arap birliği, suriye’nin lazkiye şehrinde 11 gözlemcinin yaralanmasıyla sonuçlanan saldırının ardından ülkeye daha fazla gözlemci gönderme planını askıya aldı.
kahire’deki gözlemci operasyonu başkanı adnan el kadir, haftasonuna kadar gitmesi planlanan gözlemcilerin, bölgedeki durumun daha da netleştiğini görmek amacıyla bekletileceğini kaydetti.
birlik, gözlemcilere yapılan saldırıları kınarken, şam hükümetini ekibi korumadığı gerekçesiyle suçladı.
'tam bir komedi'
arap birliği'nin suriye'ye gönderdiği gözlemci heyetinden ayrılan enver malik, örgütün misyonunun 'tam bir komedi' olduğunu söyledi. al jazeera’ya konuşan malik, suriye'de gördükleri sonrası vicdanen rahatsız olup istifa kararı aldığını, misyonun da bu gidişle başarızlıkla sonuçlanacağını belirtti.
suriye’deki durumun hiç de anlatıldığı gibi olmadığını ve 'insani bir felakete' tanık olduğunu vurgulayan malik, "rejim halkına karşlı bir dizi suç işliyor" dedi. malik; suriye'de kesnkin nişancıların her yerde sivillere ateş açtığını, insanların kaçırıldığın, mahkumlara işkence yapıldığını ve hiçbir mahkumun serbest bırakılmadıını söyledi.
“hiçbir insanın vicdanı suriye'de olanlar karşısında sessiz kalamaz, hums'ta bir insanlık dramı yaşanıyor” diyen malik, kentin bam amro bölgesinde ordunun ağır silahlarla operasyonlar düzenleyerek bir çok noktayı yerle bir etmesine rağmen, 'özgür suriye ordusu' burada ciddi bir direniş gösterdiği dolayısıyla rejim güçlerinin bu kentte ilerleme sağlayamadığın belirtti.
malik, suriye'ye silah sokulduğuna dair bir kanıya ise varmadıklarını aktardı.
‘halkla temasa geçemedik’
gözlemcilerin tecrübeli olduğunu fakat incelemeler için daha fazla zamana ihtiyaç duyulduğunu belirten malik, kendilerine eşlik eden hükümet temsilcilerinin heyeti farklı yerlere götürdüğünü ve bazı tabelalarının rejim yanlıları tarafından değiştirildiğini anlattı.
malik, “şam hükümeti zaman kazanmak için her türlü oyunu oynadı. biz sadece bab amro'da halkla temasa geçtik, zira burası özgür suriye ordusu tarafından korunuyor. güvenlik güçlerinin olduğu bölgelerde halkla temas pek mümkün olmuyordu” diye konuştu.
‘tutuklular parfüm kokuyordu’
bir hapishaneye yaptıkları ziyaretten de söz eden malik, “tutukluları dahi değiştirmişler, yerlerine başkalarını getirmişler, bazı tutukluların üzeri kadın parfümü kokuyordu. normal olarak bir hücrede veya odada kalan insana o odanın kokusu siner. hapishaneler konusunda uzman olduğum için durumu hemen fark ettim. tutuklulara hapishane durumunu sordum, hiçbiri şikayet etmedi. orada her şeyin mizansen bir tiyatro olduğunu anladım” ifadesini kullandı.
malik sürekli talep etmelerine rağmen gerçek tutuklularla görüşemediklerini söyledi.
'gözlemcilere rağmen şiddet tırmandı'
öte yandan amerika birleşik devletleri'nin (abd) birleşmiş milletler’deki (bm) daimi temsilcisi büyükelçi susan rice, suriye'deki durumu gözetlemek için görevlendirilen arap birliği gözlemci heyetinin bu ülkeye varmasını izleyen son dönemde, suriyeli'de 400 kişinin daha öldüğünün tahmin edildiğini söyledii.
rice, güvenlik konseyi'nin suriye konulu basına kapalı danışma toplantısının ardından yaptığı açıklamada, bm genel sekreteri ban ki-moon'un siyasi işlerden sorumlu yardımcısı lynn pascoe'nun, konsey üyelerine suriye'deki durumla ilgili brifing verdiğini anlattı. pascoe'nun suriye ile ilgili brifinginin son derece endişe verici olduğunu ifade eden rice, “bm yetkilisi lynn pascoe, arap birliği gözlemci heyetinin suriye'ye varmasını izleyen son dönemde ülkede 400 suriyeli'nin daha öldüğünün tahmin edildiğini söyledi” diye konuştu.

bu bilgiye göre suriye'de günde ortalama 40 kişinin öldüğünü kaydeden rice, “bu arap birliği heyetinin ülkeye gitmesinden önceki dönemde görülen ölü sayısından daha fazla bir oran” dedi. rice bu durumun şam hükümetinin arap birliği’ne şiddeti durdurma konusunda verdiği sözleri tutmak yerine, iyice tırmandırdığının bir işareti olduğunu belirtti. rice, “arap birliği heyetinin ülkede bulunmasına rağmen kendi halkına karşı daha da şiddet gösteriyor” ifadesini kullandı.
washington’un bu gelişmeyi kınadığını vurgulayan rice, “abd çok uzun zamandan beri beşar esad'ın görevden ayrılmasını ve halkının taleplerine teslim olmasını, ülkede halkın iradesini yansıtan bir hükümetin kurulmasını destekliyor” dedi. ancak esad'ın son konuşmasında bu yönde bir tutum sergilemekten çok yine bildik söylemlerine devam ettiğini belirten rice, uluslararası toplumun ve bm'nin, arap birliği'ni desteklediğini söyledi.
'zamana ihtiyaç var'
rice’ın bu açıklamalarını yalanlayan kişi ise suriye'nin bm daimi temsilcisi büyükelçi beşar caferi oldu.
ülkedeki şiddete başta abd olmak üzere dış güçlerden destek gören ‘terörist” grupların neden olduğunu ifade eden caferi, “bizim için suriyelilerin tek bir damla kanının dökülmesi acı veridir, hayal kırıklığıdır” diye konuştu.
birkaç hafta önce abd dışişleri bakanlığı sözcüsü victoria nuland’ın, suriyeli silahlı gruplara silahlarını bırakmamaları ve ulusal diyaloğa katılmamalarını salık verdiğini iddia eden caferi, fransa dışişleri bakanının da en başında, arap birliği'nin suriye'deki girişiminin sonuç vermeyeceğinin söylediğini belirtti.
caferi ayrıca, esad tarafından söz verilen reform sürecinin meyve verebilmesi için biraz zamana ve istikrara ihtiyaçları olduğunu savundu. caferi reformların mart ayında etkisini göstermeye başlayacağını, yeni meclis, yeni anayasa, yeni hükümet kurulacağını, basına ve siyasi partilere yönelik yeni kararlar çıkartılacağını belirtti.
iç karışıklığın sürdüğü ülkede, devlet başkanı beşar esad, salı günü kameraların karşısına geçerek suriye halkına ve uluslararası topluma seslendiğini konuşmasında arap birliği ülkelerini eleştirmiş, geçen yılın mart ayından beri yaşananlara, suriye’deki istikrarı bozmaya çalışan 'yabancı komplocuların’ neden olduğunu söylemişti.
esad, hükümetin genişletilmesiyle ilgili adımlar attıkların kaydederek, hazırlanacak yeni bir anayasanın da mart ayında referanduma sunulabileceğini belirtmişti. esad, konuşmasında çok partili seçim de vaadinde de bulunmuştu.
kaynak: al jazeera ve ajanslar
Yorumlar