avrupa birliği (ab) ve uluslararası para fonu (imf) krizde zor duruma düşen yunanistan, irlanda ve portekiz için kurtarma paketleri hazırlarken, ekonomik büyüklüğü bu üç ülkenin toplamından daha fazla olan euro bölgesi'nin üçüncü büyük ekonomisi italya'ya ise ''kurtarılamayacak kadar büyük'' olarak bakılıyor.

italya'nın dün yüzde 7.5'e yaklaşan 10 yıllık tahvillerinin faiz oranı, euro bölgesi'nin 1999 yılında kurulmasından bu yana en yüksek seviye olurken, piyasa uzmanları bu seviyedeki faiz oranını uzun süre sürdürülemez bir seviye olarak değerlendiriyor. almanya'nın 10 yıllık tahvillerinde faiz oranının yüzde 1.73 olduğu gözönüne alındığında durumun italya için ne kadar vahim olduğu açıkça ortaya çıkıyor.

irlanda ve portekiz, borçlanma seviyeleri yüzde 7'nin üzerine çıktığında piyasalardan kaynak bulmaya son vermiş, ab ve imf'nin kurtarma paketlerine başvurmak zorunda kalmıştı.

birlik hükümeti

italya başbakanı silvio berlusconi her ne kadar ab'nin istediği ekonomik reformlar uygulandıktan sonra istifa edeceğini açıklasa bile, muhalefetin ve piyasaların tercihinin aksine geçici ya da birlik hükümetine karşı çıkması ve şubat ayına kadar seçimleri mümkün görmemesi bir anda euro bölgesi'nin krizinin merkezine yunanistan yerine italya'nın geçmesiyle sonuçlandı.

berlusconi'nin seçimler için öngördüğü şubat ayına kadarki üç aylık sürede piyasaların kargaşaya sürüklenmesinden, ayrıca berlusconi sonrasında italya'yı yönetecek bir hükümetin ülkenin borcunu azaltmak, istihdam piyasasını düzeltmek, vergi kaçakçılığının üzerine gitmek ve üretimi desteklemek için gerekli reformları uygulayıp uygulayamayacağından endişe ediliyor.

kurtarılamayacak kadar büyük

italya'dan önce euro bölgesi krizinin merkezindeki yunanistan'ın küçük bir ekonomi olması nedeniyle bu ülkenin borçlarını ödemeyi durdurması euro bölgesi için tamamıyla yönetilebilir olarak görülüyordu.

ancak bu yıl gayri safi yurt içi hasılası (gsyh) 2 trilyon 245 milyar dolar olması beklenen italya'nın toplam borcunun 2 trilyon 684 milyar dolara (gsyh'nin yüzde 119'u) dayanması bu ülkeye ''kurtarılamayacak kadar büyük'' gözüyle bakılmasına yol açıyor.

euro bölgesi'ndeki krizden etkilenen ülkeleri kurtarmak için oluşturulan 440 milyar euroluk avrupa finansal istikrar fonu'nun (efsf) kaynaklarının bir bölümü yunanistan, irlanda ve portekiz'e tahsis edildiği için efsf'nin şu anda 250 milyar euroluk bir kaynağı bulunuyor.

euro bölgesi maliye bakanları geçen ay brüksel'de yaptıkları zirvede italya ve ispanya gibi büyük ülkeleri krizden korumak için efsf'nin büyüklüğünü 1 trilyon euroya çıkarma kararı alsalar da bunun ne zaman ve nasıl uygulamaya geçeceği henüz netleşmiş değil.

zayıf büyüme

italya için asıl sorunu yıllardır büyümesinin zayıf olması oluşturuyor.

son 15 yıla bakıldığında ekonomisi yıllık ortalama yüzde 0.75 oranında büyüyen italya için bu büyüme oranı, borçlanma için ödediği faiz oranlarının çok gerisinde kalıyor.

bu da italya'nın borç yükünün çok daha hızlı büyüyebilmesi riski yaratıyor.

imf'nin verilerine göre, geçen yıl yüzde 1.3 büyüyen italya'nın bu yıl yüzde 0.6 ve 2012 yılında yüzde 0.3 büyüyeceği tahmin ediliyor.

italya hükümeti 2013 yılında bütçe dengesini sağlamak için 45.5 milyar euroluk tasarruf önlemleri paketi açıklamıştı.

italya'da şu anda gözler senato ve temsilciler meclisi'nden geçmesi beklenen avrupa birliği'nin istediği mali istikrar yasasındaki büyük değişikliğe çevrildi.

mali istikrar yasasındaki değişikliğin yarın senato'da görüşülmesi, cumartesi günü de temsilciler meclisi'nin gündemine gelerek  yasalaşması bekleniyor. 

kaynak: ajanslar