suriyeli muhalifler, şam kırsalındaki sünni zebadani bölgesi ile idlib kırsalındaki şii foa ve kefreyya bölgelerinde ateşkes anlaşmasını müzakere etmek için iran'la müzakere masasında. bu bölgelerde varılan geçici ateşkes anlaşması cumartesi günü sonuna kadar uzatıldı.

suriye'deki muhalif gruplardan ahraruş şam basın ofisi yetkilisi ebu yezid taftanaz, ateşkesin cumartesi günü sonuna kadar uzatıldığını söyledi. yeni ateşkes süresi içinde taraflar arasındaki müzakerelerin devam edeceğine işaret eden taftanaz, şu ana kadar tarafların müzakerelerin seyri ve kapsadığı konular hakkında herhangi bir bilgi vermediğini dile getirdi. 

idlib'de uçuşa yasak bölge

müzakereler sadece bu 3 bölgedeki ateşkes ile sınırlı değil. rejimi ve hizbullah'ı temsil eden iran'la müzakere yürüten muhalifler, idlib kentinde uçuşa yasak bölge konusunun da masada olduğunu ifade etti.

fetih ordusu liderlerinden abdullah muheysini, al jazeera’ye iran’la müzakerelerin 24 saat uzatıldığını söyledi. nihai amacın idlib kenti ve çevresinde uçuşa yasak bölge oluşturulması olduğunu belirten muheysini, rejimin bazı tutukluları serbest bırakmasını talep ettiklerini de kaydetti. 

tutuklu değişimi müzakeresi

al jazeera’nin ulaştığı bazı kaynaklar, muhaliflerin 40 bin erkek ve 10 bin kadın tutukluyu serbest bırakılmasını istediklerini, karşılığında ise kuşatmalarının altındaki şii foa ve kefreyya bölgelerinden 10 bin kişinin çıkmasını sağlayacaklarını söylemişti. şam’ın kırsalında hizbullah ve rejimin kuşatması altındaki sünni zebadani bölgesinde yaşayan sivillerden ise isteyen çıkabilecek.

rejime bağlı güçler ve hizbullah, temmuz ayında şam'a yakın zebadani bölgesine yöenlik büyük bir saldırı başlatmıştı. el kaide bağlantılı nusra cephesi'nin de aralarında olduğu gruplar ise idlib'in şii köyleri foa ve kefreyya çevresini kuşatma altında tutuyordu. 

uzun vadeli anlaşma

al jazeera’nin ulaştığı anlaşma tasarısına göre, şam’ın kırsalında muhaliflerin denetimindeki zebadani bölgesi ile idlib’in rejim yanlısı şii yoğunluklu foa ve kefreyya bölgelerinde silahlı gruplar ateşini kesecek. ardından söz konusu üç bölge ile idlib kentinde 6 ay geçerli olmak üzere barış anlaşması yürürlüğe girecek.

daha onay aşamasına gelmeyen anlaşmadaki diğer maddelere göre, rejim ve hizbullah, zebadani ve madaya'daki silahlı muhalifler, ailelerin ve çıkmak isteyen tüm sivillerin idlib’e tahliye edilmesine izin verecek. muhalifler de şii fua ve kefreyya bölgelerinden çocuk, kadın, yaşlı ve yaralı olmak üzere 10 bin kişinin çıkışına izin verecek.

rejim ayrıca 326 tutuklu kadın ve 125 tutuklu çocuğu serbest bırakacak. anlaşmanın garantörü bm olacak.

geçmişti söz konusu bölgelerde benzer bir müzakereler sonucunda iki kez ateşkes anlaşmasına varılmıştı. ancak bu sınırlı ateşkes anlaşmaları uzun vadeli bir barışa dönüşememişti. muhalifler bundan iran'ı sorumluyu tutumuşlardı. ziran onlara göre, iran zebadani'nin tüm sivillerden tahliye edilmesi konusunda ısrarlıydı. hedefleri ise 'demografik değişim'.

kaynak: al jazeera