rusya devlet başkanı medvedev'in bu hafta içinde karabağ sorununun çözümü için azerbaycan devlet başkanı aliyev ve ermenistan başbakanı sarkisyan ile görüşecek olması bölgenin ilerde daha da hareketleneceğini gösteriyor. rusya'nın iki ülkeye gürcistan savaşını örnek göstererek "ders alın" çağrısı yaptı. rusya'nın bu çıkışı, ülkenin eski sovyet ülkeleri üzerindeki etkisini yeniden tartışmaya açıyor. rusya'nın bu ülkelerin çoğunda askeri faaliyetleri sürüyor. özellikle son 5 yılda yapılan anlaşmalarla rusya, bölgedeki üslerini revize etmeye hazırlanıyor.

rusya’nın bölgedeki kritik öneme sahip üslerinden biri ermenistan’da bulunuyor. 1941 yılında kızılordu’nun kurduğu bir askeri bölge olan gümrü askeri üssü, sovyetler birliği’nin dağılmasının ardından rusya’nın, ermenistan’da koruduğu askeri üs olarak hizmet veriyor. "102. askeri üs" adı verilen bölgede rusya’nın 3 bin 200 personeli bulunuyor. bölgenin, rusyanın azeri-ermeni ilişkilerini yakından izlemesi açısından da büyük önemi söz konusu.

rusya’nın en önemli radar üslerinden biri de azerbaycan’da yer alıyor. gebele radar üssü, sovyetler’in dağılmasının ardından azerbaycan’ın mülkiyetine geçti ve rusya tarafından kiralanarak kullanılmaya başlandı. etki alanı 6 bin km olan radar üssünün kapsadığı bölgede türkiye, hindistan, iran ve tüm ortadoğu ülkeleri yer alıyor. ancak rusya, 2003 yılında azerbaycan'dan yeni bir üs kurma talebinde de bulundu.

korsanlara karşı yeni üs

rusya’nın suriye’de de bir liman üssü bulunuyor. 1971 yılında iki ülke arasında yapılan bir anlaşma ile açılmış olan tarsus üssü, ilk olarak 6. amerikan filosu`nun faaliyetlerini takip eden sovyet gemilerine bakım yapılması amacıyla kullanıldı. sovyetler birliği’nin dağılmasının ardından bu üsten büyük oranda çekilen rusya, şu anda bu bölgede yalnızca 150 asker bulunduruyor. rusya, sayıları 5 bine yükselen somalili korsanları kontrol altına almak amacıyla bölgede faaliyetlerini yeniden genişletmeyi planlıyor.

ukrayna’da yer alan sivastopol askeri üssü ise, rusya’nın en yoğun faaliyet gösterdiği askeri bölgelerden biri olarak göze çarpıyor. sivastopol deniz üssü, rusya’nın karadeniz’de yürüttüğü faaliyetleri ve avrupa ile temaslarını sürdürmesi açısından hayati öneme sahip. ukrayna cumhurbaşkanı viktor yanukoviç ile rusya cumhurbaşkanı dimitry medvedev'in, 21 nisan 2010 günü imzaladıkları sivastopol anlaşması, iki ülke arasındaki mevcut askeri  anlaşmayı uzattı. böylece, rusya'nın karadeniz filosu 2042 yılına kadar sivastopol askeri üssünü kullanmaya devam edecek.

orta asya'da da çok güçlü

rusya’nın kırgızistan’ın başkenti bişkek’te yer alan kant bölgesinde bir askeri üssü bulunuyor. rusya ve kırgızistan arasında geçtiğimiz yıl yapılan bir anlaşmaya göre, rusya’nın bölgedeki tüm askeri varlığı tek çatı altında birleştirilecek ve rusya’ya 49 yıllık kullanım hakkı verilecek.  rusya’nın ayrıca kazakistan’da balkaş izleme istasyonu ve tacikistan’ın başkenti duşanbe’nin 100 kilometre güney batısında kurgantepe (201 nolu rus askeri üssü) ve 200 kilometre güney batısında kulob kentlerinde bulunan askeri üslerde toplam 7 bin rus askeri görev yapıyor.