mısır'da cumhurbaşkanı muhammed mursi’nin istifası için sokağa dökülen muhalifler ve müslüman kardeşler arasındaki çatışmaların birinci haftasında, ordu yönetime el koydu.  mursi'ye siyasi uzlaşı için 48 saat süre veren genelkurmay başkanı abdulfettah sisi, çarşamba günü saat 22.00'de televizyon ekranlarından darbeyi ilan etti. sisi'nin darbeyi duyurduğu anda yanında muhalif siyasetçiler ve çok sayıda dini lider de vardı. ülkede anayasa askıya alındı, dokuz ay içinde yapılacak seçimlere kadar teknokrat hükümeti mısır'ı yönetecek.

mursi'nin görevden alındığı mısır'ın geçici devlet başkanı anayasa mahkemesi başkanı adli mansur oldu. askerler tarafından atanan mansur, perşembe günü yemin ederek göreve başlayacak.

mursi'nin yeri bilinmiyor

müslüman kardeşler sözcüsü cihad haddad, mursi’nin savunma bakanlığı'na götürüldüğünü belirtti. haddad, önceki açıklamasında mursi ve bütün ekibinin kahire'deki cumhuriyet muhafızları kulübü'nde ev hapsinde tutulduğunu ifade etmişti. mursi, kişisel facebook sayfasından yayımladığı mesajlarla ordunun darbe yaptığına dair açıklamasını reddetti.

erken seçimler yapılacak

bir yıl önce mursi tarafından koltuğuna atanan genelkurmay başkanı sisi, cumhurbaşkanlığı ve meclis seçimleri için çağrı yaptı. sisi, anayasayı gözden geçirecek bir komisyon oluşturmayı planlıyor.

yeni yol haritası için çeşitli siyasi gruplarla anlaştıklarını dile getiren sisi'nin planında, gençlik hareketlerini de içeren bir uzlaşı komitesinin kurulması da yer alıyor.

tahrir'de havai fişekler

ordunun darbesi, muhaliflerin doldurduğu tahrir meydanı'nda coşkuyla karşılandı. ülkeyi 30 yıl demir yumrukla yöneten hüsnü mübarek'in devrilmesinin sembolü haline gelen meydanda, darbenin duyulmasıyla havai fişekler atıldı.

mursi taraftarları ise, kahire’nin banliyösü nasr şehri’nde toplandı. darbeye öfke duyan kalabalık, kaldırım taşlarını sökerek barikatlar kurdu ve ordu karşıtı sloganlar attı. cumhuriyet muhafızları, grubu korumak için çevresinde kordon oluşturdu.

çatışmalar arttı

darbeden sonra mursi yandaşları ve muhalifleri arasında çıkan çatışmalarda en az 14 kişi öldü. kuzeydeki marsa matruh kentinde yaşamını yitirenlerden ikisi polis.

devlet haber ajansı mena’ya göre, iskenderiye’de üç kişi öldü, 50 kişi yaralandı. ikisi polis üç kişi de minya kentinde hayatını kaybetti.

kahire’nin güneyindeki fayum’da ise, bazı kişiler müslüman kardeşlerin siyasi kanadı hürriyet ve adalet partisi’nin şubesini yağmaladı. kentte çok sayıda kişi yaralandı.

muhaliflerden destek

muhalif liderlerden liberal muhammed el baradey, ordunun müdahalesinin ardından yaptığı açıklamada, 2011 devriminin yeniden ortaya çıktığını söyledi ve ordunun yol haritasının kendi beklentileriyle örtüştüğünü aktardı.

mısır’ın müslüman ve hıristiyan din adamları da ordu destekli yol haritasına olumlu bakıyor. ülkedeki kıpti hıristiyanların lideri papa tavadros, planın siyasi bir vizyon içerdiğini ve tüm mısırlıların güvenliğini sağlayacağını söyledi. mısır’da nüfusun yüzde 10’unu hıristiyanlar oluşturuyor.

ülkenin ikinci büyük islamcı grubu nur partisi ise, daha fazla çatışmanın önlenmesi için ordunun yol haritasına destek verdiklerini bildirdi.

muhammed mursi, mısır’da 2011’de yapılan devrimle hüsnü mübarek’in görevden ayrılmasının ardından ilk demokratik seçimle cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturmuştu. mursi, ülke ekonomisini yoluna koyamadığı için ve islamcıları güçlendirdiği için eleştirilerin hedefi oluyordu.  

kaynak: al jazeera ve ajanslar