12. islam işbirliği teşkilatı (iit) zirvesi, mısır'ın başkenti kahire'de başladı. iki gün sürecek zirvede özellikle rejim güçleri ile silahlı muhalifler arasında mücadelenin sürdüğü suriye’deki kriz masaya yatırılacak. 

mısır cumhurbaşkanı muhammed mursi, zirvenin açılış konuşmasında, ülkesinin suriye'deki sorunun çözümü için kararlı adımlar atmaya devam edeceğini söyledi. suriye'nin toprak bütünlüğünün korunmasını istediklerini belirten mursi, dış müdahaleye karşı olduklarını da yineledi. 

şam yönetimine tarihten ders almasını tavsiye eden mursi, suriyeli muhaliflere de birlikte hareket etmeleri çağrısında bulundu.  

'mali'nin bölünmesine karşıyız'

mahmud ahmedinejad, zirveye katılmak üzere kahire’ye giderek, 1979'daki islam devrimi’nin ardından mısır’ı ziyaret eden ilk iran cumhurbaşkanı olmuştu. ahmedinejad'ın katılımı mısır'da önemli gündem konusu olurken, bazı siyasi gruplar ziyareti eleştiriyor. 

toplantıya katılmak üzere kahire'de bulunan türkiye cumhurbaşkanı abdullah gül de salı günü mursi'yle bir araya gelmişti. gül, ayrıca zirve kapsamında 'filistin'deki yerleşimler' konulu özel oturuma katılacak.

iit üyesi 56 ülkeden, 40'ı zirvede devlet ve hükümet başkanı düzeyinde temsil ediliyor. üyeliği geçen yıl askıya alınan suriye ise temsil edilmiyor. 

taslak belge

öte yandan, iit zirvesi öncesinde dışişleri bakanları düzeyinde yapılan toplantının ardından hazırlanan taslak sonuç bildirgesinde şam’a, siyasal geçiş için diyalog daveti yapıldı.

belgede, suriye hükümeti temsilcilerinin doğrudan sivil halka karşı şiddet olaylarına karışmamış kişiler olması şartıyla, şam ile ülkedeki muhaliflerin çatı örgütlenmesi konumundaki suriye muhalif ve devrimci güçler ulusal koalisyonu’nun (smdk) diyalog için masaya oturmaları istendi. ancak taslak metin, iit zirvesi sırasında değişikliğe uğrayabilir.

smdk başkanı muaz hatib, geçtiğimiz günlerde belirli şartlar çerçevesinde rejim ile görüşme yapabileceğini açıklamıştı.

suriye'de, 2011 yılının mart ayında demokratik reform gösterileriyle başlayan olaylar, daha sonra muhaliflerle rejim güçleri arasında silahlı mücadeleye dönüşmüştü. bm, suriye’deki çatışmalarda kaybedenlerin sayısının, rejim güçleri dahil olmak üzere 60 bini geçtiği tahmininde bulunmuştu.

1969’dan beri yapılıyor

birincisi 1969 yılında fas’ın başkenti rabat'ta, sonuncusu da 2008 yılında senegal’in başkenti dakar'da yapılan iit zirvelerine, fas üç kere ev sahipliği yaparken, suudi arabistan, senegal ve pakistan ikişer defa iit liderlerini ağırladı. mısır'ın ilk kez ev sahibi olduğu zirve, birer kez de katar ve kuveyt'te düzenlendi.

türkiye, önümüzdeki yılki zirveyi düzenlemeye aday.

kaynak: ajanslar