iran, bm güvenlik konseyi'nin daimi temsilcileri (abd, ingiltere, fransa, rusya, çin) ve almanya ile nükleer faaliyetleri konusunda yapacağı ve 13 nisan'da başlayacak görüşmelerin ilk oturumunun irak’ta düzenlenmesini istiyor.

irak dışişleri bakanı hoşyar zebari ise, ingiliz reuters haber ajansına teklifin kendilerine ülkeyi ziyarete gelen iranlı temsilci tarafından yapıldığını söyledi. zebari, “teklif onlardan geldi. biz de bm güvenlik konseyi'nin daimi üye ülkelerinin ve almanya’nın temsilcilerini iran’ın teklifi konusunda mektup ile bilgilendirdik” dedi.

abd dışişleri bakanı hillary clinton, cumartesi günü yaptığı açıklamada 13-14 nisan tarihlerindeki görüşmelerin istanbul’da gerçekleşeceğini söylediğine ilişkin haberler sonrasında geldi. 

türkiye talip olmuştu

iran dışişleri bakanı ali ekber salihi, 28 mart’ta tahran'ı ziyaret eden türkiye başbakanı recep tayyip erdoğan'ı karşılamış, havaalanında yaptığı açıklamada, istanbul'un görüşmelerin ev sahipliğine talip olduğunu, bunu bir seçenek olarak değerlendireceklerini söylemişti

iran meclis başkanı ali laricani, 1 nisan pazar günü istanbul'da yapılan 'suriye'nin dostları' toplantısını 'suriye'nin düşmanları' olarak tanımlamış, toplantıyı “israil’e hayat veren 83 israil rüşvetçisinin toplantısı” şeklinde değerlendirmişti.

türkiye dışişleri bakanı ahmet davutoğlu,  müzakere konusunda yerin önemli olmadığını, nerede olursa müzakerelere destek vereceklerini söyledi.

iran’ın barışçıl nükleer çalışmalar yürütme hakkı olduğuna vurgu yapan davutoğlu, askeri nitelik taşıyan nükleer çalışmaların ise denetlenmesi gerektiğini kaydetti.

davutoğlu, iran'ın suriye açıklamaları sorulduğunda ise konuyla ilgili iran'ın ankara büyükelçisi'ni çağırarak bilgi aldıklarını belirterek "iran açıklamalarını daha düşünerek  yapmalı" dedi.   

önceki görüşmeler yarım kalmıştı

iran nükleer sorunuyla ilgili görüşmelerin son turu geçen 2011 yılının ocak ayında istanbul'da yapıldı. zenginleştirilmiş uranyum konusuyla ilgili yaşanan anlaşmazlıklardan dolayı, görüşmede somut ilerleme kaydedilemedi.

14 şubat tarihinde tahran’ın nükleer programıyla ilgili olarak küresel güçlerle müzakerelere bir yıllık aradan sonra yeniden başlanmasını talep eden iran başmüzakerecisi said celili, ülkesinin yeni girişimleri masaya getireceğini belirtti.

tahran yönetimine, mart ayı başında ab’den yeşil ışık gelmişti. ab dış ilişkiler yüksek temsilcisi catherine ashton, görüşmelere başlamayı kabul ettiklerini duyurmuştu.

iran bir süredir, abd ve ab’nin yoğun yaptırımları altında. washington’ın kapsamlı yaptırımları, iran merkez bankası ve diğer finans kuruluşları ile iş yapan şirketlerin abd ekonomisi ve mali sistemi ile ilişkilerinin kesilmesine ek olarak, tahran yönetimi ile bağlantılı mali ve fiziki varlıkların dondurulmasını kapsıyor. abd, bu şekilde müttefiklerini iran ile petrol ticareti yapmaktan vazgeçirmeyi amaçlıyor.

ab ise ocak ayında 1 temmuz'dan itibaren tahran'a, iran’ın petrol başta olmak üzere çeşitli sektörlerini hedef alan ticari yaptırımlar uygulama kararı almış, ayrıca iran merkez bankası'nın üye ülkelerdeki aktiflerini, meşru ticareti ve borç ödemelerini engellemeyecek şekilde kısmen dondurmuştu.

tahran da misilleme olarak, ab’nin altı ay içinde devreye sokacağı petrol ticareti yasağını beklemeden ingiltere ve fransa’yla bu alanda ticareti durdurmuştu.

kaynak: ajanslar