CPJ: Türkiye en kötü ülke | Al Jazeera Turk - Ortadoğu, Kafkasya, Balkanlar, Türkiye ve çevresindeki bölgeden son dakika haberleri ve analizler

CPJ: Türkiye en kötü ülke

Uluslararası Gazetecileri Koruma Komitesi'ne göre, ülkede 49 gazeteci tutuklu. Adalet Bakanlığı ise raporlamanın gerçeği yansıtmadığını ileri sürüyor.

Konular: Yaşam, Türkiye

Haberin Öne Çıkanları

232 tutuklu

Yüzde 30 artış

Türkiye birinci

Türkiye'de tutuklu gazetecilerin serbest bırakılması için zaman zaman protesto gösterileri düzenleniyor. [AA/arşiv]

Burma çıktı Küba girdi

  • burma, 1996 yılından bu yana ilk defa gazeteci hapseden ülkeler arasında yar almadı. ülkenin sivil yönetime geçmesinin bir sonucu olarak geçtiğimiz yılda en az 12 gazeteci bir dizi af ile serbest bırakıldı.
  • küba, bir yıllık aradan sonra tekrar gazeteci hapseden ülkeler arasına katıldı.
  • küba dışında kuzey ve güney amerika’da hapsedilme vakaları çok nadir. cpj’in 2011 sayımında hiç örnek bulunamadı.
  • sayıma göre 1 aralık itibariyle dünya çapında 85 bağımsız gazeteci hapisteydi ki bu toplam sayının yaklaşık yüzde 37’sini oluşturuyor.

merkezi new york’ta bulunan gazetecileri koruma komitesi’nin (cpj) hazırladığı rapora göre, 1990 yılından bu yana dünya genelinde cezaevinde bulunan gazeteci sayısı, 2012 yılında rekor seviyeye ulaştı. cpj, 1 aralık itibariyle parmaklıklar arkasında 232 gazetecinin bulunduğunu tespit etti. 

cpj raporunu hazırlarken, gazetecilerin mesleki eylemlerinden dolayı cezaevinde olmasını baz alıyor. 

listede en çok gazetecinin tutuklu olduğu ülkeler sıralamasında 49 gazeteci ile türkiye birinci sırada yer alıyor. bu gazetecilerin 34'ü  pkk’nın çatı örgütü kck, beşi ise hükümeti darbe yoluyla yıkmaya yönelik ergenekon davalarından tutuklu.  

'haber yapmak terör ile eş tutuluyor'

cpj türkiye'de kapsamı geniş tutularak yazılmış terörle mücadele ve ceza kanunlarının, yetkililere yasadışı gruplara dair haber yapmayı ve hassas konuları incelemeyi doğrudan terörizm veya devlet karşıtı aktivite kapsamına alma imkanı sağladığının altını çizdi.

türkiye’de düzinelerce kürt muhabir ve editörün 'terörizm' ile ilgili suçlamalarla ve diğer bazı gazetecilerin de 'hükümet karşıtı komplolara iştirak' suçlamasıyla içeride tutulduğu belirtildi.

'15 gazetecinin tutukuluk nedeni belirsiz'

cpj’nin ekim ayında yayınladığı kapsamlı türkiye raporu, 1 ağustos itibariyle ülkede 61 gazetecinin doğrudan meslekleriyle alakalı suçlamalardan dolayı hapiste tutulduğunu ve 15 gazetecinin ise sebebi henüz tam belirlenemeyen nedenlerden cezaevinde yattığını öne sürmüştü. 

al jazeera’ye konuşan cpj yetkilisi, o tarihten bu yana 16 gazetecinin, çoğunluğu şartlı olmak üzere tahliye edildiğini söyledi. aynı zaman zarfı içinde dört gazetecinin daha tutuklandığını belirten yetkili, 1 aralık itibari ile cezaevinde mesleki eylemlerinden dolayı tutuklu bulunan gazeteci sayısının 49 olduğunu belirtti.

