son günleri türkiye başbakanı recep tayyip erdoğan'la polemiğe girerek geçiren irak'ın şii başbakanı nuri el maliki, iran'ı ziyaret ediyor.

 

sadabad sarayı'nda resmi törenle karşılanan maliki, ilk olarak iran cumhurbaşkanı birinci yardımcısı muhammed rıza rahimi ile bir araya geldi.

 

görüşmeden sonra basına açıklama yapan liderlerden el-maliki, "irak ve iran arasındaki siyasi ilişkiler iyi durumda. başta kültür, ekonomi ve bilim olmak üzere diğer alanlarda da ilişkilerin geliştirilmesi için çaba göstermeliyiz" diye konuştu.

 

bağdat-tahran hattında değimin zamanı geldiğini vurgulayan maliki, ortak hedefleri bulunan iki ülkenin enerji, petrol, altyapı ve ticaret alanlarında işbirliğini artırmasını istedi. rahimi ise, ziyaretin iran ve irak arasında yeni bir sayfa açmasını diledi.

 

iki günlük ziyaret için tahran'a gelen maliki, iran cumhurbaşkanı mahmud ahmedinejad, meclis başkanı ali laricani, ulusal yüksek güvenlik konseyi genel sekreteri ve nükleer başmüzakereci said celili'yle de buluşacak.

 

 

tahran ve bağdat yönetimleri, yıllık 9 milyar 700 milyon dolar olan ticaret hacmini 12 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor.

tahran abd uçağını kopyalıyor
 

 

 

türkiye ve güney komşusu irak arasında soğuk rüzgarlar estiren tartışma, başbakan erdoğan'ın bölgesel kürt yönetimi lideri mesut barzani'yle görüşmesinde irak'taki gelişmelerin pek de hayra alamet olmadığını söylemesiyle başlamıştı.

 

erdoğan'ın açıklamalarını ülkesinin içişlerine müdahale olarak yorumlayan irak başbakanı nuri el maliki ise, "sayın erdoğan'ın hala bölgede hakimiyet kurma hayalleri içinde olduğu görülmektedir. açıklama, ne yazık ki erdoğan'ın eskiden reddettiği mezhepçi boyutu içermektedir. bu bölgesel politikaların sürdürülmesi onu herkese düşman bir ülke konumuna getirecektir" ifadelerini kullanmıştı.

 

iraklı mevkidaşına yanıt veren türkiye başbakanı da, "sayın maliki'ye fazla söz verirsek, bu onun orada şov yapmasına fırsat verir. onun prestij sağlamasına fırsat vermemize gerek yok. sadece 'kem söz sahibine aittir' diyorum. şu anda benim görüştüğüm şii liderlerin birçoğu maliki'den çok rahatsız. hatta biliyorsunuz, oradaki en önemli şii liderlerden bir tanesi, bundan birkaç hafta önce bir açıklama yaptı; 'maliki, saddam'dan daha diktatör' dedi. kim kime karşı? onlar bile artık yaka silkmeye başladılar. bu denli artık bu işten nefret etmeye başladılar" demişti.

 

 

2003 yılındaki abd işgalinden sonra şii, sünni ve kürtler arasındaki iktidar mücadelesine sahne olan irak'ta, şii başbakan maliki'nin tarık el haşimi hakkında tutuklama kararı çıkarmasıyla başlayan kriz artarak devam ediyor.

 

irak'taki güç dengelerinin değiştiği günümüzde, ankara'nın desteklediği sünni cumhurbaşkanı yardımcısı tarık el haşimi aylardır bağdat'a gidemiyor. maliki yönetiminin hakkında tutuklama kararı çıkarttığı ve suikastla suçladığı haşimi, cumhurbaşkanı celal talabani'nin müdahalesiyle ülkenin kuzeyindeki kürt tarafına sığındı. haşimi, katar'dan sonra türkiye'ye geldi ve halen istanbul'da.

 

erdoğan'ın sözünü ettiği olumsuz gelişmelerden biri, aylardır bağdat yönetimi tarafından aranan tarık el haşimi'nin kürt bölgesine ve ardından türkiye'ye sığınmasıydı.

  

haşimi'den birkaç gün sonra türkiye'ye gelen mesut barzani ise ankara'ya destek vermiş ve pkk'nın silahlı yöntemleri sürdürmesi halinde örgütü kuzey irak'ta barındırmayacağını söylemişti. erdoğan'la istanbul'da buluşan barzani, haşimi ile de görüşmüştü.

 

irak'ta krizin ortaya çıktığı 2011'in son günlerinden bu yana meydana gelen intihar saldırılarında yüzlerce kişi yaşamını yitirdi. son olarak 20 nisan çarşamba günü bağdat, kerkük, samarra ve bakuba gibi şehirlerde gerçekleşen saldırılarda 33 kişi can verdi. 21 mart tarihinde işgalin yıl dönümünde düzenlenen saldırılarda ise 58 kişi ölmüştü.

kaynak: al jazeera ve ajanslar