birleşmiş milletler‘e (bm)  bağlı uluslararası atom enerjisi kurumu (uaek)  başkanı yukiya amano, dünyayı iran’ın atom bombası konusundaki şüpheli çalışmalarından dolayı uyarmanın ve dünyanın önde gelen güçlerinin iran’a bu konuda baskı yapmasını istemenin kendi görevi olduğunu kaydetti.

açıklama,  bm güvenlik konseyi'nin daimi beş üyesi amerika birleşik devletleri, fransa, ingiltere, rusya ve çin ile almanya'nın ortaklaşa hazırladıkları karar tasarısı üzerinde uzlaşmasının ardından geldi.

amano, iran ile müzakerelere girişilmesi gerektiğini belirterek, ülkeye üst düzey bir heyet göndererek konuyla ilgili kaygılarını dile getirmek istediğini söyledi.

iran’ın hala iddialara net bir yanıt vermediğini söyleyen amano kaygısını “nükleer silahların yayılması gerçekleşmeden dünyayı uyarmalıyız” sözleriyle dile getirdi.

amano, iran atom ajansı organizasyonu başkanı feridun abbasi davani’ye ay başında yazdığı mektupla uaek’nın kararında yer alacak konuların görüşlmesi için  bir ziyaret  talebinde bulunduğunu belirtti. uygun bir tarihte uaek ekibinin iran'ı ziyaret ederek  nükleer tesisleri gezmesine izin verilmesini beklediğini kaydetti.

'hala kanıt bekliyoruz'

rusya dışişleri bakanı sergey lavrov ile görüşmesinin ardından açıklama yapan ab dış politika şefi  catherine ashton, iran’dan hala uaek’ya ve dünyaya nükleer silah üretimi arayışında olmadığını kanıtlamasını beklediğini söyledi.

geçen hafta yayınlanan uaek raporu iran’ın nükleer silah geliştirmek için araştırma ve deneyler yürütüyor olabileceğini öne sürmüş, rapor dünyada yankı uyandırmıştı.

uaek'nın iran ile ilgili karar tasarısına pekin ve moskova’dan da onay geldiği belirtildi. tasarı, pekin ve moskova'dan beklenen onay geciktiği için cuma günkü oturumda üye 35 ülkenin oylamasına sunulacak.

tasarıda iran'ın nükleer programının askeri boyutundan ciddi endişe duyulduğu dile getirilerek, iran yönetiminin nükleer programına ilişkin kaygıların giderilmesi için  uluslararası atom enerjisi kurumu(uaek) ile şeffaf işbirliği yapması çağrısı yinelendi.

iran'ın nükleer programındaki gelişmeler ile uaek başkanı yukiya amano'nun son raporunda dile getirdiği, 'askeri boyutun' gelecek yıl mart ayında yapılması planlanan yönetim kurulu toplantısında yeniden ele alınacağı belirtilen karar tasarısında, 'iran'ın nükleer dosyasının bm güvenlik konseyine tekrar gönderilmesine gerek duyulmadığı' kaydedildi.

oylamada, karar tasarısının çoğunlukla kabul edilmesi halinde bile iran'ın nükleer dosyasının bm güvenlik konseyine yeniden havale edilmesi ise beklenmiyor, ancak anlaşmanın uluslararası alanda iran’a yöneli somut adım atılmasını bekleyen batı ülkelerini attmin etmeyeceği tahmin ediliyor.

kaynak: al jazeera ve ajanslar