32 bin 906. bu rakam şu an türkiye’de bulunan ve başka bir ülkeye gitmek için iltica başvurusu yapan yabancıların sayısı. veriler, birleşmiş milletler mülteciler yüksek komiserliği'nden. çoğunluğunu iraklıların oluşturduğu başvuru sahipleri bm’den gelecek cevabı bekliyor. sadece iraklılar değil afganlar ve afrika’dan gelenler de başvuru bekleyenler arasında. batı’ya gitmek isteyenler için türkiye bir ara durak. iltica başvurusunun sonuçlanması zorlu bir süreç. her başvuru tek tek inceleniyor. başvuru sahibinin, yaşadığı ülkede “baskı” gördüğüne bm’yi ikna etmesi gerekiyor. sonuç için yıllarca beklenebiliyor. başvuru olumlu sonuçlanır, mülteci olurlarsa “yeni hayat” başlıyor. olumsuz sonuçlanırsa işte o zaman batı’ya gidiş için yasa dışı yollar devreye giriyor. bu yasa dışı yollardan bazıları,  “kaçak göçmen gemisi battı” haberleriyle duyuluyor. 

26 yaşındaki nijeryalı hamilton nwankwo da iltica başvurusu yapmaya hazırlananlardan biri. geçtiğimiz ocak ayında vize alarak türkiye’ye gelmiş. vize süresi dolmuş. o artık bir kaçak. hedefi kanada’ya gitmek. şimdi birleşmiş milletler mülteciler yüksek komiserliği’ne başvuru yapmaya hazırlanıyor. bunun için gereken politik gerekçesi de hazır: 

nijerya’daki müslüman-hristiyan çatışması. kendisi hristiyan ve yaşadığı kentte müslümanlar çoğunlukta olduğu için baskı gördüğünü söylüyor. işte bu gerekçeyle kanada’ya mültecilik başvurusu yapacak. başvurusunun sonuçlanacağından umutlu. en azından başvuru yaptığı takdirde türkiye’deki kalışını yasal hale getirecek. peki, ya başvurusu olumsuz sonuçlanırsa ne yapacak? bu soruya ellerini açarak “bilmem” yanıtını veriyor. "yasadışı yollardan batı’ya gitmeye çalışır mısın" diye sorunca da “no, no, no” diyor. istanbul’da kaldığı süre içinde kuaförlük yapıyor. nijerya'daki mesleği de buymuş. hayatı ev ve iş arasında geçiyor. pek sokaklarda dolaşmıyor. her ne kadar “polis yasadışı işlerle uğraşanların peşine düşüyor, benim gibi çalışanlara pek dokunmaz” dese de yakalanma endişesi hep var. tümü nijeryalı 4 kişi ile aynı evde kalıyor. aylık kazancının 200 lirasını ev kirası olarak veriyor. kalan 600 lirayla geçiniyor. kanada’ya giderse mesleğinin ona en azından ayda 2500 dolar kazandıracağını düşünüyor. 

 

 

 

rasta uzmanı jennifer ikogiave

hamilton nwankwo’nun çalıştığı kuaför salonunda hemen yandaki koltukta kısa saçlı, genç siyah kadın bir türk müşteriye rasta yapıyor. zaten kuaför salonu’nun uzmanlığı rasta saç yapmak. afrika kökenli bu saç modeli epey zahmetli ve emek isteyen bir iş. saçların tutamlara ayrılarak sık örmekle uygulanan bu saç örgüsü jennifer ikogiave’nin nijerya’da yaptığı iş aslında. istanbul’a geleli daha 15 gün olmuş. istanbul’a gelme nedeni hamilton nwankwo ile aynı. başka bir ülkeye gitmek. onun tercihi amerika birleşik devletleri. orada akrabaları varmış. ilk hedefi abd konsolosluğu’na vize başvurusu yapmak. nijerya’da almanın neredeyse 

imkansız olduğunu söylediği abd vizesi için istanbul şansını kullanacak. olmazsa planları hamilton nwankwo ile aynı. mülteci başvurusu yapmak. gerekçesi de aynı; hristiyan-müslüman çatışmaları. o da bir hristiyan. onun ingilizcesi de hamilton kadar iyi. daha ürkek bir hali var. istanbul’a ayak basar basmaz kurtuluş’a gelmiş. kuaför salonunda yaptığı rasta başına para alıyor. yasadışı yollardan türkiye’yi terk etmeye o da karşı. tekneleri batan kaçak göçmenlerle ilgili olaylardan haberdar. henüz yerleşik değil. arkadaşlarının yanında kalıyor. 

ve sözü istanbul’un devamlı sakini kuaför salonu sahibi osariemen egbow alıyor. bazı kelimelerde zorlansa da anlaşılır bir türkçe ile konuşuyor. istanbul’a 1993’te gelmiş. nijeryalı kocası ile kurtuluş’ta yaşıyorlar. nijerya’dan gelen ve saç kesme ya da rasta ile uğraşan herkes mutlaka onun dükkanından geçiyor. ona göre gençler sabırsız: “geliyorlar hemen mülteci başvurumuz sonuçlansın istiyorlar. öyle olmaz ki, adamlar araştıracak doğru mu söylüyorsun diye, yıllar sürüyor ama onlar sabırsız ya gemilere biniyorlar ya da yasadışı işlere bulaşıyorlar. ben sabırlı olun diyorum” türkiye’de hele de kurtuluş’ta yaşamaktan mutlu. “burası güzel, kimse kimseye karışmıyor, ermenisi, türkü, kürdü, afrikalısı burada rahatça yaşıyor. onun için de hep yabancılar burada” diyor.