pakistan başbakanı navaz şerif ile ortak basın toplantısı düzenleyen başbakan davutoğlu türkiye'nin nükleer konuların çözümü için yoğun çaba sarf ettiğini söyledi. geçmişte iran'la müzakerelerle ilgili ön mutabakat toplantılarının türkiye'de gerçekleştirildiğini hatırlatan davutoğlu, "türkiye olarak biz nükleer müzakerelerde gelinen aşamayı olumlu bir aşama olarak görüyoruz." dedi.

davutoğlu anlaşmanın taraflarını sorumlu davranmaya çağırdı, "herkes bu süreci daha ileri noktaya götürmek için sorumluluk içinde davranmalı, bölgesel istikrar açısından da olumlu değerlendirilmelidir." dedi. 

çavuşoğlu: 2010'dan geride

litvanya’da bulunan çavuşoğlu, mevkidaşı linas linkevicius ile düzenlediği ortak basın toplantısında konuştu. türkiye’nin varılan anlaşmayı büyük memnuniyetle karşıladığını, ancak tahran’ın türkiye ile 2010’da varılan anlaşmadan daha geride olduğunu belirtti:

“türkiye ve brezilya’nın 2010 yılında yoğun çabalarının ardından iran ile vardıkları nükleer anlaşma o dönemde destek görmedi. isviçre’de iran ve 5+1 ülkelerinin dün vardığı anlaşmada tahran’ın çizgisi 2010 yılında türkiye ve brezilya ile vardığı anlaşmadan daha geride. umarım haziran sonunda (varılacak nihai anlaşmada) iran 2010 yılındakiyle aynı çizgiye gelir.”

çavuşoğlu, türkiye’nin bölgesinde israil ya da iran dâhil ayrıcalıksız tüm ülkelerin nükleer silahlanmasına karşı olduğunu da tekrarladı.

taner yıldız: gelinen noktayı olumlu buluyoruz

aa’ya konuşan enerji ve tabii kaynaklar bakanı taner yıldız da iran'a yönelik yaptırımların kalkmasında türkiye'nin rolüne vurgu yaptı, "bu yaptırımların kalkması ile alakalı en büyük katkıyı koyan ülke türkiye'dir" dedi:

"yapılan anlaşmanın yaptırımların tamamını karşılamadığını biliyoruz. yaptırımların yalnızca nükleerden kaynaklanan sebeplerden olanları var. mesela petrol ve doğalgaza sirayet edip etmeyeceğini açıklamadılar. bu anlaşmanın dahi, iran'ın özellikle dünya petrol arzına ve opec dönem başkanlığını yaptığı dönemde önemli olduğunu hatırlatayım. ham petrol fiyatları yüzde 3- 3,5 civarında düştü. mesela şu an bu haberden sonra ham petrol fiyatları 55,07 dolarlar seviyesine geriledi."

türkiye'nin, söz konusu yaptırımlarla sürdürülebilir bir yapı oluşturulamayacağını öngördüğünü belirten yıldız, bu konunun tehdit ve fırsatlarının ayrı şekilde değerlendirilmesi gerektiğini söyledi.

nükleer müzakerelerde iran ve batı ülkeleri arasında ‘siyasi çerçeve anlaşması’ sağlandı. anlaşmanın taslağı yazılmaya başlanacak ve tüm şartlar yerine getirilirse 30 haziran’da nihai anlaşma imzalanacak.

israil ve suudi arabistan rahatsızdı

nükleer müzakereler bölge ülkeleri arasında ilişkiler ve güç dengeleri açısından da büyük önem taşıyor. ortadoğu'daki iran etkisi nedeniyle endişeli olan israil ve suudi arabistan, anlaşmanın tahran'ın elini daha da fazla güçlendireceğini öne sürüyordu. bu yüzden iki ülke, anlaşmanın sağlanmaması için abd yönetimine yoğun baskı yaptı.

iki ülkenin bundan sonraki süreçte de nihai anlaşmanın sağlanmaması için baskıyı sürdürmesi bekleniyor. 

kaynak: anadolu ajansı