mars'ın yüzeyinde mart ve nisan 2012'de iki defa gözlemlenen dev toz bulutları, gökbilimciler tarafından halen açıklanabilmiş değil. gezegenin aynı bölgesinde gözlemlenen bulutların yüksekliği 250 kilometreye kadar ulaştığı belirtildi. mars'ta geçmişte tespit edilen bulutların yüksekliği ise en fazla 100 kilometre olarak ölçülmüştü.

esrarengiz bulutları araştıran ispanya'nın pais vasco üniversitesi'nden agustin sanchez-lavega, '250 km yükseklikte mars atmosferi ile uzay arasındaki ayrımın çok ince olduğunu, bu yüzden tespit edilen bulutların son derece beklenmedik' olduğunu ifade etti.

nature dergisinde yayımlanan araştırmada, dev toz bulutlarının 10 saatten kısa sürede ortaya çıktığı ve 1000x500 km'lik bir alanı en az 10 gün boyunca işgal ettiği belirtildi. mars yüzeyinde ve yörüngesindeki uzay araçları ise konumları nedeniyle kaynağı bilinmeyen bulutları gözlemleyemedi.

kaynağını bulmaya çalışıyorlar

mars'ta oluşan büyük bulutlar, ilk olarak 1995 ve 1999 arasında hubble uzay teleskobu tarafından tespit edilmişti. yerden yapılan gözlemler de 2001 ve 2014 arasında yüksekliği en fazla 100 km olan bu bulutların belli aralıklarda doğduğunu doğrulamıştı.

sciencedaily sitesindeki bilgiye göre, hubble'ın sadece 17 mayıs 1997 tarihinde gözlemlediği dumanlar 2012'de görülenlere benzerlik gösterdi. agustin, 'bulutların su buzu, karbondioksit-buz veya tozdan oluşuyor olabileceğini ancak söz konusu yükseklikte bugüne kadar oluşturulan atmosfer modellerinden çok farklı bir bulut düzeni belirdiğini' söyledi.

avrupa uzay ajansı'ndan (esa) antonio garcia ise manyetik alanında düzensizlik olduğu bilinen bölgede kutup ışıklarının da etkili olabileceğini belirtti. garcia, güneş'teki manyetik fırtınalardan meydana gelen auroraların geçmişte de mars'ta gözlemlendiğini belirti.

esa, 2016'da mars'a gönderilecek exomars uzay aracıyla atmosferde yaşanan gizemi çözmeyi umuyor.

kaynak: al jazeera