irak cumhurbaşkanı celal talabani, 24 ekim'de terk ettiği başkent bağdat’a geri döndü. talabani, merkezi hükümet ile irak kürdistan özerk bölgesi yönetimi arasındaki gerginliği sona erdirmeyi hedefliyor. 

talabani'nin süleymaniye'den bağdat'a dönmesi ile birlikte, irak kürdistan özerk bölgesi'nden bir heyet de, merkezi hükümetin yetkilileriyle görüşmek üzere başkente gidiyor.

kuzey irak'ın iki büyük kürt siyasi hareketi olan kürdistan demokrat partisi (kdp) ve kürdistan yurtseverler birliği (kyb) ise talabani'nin bağdat'a dönüşü öncesi ortak bir açıklama yaptı.

iki parti, merkezi hükümet ve kürt yönetimi arasındaki sorunun çözümü için ortak bir partili komite kurulmasını önemsediklerini belirtti.

söz konusu komitede, irak'ta faaliyet gösteren çeşitli siyasi partilerin temsilcileri yer alacak.  

dicle operasyon gücü'ne tepki 

bağdat yönetimi, yaklaşık üç ay önce ‘dicle operasyon gücü’ adı altında bir birlik kurmuş ve bu birliğin görev yerini ülkenin kuzeyi olarak belirlemişti. yeni birlik, hem merkezi hükümetin hem de irak kürdistan özerk bölgesi yönetiminin üzerinde hak iddia ettiği kerkük'ün yakınında, ağırlıklı olarak türkmenlerin yaşadığı tuzhurmatu'da göreve başlamıştı. 

irak kürdistan özerk bölgesi'ne bağlı kürt peşmergelerin de bölgeye gitmesiyle taraflar arasında çatışmalar çıkmıştı.

taraflar 28 kasım'da bağdat'ta yapılan bir toplantıda dokuz madde üzerinde uzlaşı sağlamış, ihtilaflı bölgeler için ortak çalışma mekanizması oluşturulması kararlaştırılmıştı. 

son olarak türkiye’nin yarı resmi haber ağı anadolu ajansı (aa), kerkük’e 10 kilometre mesafedeki peşmerge karargahına yığınak yapıldığını görüntüledi.

peşmerge bakanı yardımcısı enver hacı osman, karargaha giren aa ekibine, erbil ile bağdat arasındaki gerilimin diyalogla çözülmesini arzu ettiklerini belirtti. osman, “irak yönetimi diyalog masasına geri dönmez, kürt bölgesine askeri sevkıyatını devam ettirir ve bize saldırırsa, biz de onlara bütün gücümüzle karşı koyarız" diye konuştu. 

bölge paylaşılamıyor

kerkük'ün 80 kilometre güneyinde bulunan tuzhurmatu'nun kürt tarafına mı yoksa merkezi hükümetin kontrolündeki bölgeye mi dahil olduğu konusundaki anlaşmazlık 2003'ten bu yana sürüyor. ilçede hem irak ordusu, hem de irak kürdistan özerk bölgesi yönetimi askeri güç bulunduruyor.

merkezi hükümet, irak kürdistan özerk bölgesi kontrolündeki bölgelerin, anayasada öngörülenden fazla olduğunu savunuyor.

musul, diyala, kerkük ve selahaddin'e bağlı bazı topraklar, iki taraf arasındaki tartışmanın odak noktaları. özellikle zengin petrol yataklarına sahip kerkük, iki tarafın da vazgeçmek istemediği yer.

bağdat'a tepkili kürtler ayrıca petrol gelirlerinden de yeterince pay alamadıklarını vurguluyor.

irak kürdistan özerk bölgesi yönetiminin son dönemde yabancı şirketlerle peş peşe petrol anlaşmaları yapması, bağdat'ın tepkisini çekmişti.

kaynak: al jazeera ve ajanslar