fransa cumhurbaşkanı nicolas sarkozy, yunanistan’ın euro bölgesi’ne alınmasının ‘hata’ olduğunu söyledi.

sarkozy’nin açıklaması, yunanistan’ın özel banka ve sigorta şirketlerine olan tahvil borçlarının 100 milyar euroluk bölümünün silinmesini de içeren, euro bölgesi’nde yayılmasından korkulan borç krizinin çözülmesine yönelik bir dizi kararın avrupa birliği (ab) liderleri tarafından alınması sonrası geldi.

fransa cumhurbaşkanı, fransız tf1 ve france 2 tarafından perşembe günü yayınlanan söyleşide, atina’nın hatalı ekonomik verilerle bölgeye üye olduğunu hatırlatarak, bu ülkenin ‘kulübün diğer üyeleriyle birlikte bir para birliği oluşturmak için hazır olmadığını’ vurguladı.

altı ay sonra cumhurbaşkanlığı seçimlerinde koltuğunu korumak için yarışacak olan sarkozy, fransız seçmenlere brüksel’de çarşamba gecesinden perşembe sabahına kadar süren liderler zirvesinde alınan kararları açıklamak için çıktığı ekranlarda, yunanistan’ın euro bölgesi üyeliğini ‘hata’ olarak niteledi. sarkozy, atina’nın bölgeye kabul edildiği dönemde, ne kendisinin, ne de almanya başbakanı angela merkel’in iktidarda olduğunu da ifade etti. 

almanya ve fransa, 17 üyeli euro bölgesi’nin en büyük iki ekonomisi konumunda bulunuyor.

atina’daki mevcut yönetime güvendiğini belirten sarkozy, “yunanistan iflas etseydi, herkesi etkileyecek bir domino etkisi yaşanacaktı. tüm euro bölgesi aşağı çekilebilirdi” ifadesini kullandı.

piyasalar olumlu tepki verdi

öte yandan, dünya piyasaları brüksel’de alınan karar sonrasında önemli artışlar kaydederken, euronun değeri yedi haftanın en yüksek seviyesine çıktı.

bankalarının elinde yüksek miktarda yunan tahvili bulunan fransa’da, cac endeksi perşembeyi yüzde 6,48 artışla kapadı. aynı gün alman dax endeksi yüzde 5,35, ingiliz ftse endeksi yüzde 2,89, amerikan dow jones endeksi ise yüzde 2,89 yükseldi.

berlin’deki al jazeera muhabiri jacky rowland, avrupalı liderlerin karar öncesinde tedbirleri geciktirerek işleri daha kötüye sürükledikleri için eleştirildiğini belirtse de, gelinen noktada kararların nasıl uygulanacağının hala açık olmadığını ifade etti.

rowland, “paranın kurtarma fonuna nasıl geleceği ve bankaların sermaye seviyelerini nasıl artıracağı hala anlaşılmış değil” dedi.

‘karar zaman kazandırdı’

öte yandan, yunanistan başbakanı yorgo papandreu, yunanistan ile ilgili alınan kararın, ülkenin geleceğini kendisinin belirlemesi için zaman tanıdığını ve yeni beklentiler doğurduğunu belirterek, “borçların uzun yıllar daha sürdürülebilirliğini güvence altına aldık” dedi.

papandreu, devlet televizyonu ert'de ulusa yaptığı konuşmada, gelişmenin yunanistan açısından büyük bir önem taşıdığını belirterek, “müzakereler sonucunda borcumuzun önemli bir bölümünün silinmesini başardık. yunan halkının sırtından on milyarlarla euroluk borç kalktı. bu bedeli, vatandaşların yerine bankalar ödeyecek” dedi.

alınan kararın ülkenin bankacılık sistemine ve emeklilik maaşlarına kesinlikle bir sorun yaratmayacağını, aksine kalkınma ve gerçek ekonomide likit para için yeni olanaklar yaratacağını ifade eden papandreu, bunun aynı zamanda yunanistan'a değişmesi için zaman kazandırarak güvensizlikten uzaklaştırdığını savundu.

