KRONOLOJİ: SURİYE'DE İÇ SAVAŞ

ingiltere, suriye devlet başkanı beşşar esed’in görevi bırakmasının, ülkede barışın sağlanması için öncelikli şart olduğunu bildirdi. ingiltere dışişleri bakanı hague, ülkesinin, esed’in dahil olduğu bir çözümü uzun süredir düşünmediğini söyledi.

‘suriye halkının dostları grubu’ toplantısı için gittiği ürdün’de konuşan hague, önümüzdeki ay yapılması planlanan cenevre konferansı'nın amacının, herkesin rızasıyla oluşacak ve tam yetkiye sahip bir geçiş hükümetinin kurulması olduğunu belirtti.

iran ve hizbullah'ın son dönemde esed rejimine daha fazla destek verdiğini de vurgulayan hague, “bu durum, krizin bölgesel istikrara darbe vuracak şekilde büyüdüğünü gösteriyor” dedi.

dışişleri bakanı ahmet davutoğlu ise toplantı öncesi ankara’da yaptığı açıklamada, suriye'de çözüm için, rejimin eli kana bulaşmamış isimleriyle diyalog kurulabileceğini söyledi.

gündem, cenevre konferansı

ürdün’ün başkenti amman'da toplanacak ‘suriye halkının dostları grubu’ üyesi bazı ülkelerin dışişleri bakanları, iki yıldan uzun süredir devam eden şiddetin son bulmasını amaçlayan çözüm önerilerini masaya yatıracak.

türkiye'nin yanı sıra fransa, italya, almanya, katar, ürdün, suudi arabistan, mısır, birleşik arap emirlikleri (bae),  ingiltere ve amerika birleşik devletleri’nin de (abd) katılacağı toplantıda en önemli gündem maddesi, haziran ayında yapılması planlanan ‘2. cenevre konferansı’ olacak. abd dışişleri bakanı john kerry, suriyeli muhalifler ve esed rejimini masaya oturtmayı hedefleyen konferans için destek toplamaya çalışıyor.

cenevre’de konferans yapılması önerisi, uzun süredir suriye konusunda fikir ayrılığı yaşayan abd ve rusya’dan gelmişti. mayıs ayı başında moskova'ya giden abd dışişleri bakanı kerry, mevkidaşı sergey lavrov'la yaptığı görüşmede, rusya'yı suriye konusunda tüm tarafların katılımıyla cenevre'de yapılacak uluslararası bir konferans düzenlemeye ikna etmişti.

muhalifler katılabilir

birleşmiş milletler (bm)-arap birliği suriye özel temsilcisi ahdar ibrahimi ise hem muhaliflerin hem de suriye yönetiminin konferansa katılmaya hazırlandığını açıkladı.

muhalifler daha önce, esed görevden ayrılmadan rejimle her türlü müzakereye karşı olduklarını duyurmuş ancak konferansla ilgili kesin tavırlarını belirlemek için ispanya’nın başkenti madrid’de toplanmıştı.

abd'den 'silah satışı' girişimi

öte yandan, suriyeli isyancılara silah satışına olanak sağlayan bir tasarı, abd senatosu’nun dış ilişkiler komitesi’nden geçti.

çatışmaların başlamasından bu yana abd’nin en ciddi askeri girişimi olan tasarı için 15 komite üyesi olumlu oy, üç kişi ise karşı oy kullandı.

komisyondan geçen yasa tasarısı, görüşülmek üzere senato genel kurulu'na yollanacak.

tasarıyla ilgili en büyük tartışma konusu ise suriye’ye gönderilecek silahların ‘yanlış ellere’ geçme ihtimali.

washington daha önce, suriye muhalefeti arasında el kaide ve bağlantılı diğer grupların etkisinden endişeli olduğunu açıklamıştı.

'kuseyr' çağrısı

bu arada, suriye muhalifler ve devrimci güçler ulusal koalisyonu'nun (smdk) geçici başkanı george sabra, ülke çapındaki tüm rejim karşıtlarını, hums kentinin kuseyr kasabasının kurtarılmasına yardım etmeye çağırdı. halen muhaliflerin çatı örgütünü yöneten sabra, ‘büyük ya da küçük farketmeksizin’ mümkün olan her türlü askeri desteğin bölgeye sağlanmasını istedi.

muhaliflerin kontrolünde olan ve günlerdir süren aralıksız bombardımanın 20 bin kişiyi mahsur bıraktığı kasaba, lübnan hızbullah’ı destekli, suriye ordusuna ait ağır silahlar ve savaş uçakları tarafından hedef alınıyor.

smdk’nın endişesi ise kasabada bir katliam yaşanması ihtimali. muhaliflerin çatı örgütü bu yüzden hem kuseyr hem de saldırı altındaki hums için acilen insani yardım koridoru açılmasını istiyor.

suriye'de, 2011 yılının mart ayında demokratik reform gösterileriyle başlayan olaylar, daha sonra muhaliflerle rejim güçleri arasında silahlı mücadeleye dönüşmüştü. bm'nin tahminlerine göre çatışmalar nedeniyle 70 binden fazla insan öldü. uluslararası toplum, krizi sona erdirmenin yollarını arıyor.

muhalifler esed'in görevi bırakmasını talep ederken, şam yönetimi şubat ayında silahlı gruplar dahil tüm muhalefeti çözüm için diyaloğa çağırmıştı.

kaynak: ajanslar