türk dışişleri bakanı israil’in gazze’ye kara harekâtı başlatmasının ardından ilk kez kameraların karşısındaydı. istanbul’da düzenlenen caricom (karayip topluluğu) - türkiye dışişleri bakanları toplantısında düzenlediği ortak basın toplantısında, israil’in gazze saldırılarıyla ilgili soruları yanıtlayan davutoğlu, israil’in fırsatçılık yaptığını söyledi:

“biz bu olaylarda açık bir fırsatçılık da hissediyoruz. sadece sivil halk değil aynı zamanda son dönemlerin en başarılı süreci de hedef alındı. son dönemlerin en güzel haberi filistinlerin arasındaki birliğin sağlanmasıydı. israil, ulusal birlik hükümetini hazmedemedi. filistinli kardeşlerimize birlik beraberliklerini devam ettirmesini tavsiye ediyoruz. dün gece halit meşal ile bunu konuştuk, mahmud abbas ile de bunu ele alacağız.”

ortadoğu ülkelerine çağrı yaptı

davutoğlu israil’in, bölge ülkelerinin kendi aralarındaki çatışmaların yarattığı boşluktan yararlandığını söyledi ve bölge ülkelerini birlik olmaya çağırdı:

“bölge ülkeleri kendi aralarındaki çatışmalarla ve sorunlarla uğraşırken filistin’in ne kadar yalnız bırakıldığını gördük. israil irak’taki, suriye’deki iç çatışmalardan da güç alarak filistin’e saldırıyor. bütün bölge ülkelerini bu anlamda ortak bir tavır almaya davet ediyoruz. ortadoğu’da kalıcı barışın ihsası yönünde çaba göstermeye davet ediyoruz.”

türkiye’nin gazze’de yaşananlara hiçbir zaman sessiz kalmayacağını belirten davutoğlu, “gerçekten bir insanlık trajedisiyle, uluslararası toplum için yüz karası bir tabloyla karşı karşıyayız. herkesin başını ellerinin arasına alıp düşünmesinin vaktidir, dünya ve uluslararası toplum nereye gidiyor diye. bütün hakları kendisinde gören bir ülke, ağır hava bombardımanından sonra şimdi de kara harekâtıyla çocuk ve kadınları katletmeye devam ediyor” diye konuştu.

uluslararası toplumu 'harekete geçirme' çalışmaları başlattı

davutoğlu, uluslararası toplumu harekete geçirmek için çalışmalara başladığını da duyurdu:

"birleşmiş milletler (bm) genel sekreteri ban ki-moon ile iki kez görüştüm, bm’nin derhal müdahil olması yönündeki talebimizi ilettim. bm insan hakları konseyi’ni cenevre’de harekete geçiyoruz. abd dışişleri bakanı john kerry ile bir saate yaklaşan uzun bir görüşme yaptık. bu gelişmelerden duyduğumuz infiali anlattık ve bu konularda son dönemde barış sürecinde öncülük etme gayretindeki kerry’nin devreye girmesi yönünde talepte bulunduk. dün gece islam işbirliği teşkilatı (iit) genel sekreteri iyad medeni ile de görüştüm ve iit’nin derhal bu konuya müdahil olarak toplanması talebimizi sözlü olarak ilettim. bugün ayrıca resmen başvuracağız. ayrıca katar ve başka birçok arap ülkesi dışişleri bakanlarımız ile temasımız oldu. filistinli hamas ve fetih kanatlarıyla görüşmelerim oldu. meşal ile de görüşmüştüm dün gece. tek taraflı ilan edilen ateşkesin kalıcı ateşkese dönüşmesi için neler yapabileceğimiz ele aldık.”

dışişleri bakanı, filistin devlet başkanı abbas’ın daha önceden planlanan ziyaretinin zamanlamasının da son derece önemli olduğunu söyledi.

'türkiye olarak birkaç hedefimiz var'

mısır’ın teklif ettiği ateşkes israil tarafından kabul edildiğinde “tek taraflı ateşkesin şekli doğru değil” diyerek eleştiren davutoğlu, “temel problemleri tanımlayan bir ateşkese ihtiyacımız var” dedi:

“tek taraflı bir ateşkes değil, kalıcı ateşkese ihtiyacımız var. bir tarafın istediği anda saldıracağı, istediği anda ateşkes ilan edip istediği anda yeniden müdahale edebileceği bir ateşkes uluslararası normlara da uygun değildir.”

davutoğlu türkiye'nin hedeflerini sıraladı: 

“birincisi saldırganlığın derhal durdurulması... hava ve kara operasyonlarının, hangi gerekçeyle izah edilmeye çalışılırsa çalışılsın insanlık vicdanında karşılığı yoktur. ikinci hedefimiz kalıcı ve sürdürebilir ateşkesin, kalıcı barışın önünü açacak şekilde devreye sokulması. eğer tünellerin olmasından rahatsızlık duyuluyorsa ki, duyulabilir; o zaman gazze’deki abluka kalkmalıdır. bir halk hem açık bir hapishane olacak, hem de nefes alma borusunu dahi muhafaza edemeyeceğini söyleyeceksin, refah ve bütün limanlar kaldırılacak… bundan sonraki ateşkesin kalıcı olması için filistinli tutukluların mutlaka serbest bırakılması gerekir ki, çoğu, filistin halkının iradesiyle seçilmiş milletvekilleridir. 2011 gilad şalit ve 2012 ateşkesinin bütün hükümleri yerine getirilmelidir. filistin’de tüm kapıların açılması, ambargoların kaldırılması, maaş ödeme gibi finansal zorlukların önüne geçecek ekonomik çerçeve planlaması yapılmalıdır.”

'malezya’nın ukrayna kriziyle hiçbir alakası yoktu'

ukrayna hava sahasında düşürülen malezya uçağı ile ilgili de konuşan davutoğlu, bu durumun dünyadaki krizlerin coğrafi uzaklıktan bağımsız olarak herkesi etkileyebileceğini gösterdiğini söyledi:

“300’e yakın sivil hayatını kaybetti. bunun gösterdiği birkaç acı gerçek var: birincisi artık dünyada güvenlik krizi olduğunda hiçbir ülke bu güvenlik krizinin etkisinden uzak kalamıyor. malezya, ukrayna krizinde taraf değil. malezya uçağına binen sivil yolcuların ukrayna kriziyle hiçbir alakası yok ama o kriz evine dönen insanların hayatına mal oldu. ‘dünyanın bir köşesindeki bir kriz beni ilgilendirmiyor’ diye seyirci kalamazsınız. o kriz hiç alakası olmayan ülkeleri ve insanları vurabiliyor. bm güvenlik konseyi’nin etkin bir rol üstlenememiş olması, dünyanın soğuk savaş mantığına göre dönmesinden kaynaklanıyor. suriye ve ukrayna’da rol oynayamadı bmgk."

davutoğlu gün içinde malezya dışişleri bakanı ile de görüşeceğini söyledi.

kaynak: al jazeera