avrupa güney gözlemevi’nin (eso) la silla gözlemevi’nde yapılan araştırmalar, birbirine komşu ama bir o kadar da farklı iki gökadanın etkileyici görüntüsünü ortaya çıkardı. ngc 1316 ve daha küçük komşusu olan ngc 1317 olarak adlandırılan gökadalar, birbirlerine oldukça yakın olmalarına rağmen çok farklı geçmişlere sahipler.

küçük sarmal ngc 1317, olaysız bir kozmik yaşam sürdürmüş olmasına rağmen, pek çok gökadayı şiddetli geçmişi boyunca yutan ngc 1316, bu mücadelenin izlerini barındırıyor.

ngc 1316’nın yapısında saklı olan çok sayıdaki ipucu, geçmişinin çalkantılı olduğunu ortaya koydu. bu ipuçlarından bazıları, yıldızların çok daha büyük örtüsüne gömülü olan bazı alışagelmedik toz şeritleri ve fazla rastlanmayan küçüklükteki küresel yıldız kümelerinin oluşturduğu küme. tüm bunlar, yaklaşık üç milyar yıl öncesinde ngc 1316’nın tozdan zengin bir sarmal gökada yutmuş olabileceği fikrini verdi.

mpg/eso 2.2 metrelik teleskobunun elde ettiği görüntüde, oldukları yerden koparılan ve gökadalararası alanda fırlatılan yıldız kabukları ve gaz lifleri, ngc 1316 civarında çok sönük gelgit kuyrukları olarak görülüyor. bu yapılar, başka gökada yıldızın çok yakınına geldiğinde, yıldız yörüngelerine etki eden karmaşık kütleçekim kuvvetlerinin etkisiyle oluşuyor. bu izler, ngc 1316’nın diğer gökadalara etkileşime girdiği şiddetli bir geçmişe işaret ettiği gibi bu olağandışı davranışın devam ettiğini öne sürüyor.

Bilim insanları zamanın geriye aktığı ikinci bir evren teorisi ortaya attı.

[[Fotoğraf: ESO]]

en parlak kozmik nesnelerden bir tanesi

ngc 1316 dünyadan 60 milyon ışık yılı uzaklıkta fornax güney takımyıldızında yer alıyor. gökada, ayrıca fornax a (ocak) ismiyle de anılıyor. gökada, tüm gökyüzünün en parlak dördüncü kaynağı olarak biliniyor. aynı zamanda olağanüstü derecede radyo dalgası yayan ngc 1316’nın, etkileşime girdiği gökadalardan fazlasıyla enerji ettiği düşünülüyor.

mpg/eso 2.2 metrelik teleskobundan elde edilen iki gökadaya ait son derece detaylı görüntü, eso arşivinde yer alan çok sayıdaki bireysel görüntülerin birleştirilmesiyle oluşturuldu. gökbilimciler, geçmişten günümüze süregelen gözlemlerde, ngc 1316’nıngizli kalan özelliklerini ve geçmişine ait ortaya çıkarmayı amaçladı.

kaynak: eso.public.org