ispanya’nın en büyük ve en zengin özerk bölgelerinden katalonya'da, 25 kasım pazar günü yapılan seçimi bağımsızlık yanlıları kazandı.

seçim öncesinde 'bağımsızlık referandumu' sözü veren katalonya başbakanı arthur mas, beklediği halk desteğini elde edemedi. ancak, iktidardaki bağımsızlık yanlısı yönelim ve birlik (ciu) partisi, oy kaybetse de hala birinci sırada.

merkezden ayrılık taleplerinde artış yaşayan ve 11 eylül tarihinde bağımsızlık yanlısı dev gösterilere sahne olan bölgede, seçimin gözdesi ciu 12 koltuk kaybetti. partinin 135 koltuklu meclisteki sayısı  62’den 50’ye düştü.

şimdiye kadar ispanyol devletine bağlı siyaset yürüten ciu, ekonomik krizin etkisiyle ilk kez bağımsızlık yanlısı politika yapmaya başlamıştı.

seçimin en başarılı partisi katalonya cumhuriyetçi solu (erc) oldu. bağımsızlık yanlısı solcu parti, parlamentodaki sandalye sayısını artırarak 21 milletvekiliyle ikinci sırada yer aldı.

başbakan mariano rajoy’un birlik yanlısı halk partisi (pp) ve yine birlik taraftarı partilerden katalan vatandaşları (cc) ise, koltuk sayılarını eskiye oranla yedi sayı artırarak 28’e çıkardı.

rajoy bloke edebilir

sonuçların belli olmasıyla seçmenlerinin karşısına çıkan mas, destekçilerine teşekkür etti ve referandum planının terk edildiğini sananların yanıldığını söyledi. partisi seçimi önde tamamlayan arthur mas, 'kendi kaderini tayin etme' hakkını referanduma götürebilecek.

ancak, mas’ın sözünde durmak istemesi halinde ispanya başbakanı mariano rajoy’un anayasayı öne sürerek referandumu bloke etmesi bekleniyor.

artan ayrılıkçılık

arthur mas, katalonya’ya vergi konusunda daha fazla özerklik tanınması talebine madrid’den olumsuz yanıt gelmesinin ardından, iki yıl sonra yapılması planlanan seçimleri erkene almıştı. ancak ciu'nun yaşadığı koltuk kaybı, anketlere yansımayan beklenmedik bir sonuç oldu. 

7,5 milyon nüfuslu katalonya’da halk, başbakan rajoy’a vergi düzenlemesini yeniden görüşmeyi reddetmesi nedeniyle öfkeli.

katalanlar, madrid’in bölgeye yaptığı harcamadan çok daha fazlasını bölgeden vergi olarak almakla suçluyor ve aradaki açığın yılda 21 milyar dolar olduğunu söylüyor. madrid ise bu rakamı tartışmalı buluyor.

katalonya, ispanya’nın toplam zenginliğinin beşte birini oluşturan araba fabrikalarına ve bankalara ev sahipliği yapıyor. ülkenin en başarılı futbol kulüplerinden fc barcelona da bu bölgeden çıktı. ancak katalonya, bu yıl 57 milyar dolar borcu nedeniyle madrid’den ödemeleri için 6,5 milyar dolar yardım istedi.

tarih boyu süren talep 

katalonya'nın ve başka bölgelerin ayrılık talepleri ispanya tarihinde yüzlerce yıl boyunca varlığını sürdürdü ancak bu talepler, ülkenin demokrasiye kavuşması ve 1978’de yapılan anayasa ile azalmıştı.

anayasayla ispanya'daki 17 özerk bölgeye kendi kendilerini yönetmelerini sağlayacak önemli haklar tanınmıştı. katalonya’nın kendi dilini konuşan ve kültürünü yaşatan 7,5 milyonluk nüfusu, kendini bağımsız bir halk olarak görüyor.

kaynak: al jazeera ve ajanslar