hızlı tren ve marmaray projeleri kapsamındaki çalışmalar nedeniyle, 1 şubat'ta şehirlerarası seferlere kapatılan haydarpaşa garı’nın geleceği ile ilgili sorular, kamuoyu gündemini meşgul etmeye devam ediyor. haziran ayında gardan yapılan banliyö seferleri de durdurulacak ve tarihi bina iki yıl boyunca kapalı kalacak.

garı da içine alan korum amaçlı nazım imar planı’nın 25 kasım 2011’de istanbul büyükşehir belediye meclisi’nde onaylandığı biliniyordu.

koruma planının içeriği ile ilgili al jazeera’ye bilgi veren istanbul büyük şehir belediyesi, gar binasını da içeren “1/5000 ölçekli haydarpaşa garı ile kadıköy meydanı ve çevresi koruma amaçlı nazım imar planı” başlıklı planın meclis kararıyla kabul edildiğini doğruladı.

açıklamada planın onama aşamasında olduğu ve büyükşehir belediye başkanı kadir topbaş’ın onayının ardından askıya çıkacağı belirtildi.

plan sonradan ikiye ayrıldı

marmaray projesi nedeniyle atıl durumda kalacağı bilinen haydarpaşa garı ve çevresinin yeniden işlevlendirilmesine ilişkin 5234 sayılı kanun 17.09.2004 tarihinde çıkarıldı.

haydarpaşa gar sahası, kültür varlıklarını koruma bölge kurulu’nun 2006 yılında aldığı karar ile ‘kentsel ve tarihi sit alanı’ olarak ilan edildi.

mülkiyeti ve plan yapma yetkisi t.c. devlet demiryolları genel müdürlüğü’ne (tcdd) ait olan haydarpaşa garı ve çevresini içeren alana ilişkin, istanbul büyükşehir belediyesi ve tcdd arasında imzalanan protokol ile söz konusu alanda plan yapma yetkisi istanbul büyükşehir belediyesi’ne verildi. 2008 yılında plan çalışmalarına başlandı.

planlama alanı, 2011’de kurul kararıyla kadıköy ve üsküdar bölümleri olmak üzere ikiye ayrıldı.

söz konusu alan için şu anda 1/5000 ölçekli harem bölgesi ile haydarpaşa liman ve geri sahası nazım imar planı ve  “1/5000 ölçekli haydarpaşa garı ile kadıköy meydanı ve çevresi koruma amaçlı nazım imar planı” olmak üzere iki plan bulunuyor.

beş kata izin çıktı

büyükşehir belediyesi’nden yapılan açıklamada “yapılan çalışmalarda planlama alanının geri sahasında bulunan tarihi peyzaj ile boğaz siluetini olumsuz etkileyecek yoğun yapılaşmadan ve yükseklik değerlerinden kaçınılmıştır” denildi.

liman geri sahasında oluşturulan fonksiyon alanlarında yapı yüksekliklerini beş kat ile sınırlanarak geri sahada bulunan anıtsal yapılardan selimiye kışlasının, marmara üniversitesinin (eski tıbbiye mektebi) ve gata tesislerinin zemin kotlarını aşmayacak şekilde düzenlendiği belirtildi.

gar dışındaki işlevleri

nazım imar planı’na göre haydarpaşa garı, ‘gar, kültürel tesis, turizm, konaklama alanı’ olarak planlandı.

büyükşehir belediye’sinden yapılan açıklamada, haydarpaşa gar binasının zemin katı ve ihtiyaç duyulduğu takdirde üst katlarının, tcdd işletmesinin gar hizmetleri için kullanılabileceği belirtildi.

planda binasının hem geri kalan kısmı ve hem de zemin ve üst katların için, “tarihi, kültürel ve sosyal altyapısı ile ön plana çıkacak  (konser, kongre, sergi ve müze vb.) kültür merkezi, sosyal tesis ve konaklama tesisi olarak kullanılacaktır” deniliyor.

yarışma açılacak

koruma planının kadir topbaş’ın imzasından geçmesinin ardından sıra uygulama projesine geliyor. büyükşehir belediyesi sürecin bu kısmıyla ulaştırma bakanlığı ve tcdd’nin ilgilendiğini söyledi.

tcdd basın müşaviri mehmet aycı bir sonraki aşamada bir proje yarışmasının düzenleneceğini belirtti.

yarışmanın tarihi konusunda herhangi bir bilgi vermeyen aycı, “haydarpaşa bundan sonra gar olarak kullanılmayacak mı?” sorusuna ise “bu kabul edilecek projeye bağlı” şeklinde cevap verdi.

kısacası haydarpaşa garı ve arka bölgesindeki alanın hangi amaca hizmet edecek şekilde, nasıl değerlendirileceğini yarışmada birinci gelecek proje belirleyecek. 

kaynak: al jazeera