diğer taraftan, ab'nin, yunanistan'ın bankalara olan borçlarını kırpma kararı, atina'da muhalefet partileri ile iş çevreleri tarafından tepkiyle karşılandı.

ana muhalefetteki yeni demokrasi partisi (ydp) başkanı antonis samaras, brüksel'de alınan karardan sonra, yunanistan'ı dokuz yıllık bir çökme ve yoksulluk dönemi daha beklediğini söyledi. ydp'den yapılan açıklamada da, papandreu'nun brüksel'de bir kez daha başarısızlığa uğradığı ifade edildi.

radikal sol koalisyon’un (siriza) başkanı aleksis çipras ise zirvede alınan kararları yunan halkının kabul etmemesi gerektiğini ifade ederek, “hükümetin daha önce bir cehennem olarak gösterdiğini, bugün cennet olarak kabul ettirmeye çalıştığını”  belirtti. yunanistan komünist partisi (kke) genel sekreteri aleka papariga da, alınan kararların yunanistan'ın ekonomik sorununu çözmeyeceğini savundu.

diğer yandan, yunanistan ticareti ulusal konfederasyonu'ndan yapılan açıklamada, yunanistan'ın borcunun yüzde 50 oranında ‘tıraş edilmesinin’, aslında yunan ticaretinin tıraş edilmesi anlamına geldiği belirtildi. zirvede varılan anlaşmanın, 'olabileceklerin en kötüsü' olarak değerlendirildiği açıklamada, alınan kararlardan sonra yunanistan'da çok az sayıda girişimcinin faaliyetlerini sürdürebilme olanağına sahip olacağı ifade edildi.

toplantıda sabahladılar

euro bölgesi’nin devlet ve hükümet başkanları, bölgede etkili olan borç krizini masaya yatırmak için düzenledikleri perşembe sabahına kadar süren zirvede, yunanistan’ın borcunun yaklaşık 100 milyar euroya tekabül eden yüzde 50’lik bölümünün silinmesi konusunda, özel banka ve sigorta şirketleriyle anlaşmıştı.

çarşamba günü başlayan zirve, pazar günü brüksel'de düzenlenen ab liderler zirvesine ek olarak, borç krizini ele alan ikinci buluşma olarak düzenlenmişti.

üzerinde fikir birliğine varılan yüz milyar euro seviyesindeki borç kesintisi, atina’nın bugün gayri safi yurtiçi hasılaya (gsyh) göre yüzde 160 seviyesindeki, avrupa birliği’nin (ab) en yükseği olan kamu borcunu, 2020 itibarıyla yüzde 120 düzeyine düşürecek.

anlaşmaya göre ayrıca, euro bölgesi ülkeleri, özel sektör kuruluşlarına 30 milyar euro değerinde ‘kredi zenginleştirmesi’ ödemesi yapacak ve borç indiriminden indirimden kaynaklanacak zararların karşılanması için bu bankalara 106 milyar euroluk sermaye enjeksiyonu yapılacak.

ilk olarak temmuz ayında kabul edilen yunanistan kurtarma paketinin değeri de, 109 milyar euro seviyesinden 130 milyar euro seviyesine yükseltilmişti.

toplam kamu borcu 340 milyar euro düzeyinde bulunan 11 milyon nüfuslu yunanistan'da kişi başına düşen borç miktarı 30 bin euroyu aşıyor.

zirvede, mali sisteme sigorta olması için kurulan ve iki ayrı yöntemle çalışacak avrupa mali istikrar fonu’nun (efsf) etkinliğinin artırılması edilmesi üzerinde de anlaşmaya varılmıştı. buna göre, 440 milyar euroluk fonun seviyesi, bir milyar trilyon euroya yükseltilecek.

kaynak: al jazeera ve ajanslar