türkiye'de, kentsel dönüşüm girişimi kapsamında ilk yıkımlar başladı. ilk etapta 33 ilde 150 kamu binası yıkılacak.

başbakan recep tayyip erdoğan, istanbul'da esenler havaalanı mahallesi'ndeki sembolik yıkım törenine katıldı. törende konuşma yapan erdoğan, "3 bin 169 binanın yıkımını başlatarak projemizde ilk adımı atıyoruz" dedi.

konuşmasında 1950 sonrası başlayana köyden şehre köy dalgasının iyi yönetilemediğini söyleyen erdoğan, “şehirler plansız programsız büyüdü bu da gecekondulaşmayı ve plansız yapılaşmayı beraberinde getirdi. hiç kimse gecekondu yapan vatandaşımıza kızmasın. gecekondular şehirleri yönetenler işlerini iyi yapmadığı için vatandaşın kendi kendine bulduğu bir çözümdür” dedi.

yeni yapılan binaların afetlere karşı dayanıklı inşa edilmesi konusunda tavizsiz bir denetleme sistemi kurulduğunu belirten başbakan, ancak daha önce yapılan binaların güvensiz olmasının hükümeti köklü tedbirler almaya ve bu adımları atmaya yönelttiğini söyledi.

'insan odaklı bir proje'

başbakan erdoğan yeni yasa için “mevcut güvensiz yapıların can ve mal güvenliğini temin eden yeni yapılar ile değiştirilmesidir” ifadesini kullandı. 

yasanın rant kaygısı ile çıkarıldığına yönelik eleştirilere de değinine erdoğan, "amaç bir bina yıkıp yerine yine bina yapmak değil, asıl amacımız afetler karşısında can ve mal güvenliği sağlayacak dönüşümü gerçekleştirmek. yani rant değil, insan odaklı bir proje yürütüyoruz" diye konuştu.

erdoğan, “ekonomik ömrünü tamamlamış yapılarınızı lütfen bir an önce tespit ettirin. siz yapmazsanız, bunu ilgili kamu kuruluşları yapacak ve o binalar mutlak surette yıkılacak" dedi.

başbakan erdoğan, esenler belediye başkanı’na, evleri yıkıldıktan sonra yeni evleri yapılana kadar kirada oturacak vatandaşlara dağıtılmak üzere kira yardımı için 10 milyon liralık çek sundu.

erdoğan'ın konuşmasının ardından sekiz bölgede eş zamanlı yıkım başlatıldı.

bolu, hatay ve edirne'de ilk kepçe vuruldu

bolu'da sağlık mahallesi'nde düzenlenen törenle risk taşıdığı belirlenen çevre ve şehircilik il müdürlüğü'ne ait beş katlı ve 10 daireli lojmanın yıkımına başlandı.

törende konuşan bolu valisi ibrahim özçimen, ''tespit ettiğimiz, içinde oturulması doğru olmayan, depremde insanların ölebileceği binaları yıkacağız. köyde, kentte, kamu ve özel bütün binaları kontrolden geçireceğiz” dedi.

bolu valiliği'nce kurulan dört ekibin il genelindeki hasarlı binaları tespit edeceği belirtildi.

hatay'da kırıkhan ilçesinde bulunan eski askeri lojmanların yıkımına başlandı. kentte ilk etapta üç kamu binası yıkılacak. yıkım, patlayıcı kullanılmadan çeşitli makine ve ekipmanlarla yapılacak.

edirne’nin keşan ilçesinde de kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında 4. mekanize tugay komutanlığı'na ait eski lojmanlarına ilk kepçe vuruldu.

20 yıllık proje

kamuoyunda 'kentsel dünüşüm yasası' ya da 'afet yasası' olarak bilinen düzenleme kapsamında, risk altındaki alanlar 20 yıllık süreçte dönüştürülecek. türkiye genelinde yıkılacak konut sayısı ise 6 buçuk milyonu bulacak.

dönüşümde ilk yıkımlar, adana, afyonkarahisar, ağrı,amasya, ankara, aydın, balıkesir, bilecik, bitlis, bolu, bursa,çanakkale, denizli, düzce, edirne, elazığ, erzurum,gaziantep, hakkari, hatay, istanbul, izmir, kahramanmaraş,kırıkkale, kırşehir, kocaeli, malatya, nevşehir, samsun, sinop, tekirdağ, tunceli ve van'da yapılacak.

kentsel dönüşüm yıkımlarının bazılarında türkiye'de ilk kez patlamalı yıkım teknikleri kullanılacak. geri kalan yıkımlar ise çeşitli makine ve ekipmanlar ile gerçekleştirilecek. 

en büyük yıkım istanbul'da

proje kapsamında en fazla yıkım istanbul'da gerçekleşecek. ilk etapta milli savunma bakanlığı'na ait sarıgazi ve yeni levent’teki lojmanlar, sancaktepe'deki er pavyonu ve su kulesi, maltepe'deki er pavyonu ile şakir gürkan sağlık ocağı, hadımköy'deki lojman, er pavyonu ve karargah binası, küçükyalı'daki lojmanın su deposu, kbrn eğitim taburu er pavyonu, tuzla'daki  subay ve astsubay yatma yeri, su kulesi yıkılacak.

şişli okmeydanı hastanesi lojmanları, mecidiyeköy aile sağlığı merkezi, sarıyer istinye semt polikliniği, rumeli feneri aile sağlık merkezi, kadıköy semt polis hizmet binası, fatih'te vilayetler semt polikliniği, çatalca'da binkılıç sağlık ocağı, sultangazi'de lütfiye nuri burat devlet hastanesi istanbul'da il etapta yıkılacak diğer kamu binaları.

ankara'da msb lojmanı, aydın'da kadın doğum hastanesi ve jandarma karakolu hizmet binası, balıkesir'de 6. ana jet üs komutanlığı lojmanları, bitlis emniyet ana hizmet binası, bolu çevre ve şehircilik il müdürlüğü lojmanı, bursa çekirge maliye lojmanları, denizli 75. yıl cumhuriyet ilköğretim okulu, elazığ jandarma komando bölük komutanlığı hizmet binası, hatay il tarım müdürlüğü hizmet binası ve msb misafirhanesi, izmir hava teknik okullar komutanlığı lojmanları, kahramanmaraş çevre ve şehircilik il müdürlüğü lojmanları ile gıda tarım ve hayvancılık müdürlüğü hizmet binası, kırıkkale emniyet müdürlüğü hizmet binası, kırşehir kadın doğum hastanesi, sinop atatürk devlet hastanesi, van iller bankası bölge müdürlüğü hizmet binası yıkımın ilk gününde kazma vurulacak binalar arasında yer alıyor.

dört ay önce meclisten geçmişti

afet riski altındaki alanların dönüştürülmesiyle ilgili kanun 16 mayıs'ta tbmm'de kabul edilmişti. yasa, afet riski altındaki alanlar ile bu alanlar dışındaki riskli yapıların bulunduğu arsa ve arazilerde iyileştirme, tasfiye ve yenilemelere dair esasları düzenliyor.

çevre ve şehircilik bakanı erdoğan bayraktar, projenin 500 milyar liraya mal olacağını söylemişti. yıkımlar ve yerlerine yeni binaların yapılması özel sektör tarafından gerçekleşecek. hak sahiplerinden, konutunu ve iş yerini kendi imkanlarıyla yapmak veya edinmek isteyenlere bakanlık tarafından özel hesaptan kredi verilebilecek.

kaynak: ajanslar