doğu afrika ülkesi somali’de parlamento üyeleri yeni cumhurbaşkanını seçti. pazartesi günü yapılan seçimi hasan şeyh mahmud kazandı.

seçimin ilk turunda ülkenin 2009 yılında bu yana cumhurbaşkanı olan ve en güçlü aday olarak görülen şerif şeyh ahmed diğer adayların önüne geçti. mahmud onu ikinci sırada takip etti.

ancak barış ve kalkınma partisi’nin kurucusu ve genel başkanı mahmud, ikinci turda 79 oya karşı 190 oy alarak yüzde 50 sınırını da aşarak ahmed’in önüne geçti.
seçimlerde ikinci tura kalan dört adaydan ikisi çekildiklerini açıklamıştı.

al jazeera muhabiri peter greste, eski muhalefet liderinin seçimizi kazanmasının ‘sürpriz’ olduğunu söyledi.

al jazeera’nin başkent mogadişu’da bulunan muhabiri nazanine moşiri, “buradaki insanlar değişim istediğini söylüyor. halk yeni bir başbakan istiyordu, görünen o ki istedikleri oldu. bu sonuçta şeyh mahmud ile başbakan abdiveli ali arasındaki birtakım anlaşmaların da etkisi var” dedi. 

başbakan da cumhurbaşkanlığı için yarışan adaylardan biriydi ancak ilk turu üçüncü sırada tamamladı.

mahmud ile pazar günü konuştuğunu söyleyen moşiri, “ülkenin şu anki cumhurbaşkanı ‘islamcı’ olarak biliniyor. mahmud ise ılımlı biri. akademi kökenli. belki bu sayede farklı kabileleri birleştirebilir” dedi.

mogadişu’daki problemlerden birinin silahlı milislerin gitgide artması olduğunu aktaran moşiri, “ülkenin kitleleri birleştirici birine ihtiyacı var” diye konuştu.

somali’de sivil savaşın başladığı 1991 yılından bu yana ülkenin tamamını kontrol eden etkin bir hükümet kurulamadı. pazartesi günkü seçimin, binlerce kişinin ölümüne ve ülkesini terk etmesine neden olan çatışmayı bitirmesi öngörülen ve bm tarafından desteklenen yol haritasının son aşaması olması bekleniyor.

uzun yıllardır yapılamayan seçimlerin yeniden düzenlenmesi, afrika birliği ile kenyalı ve etiyopyalı askeri güçlerin el kaide bağlantılı eş şebab savaşçılarını ülkenin birçok bölgesinden arındırması ile mümkün oldu.

yasaklı vekiller yemin etti

somali'de cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yürütüldüğü binada savaş suçu işledikleri gerekçesiyle parlamentoya katılması yasaklanan, daha sonra yüksek mahkeme tarafından beraatine karar verilen 20 milletvekili, seçimlere katılmak üzere son anda anayasa yemini etti.

seçimleri denetleyen komite, anayasa yemini eden milletvekillerinin cumhurbaşkanlığı seçiminde oy kullanma hakkı olduğunu açıkladı. oy hakkı olan milletvekili sayısı 20 kişinin yemin etmesiyle 242'ye yükseldi.

rüşvet iddiaları

al jazeera’nin ulaştığı bilgiye göre, yeni devlet başkanını belirleyecek olan parlamento üyelerinin bazılarına binlerce dolar rüşvet verildi. 

ülkede dürüst ve adil bir seçim yapılmasına yardımcı olmaya çalışan üst düzey diplomatik kaynaklar da, son günlerde oy için parlamenterlere bazı kişiler tarafından para verildiğini doğrulamıştı.

moşiri, “üst düzey diplomatik kaynakların yanı sıra birçok parlamento üyesi ve seçim komitesi üyesi kişi ile görüştüm. bu kaynaklar rüşvetin her kademede verildiğini, bazı devlet başkan adaylarının para teklif ederken bazı parlamento üyelerinin de para aldığını söyledi. burada 10 binden başlayıp 50 bin dolara kadar ulaşan rakamlardan bahsediliyor” demişti.

'iş adamları para veriyor'

mogadişu’daki bir başka diplomatik bir kaynak da parlamento üyelerinin şerif şeyh ahmed’in seçilmesi için milyonlarca dolar rüşvet aldığını söylemişti.

ismini vermek istemeyen kaynak, “devlet başkanı şerif’in yeniden seçilmesi için körfez’deki kaynaklardan yaklaşık 7 milyon dolar para harcandı” demişti. kaynak, paranın somali’de iş yapan, körfez’deki arap ülkelerinden geldiğini, bazı iş adamlarının bölgedeki savaş beyleri ile ilişkisi olduğunu ve statükoyu devam ettirmek istediğini söylemişti.

aynı kaynak, seçimlerin son anda saldırıya uğramasından endişe ettiklerini, statükoyu korumak isteyenler ile değişim isteyenler arasında mücadelenin sürdüğünü belirtmişti.

kaynak: ajanslar