irak kürdistan bölgesel yönetimi (ikby), bağdat hükümetinin anayasal sorumluluklarını yerine getirmeyerek petrol gelirlerinin yüzde 17'sini kendilerine vermemekle suçladı. 

irak başbakanı nuri maliki'nin kürt yönetimine yönelik suçlamasının ardından yapılan yazılı açıklamada, irak merkezi hükümeti anayasanın 112. maddesinde yer alan ve petrol gelirlerinin nüfusa oranla adaletli biçimde dağıtılmasını öngören maddeyi çiğnemekle suçlandı. 

anayasanın 112. maddesine göre federal petrol bakanlığı, irak milli petrol şirketi (somo) veya hükümete bağlı başka bir kurum tarafından yürütülen petrol satışlarından ele edilen gelirin yüzde 17'sinin kürt yönetimine verilmesi gerektiği belirtilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"irak federal hükümetinin petrol gelirlerini anayasaya uygun olarak dağıtmadığı her durumda kürdistan bölgesel yönetimi'nin sahip olduğu yetkiyi kullanma adına harekete geçme hakkı bulunmaktadır. en az 2005'ten bu yana federal petrol bakanlığı anayasanın 112. maddesi de dahil olmak üzere kürt yönetimine karşı olan yasal ve anayasal görevlerini yerine getirmekte başarısız olmuştur. bakanlık ve somo petrol, gaz ve diğer kaynakların üçüncü taraflara satışına ve bu satışların tüm kazancını elinde tutmaya devam etmektedir. tüm bunlar kürdistan bölgesel hükümeti'nin katılımı ve onayı olmadan gerçekleşmekte, bölgesel hükümetin yasal ve anayasal haklarının ihlâli anlamına gelmektedir."

petrol satın alan tüm taraflara çağrı

ikby, petrolü üreten bölge olarak kendilerinin onayı olmadan yapılan petrol satışının bu koşullar altında sadece anayasaya değil, uluslararası hukuka da aykırı olduğunu kaydetti.

kürdistan bölgesel yönetimi, bağdat yönetiminden petrol alan tüm tarafların satın almada ödenen miktarın yüzde 17'sini kürt bölgesel yönetimi'ne vermedikleri takdirde, söz konusu ülkelerin yapılan anayasal hak ve uluslararası hukuk ihlâline destek vermiş ve göz yummuş olacağını belirtti.

ikby'nin açıklaması şu şekilde son buldu:

"kürdistan bölgesel yönetimi'ne bu miktarı ödemeyen alıcılar irak federal hükümeti'nin ikby'nin haklarını çiğnemesini olanak sağlamış olacaklar. ikby yasal ve anayasal haklarını korumak için söz konusu alıcılarla ilgili yasal çerçevede gerekli adımları atacaktır."

erbil: petrol davasını kazandık

ikby doğal kaynaklar bakanlığı'nın resmi sitesinden 27 haziran'da yapılan açıklamaya göre, irak federal mahkemesi, kürt yönetiminin petrol satışının anayasaya uygun olduğu sonucuna varmıştı.

irak petrol bakanlığı'nın şikayetiyle açılan davada, federal mahkeme kararını verdi ve oybirliğiyle ikby hükümetini haklı buldu.

açıklamada "karar, mahkeme heyetinin oybirliğiyle alındı. irak petrol bakanlığı'nın şikayeti reddedildi. mahkeme, kürdistan bölgesi aleyhine açılan davada, irak hükümetini haksız buldu. bu karar bağlayıcıdır" denildi.

barzani'ye tehdit

irak başbakanı nuri maliki, çarşamba günü irak devlet televizyonunda yayımlanan haftalık konuşmasında, “kürt yönetimi işid’in, el kaide’nin ve baasçıların üssü haline geldi ve biz buna karşı sessiz kalmayacağız” demişti.

irak başbakanı “kürtler ülkenin birliğini düşünüyorsa işid’in faaliyetlerine engel olmalıdır. işid gibi onları misafir edenler de yenilecektir” şeklinde konuştu.

maliki ayrıca, “ortaklıktan, cumhurbaşkanlığından ve dışişleri bakanlığından bahsedenlere sesleniyorum; bu operasyon birimlerini, baasçıları ve onların elinde oyuncak olanları durdurun. gerçek anlamda bir milli ortaklık istiyorsanız, gerçek bir milli tutum ortaya koyacağınıza dair güvence verin” dedi.

kaynak: al jazeera