serbest bırakılan 16 gazeteciden, 11’inin tutuklu yargılanmaya devam ettiğini söyleyen cpj yetkilisi, bu kişilerin her an tekrar cezaevine konma tahdidi ile karşı karşıya olduğunu ifade etti. diğer 15 gazetecinin ise tutukluluk nedenlerinin halen araştırılmaya devam ettiği belirtildi.

tutuklu gazetecilerle dayanışma platformu’na göre ise 28 kasım  2012 tarihi itibariyle türkiye cezaevlerinde tutuklu ve hükümlü bulunan 12’si imtiyaz sahibi ve yazı işleri müdürü 77 gazeteci var.

hükümet kabul etmiyor

türk hükümeti ise gazetecilik faaliyetlerinden dolayı tutuklu bulunan olmadığını iddia ediyor. 

1996'da 185 gazeteci

  • cpj'nin sayımına göre, hapisteki gazeteci sayısı 2011 yılına göre 53 kişi artarak, yüzde 29,6 oranında yükseldi.
  • son olarak en yüksek sayı  185 gazetecinin cezaevinde olduğu 1996 yılında tespit edilmişti.
  • tutuklu gazetecilerin büyük bir çoğunluğunu internet medyası ve yazılı basın çalışanları oluşturuyor. diğer medya kollarına bakıldığında 24 televizyoncu, 12 radyo muhabiri ve bir belgesel yapımcısı hapiste.
  • raporda suç çeteleri veya militanlar gibi devlet dışı kurum ve gruplar tarafından kaçırılan gazeteciler yer almıyor.

ekim ayında yayınlanan kapsamlı türkiye raporu, adalet bakanı sadullah ergin’e sunulmuş, bakan "sadece sanık avukatların beyanlarına dayalı bir raporlama yapılmış. bunu bir belge olarak kabul etmiyoruz. listedeki gazeteciler arasında bombalama, adam öldürmek ve banka soymaktan mahkum olmuş isimler de var" demişti.

ikinci sırada çin var

cpj'nin dünyada basın özgürlüğünün en kötü olduğu ülkeler sıralamasında, türkiye’yi 45 gazetecinin tutuklu olduğu iran ve 32 gazetecinin tutuklu olduğu çin izliyor. cpj’ye göre bu tabloda, eleştirel işler yapan editör ve muhabirlere karşı terörizm ve devlete karşı işlenen diğer cürümlere dair suçlamaların kullanılmasının payı büyük. 

türkiye, iran ve çin’de devlet karşıtı suçlara dair muğlak yasalar muhalif görüşleri susturmak için kullanılıyor.  2012 yılında dünya çapında gazetecilere karşı en çok kullanılan bu suçlamaların arasında 'terörizm', 'vatana ihanet' ve 'darbecilik' yer alıyor. cpj sayımına göre dünya çapında en az 132 gazeteci bu tip suçlamalar nedeniyle cezaevinde yatıyor.

raporda, 63 gazetecinin ise kamuoyuna açıklanmayan suçlamalar kapsamında hapiste olduğu belirtiliyor. listenin dördüncü ve beşinci sırasında yer alan eritre ve suriye'de çok sayıda gazeteci suç atfedilmeden, hukuksuz şekilde ve aileleri ya da avukatlarıyla görüştürülmeden gizli hapishanelerde tutuluyor.

'sahte suçlamalar'

listenin devamında ise vietnam, azerbaycan, etiyopya, özbekistan ve suudi arabistan yer alıyor.

özellikle azerbaycan ve özbekistan’da yetkililerin eleştirel işler yapan muhabir ve editörlere karşı misilleme amaçlı ‘serserilik’ ve ‘uyuşturucu bulundurma’ gibi suçlamalarda bulunduğu öne sürülüyor. cpj’ye göre dünya çapında 19 davada devletler gazetecileri susturmak için meslekleri ile ilgisiz, ‘sahte’ suçlamalarda bulunuyor.

cpj gazetecilerin hapsedildiği her ülkeye ‘ciddi endişelerini’ belirten mektuplar gönderdi.

kaynak: al jazeera

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;