını çok rahat veririz. bekir bozdağ olarak hem halka hem allah'a hem de mahkemelere veremeyecek hiçbir hesabım yok. yüce divan'a çıkmaktan da bir çekincem yok" 

muhalefetten eleştiriler

mhp konya milletvekili faruk bal, bozdağ'a aşırı yük ve yetki verildiğini dile getirerek, "yapacağınız yanlışlarla elbette bakan sıfatıyla ve müşterek mesuliyetle bütün bakanlar kurulu olarak yüce divan'a gidebilirsiniz. size bakan olarak değil, apoletlerine yıldız takılan orgeneral gibi yetki veriliyor. galip gelirseniz partinizin mareşali, mağlup olursanız yaptıklarınızın hukuk devletinde karşılığı olacak" görüşünü savundu.  

mhp erzurum milletvekili oktay öztürk'ün "anayasa değişikliği yaparken öve öve bitiremiyorsunuz. hsyk size, memlekete ne yapmış haberimiz yok. allah rızası için bunu açıklayın, biz de öğrenelim" demesi üzerine bozdağ, anayasa değişikliği ve kanun tasarısının görüşmeleri sırasında söylediklerini inanarak ifade ettiğini söyledi. 

eminağaoğlu'ndan partilere mektup

yoğun tartışmaların ardından salondan çıkarılan yargıçlar sendikası yönetim kurulu başkanı eminağaoğlu ise muhalefet partileri grup başkanvekillerine konuyla ilgili bir yazı gönderdi. tbmm çalışmalarına katkı sunanların dışlandığını iddia etti ve "hukuksal sonuç doğurmayacak görüşmelerden çekilmeniz hususu bilgi ve takdirlerinize sunulur" dedi.

zeyid aslan için “meclis'ten geçici çıkarma” talebi

adalet komisyonu'nun cumartesi günkü toplantısında iktidarla muhalefet milletvekilleri arasında yumruklaşmalar olmuş, kavga sırasında ak parti milletvekili zeyit aslan'ın eminağaoğlu'na tekme attığı kameralara yansımıştı.

ana muhalefet partisi chp'nin grup başkanvekili engin altay, akp’li aslan’a “meclis'ten geçici çıkarma” cezası verilmesi için meclis başkanlığı’na dilekçe verdi. meclis başkanı cemil çiçek dilekçeyi işleme alırsa zeyid aslan hakkında salı günü oylama yapılacak. daha önce tokat milletvekili aslan’a genel kurulda küfrettiği için uyarı ya da kınama cezası verilmesi teklif edilmiş ama teklif, iktidar milletvekillerinin oyuyla reddedilmişti.

aslan, sosyal medyada gazetecilere yönelik yazdığı hakaretlerle de gündeme gelmişti.

tartışılan hsyk düzenlemesi

ak parti, 2010'daki referandumla belirlenen hsyk’nın yapısını yeniden değiştirme kararını, istanbul’da hükümetten habersiz yürütülen yolsuzluk ve rüşvet operasyonu sonrasında verdi.

hsyk'nın 13 üyesi, adli kolluk yönetmeliği’nin yolsuzluk ve rüşvet soruşturmasının ardından değiştirilmesine karşı çıkmış, değişikliğin anayasa’ya aykırı olduğunu "yönetenlerin yargı tarafından denetlenmesi hukukun gereğidir" açıklamasıyla duyurmuştu.

başbakan recep tayyip erdoğan ve adalet bakanı bekir bozdağ, hsyk'nın açıklama yapmasını eleştirmişti. erdoğan, hsyk’nın adli kolluk açıklaması’ndan sonra ‘yetkim olsa hsyk’yı yargılardım” demişti.

erdoğan, 30 aralık'ta yaptığı açıklamada da, anayasa değişikliği ile hakim ve savcıların denetim yetkisini adalet bakanlığı’ndan almakla hata yaptıklarını söyledi. üç yıldır hakimler ve savcılarla ilgili şikayetleri hsyk müfettişleri inceliyor.