gergedan afrika’nın sembolü haline gelmiş hayvanlardan biri ancak aç gözlülük ve yozlaşma, mitler ve batıl inançlar ile birleşince hayvanların soyu tükenmenin eşiğine dayanmış durumda.

tarih boyunca gergedanların en büyük koruyucusu olan boynuzları artık onların en büyük düşmanı.

bugün altından daha değerli olan gergedan boynuzuna olan talep hiç olmadığı kadar yüksek.

gergedan rezervlerinin en yoğun olduğu güney afrika, kaçak avcıların av alanlarının başında geliyor.

güney afrika 2010 yılında 333 gergedanı kaçak avcılığa kurban verdi. bu sayının 2012 yılında iki katına çıkması bekleniyor.

aç gözlülüğün tanığı

2010 yılında dünya kupası’nı takip etmekle görevlendirilen al jazeera muhabiri jonah hull, güney afrika’ya yaptığı yolculukta aç gözlülük, vurdumduymazlık ve yozlaşmayla karşılaştı. ülkenin kaçak gergedan avcılığının nasıl merkezi haline geldiğine tanık oldu.

gergedanların yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olmasına kayıtsız kalamayan hull, konuyu derinlemesine araştırmaya karar verdi.

araştırmaların sonucunda ‘the last rhino’ (son gergedan) adlı belgesel ortaya çıktı.

anne gergedanın dramı

program helikopterle bölgeye gelen kaçak avcıların saldırdığı dişi bir gergedanın başına gelenleri anlatıyor.

hayvan ilk önce havadan atılan ve morfinden üç kat daha etkili bir sakinleştirici ile bayıltılıyor. ardından elektrikli testere ile boynuzu kesiliyor. solunum sisteminin tamamı ile birlikte beyninin bir kısmı alınan gergedan, baygın halde ama halen canlı olarak yerde yatmaya devam ediyor.

boynuzu alan kaçakçılar olay yerinde ayrılıyor. hikayenin sonrası malum; boynuz satılacak, gergedan ise ölüme terkedilecek. ancak şaşırtıcı bir şekilde bu sefer hayvan hayatta kalmayı başarıyor. bu gibi saldırılardan sağ çıktığı bilinen tek gergedan o. ancak yaraları onun yaşamını oldukça zorlaştırıyor. koku alma hissi ve kendisini koruyan boynuzu olmadan yaşaması çok zor.

ilaç pazarında kullanılıyor

hull, 2010 yılında benzeri saldırıların sürekli yaşandığını öğreniyor. güney afrika’da gergedanlar her gün vahşice koşullar altında, acı içinde öldürülüyor. faydalı olduğuna dair hiçbir bilimsel kanıt olmamasına rağmen, asya’nın geleneksel ilaç pazarında kullanılmak üzere boynuzları için katlediliyor. 

yüzyıllar boyunca baş ağrısına iyi geldiğine inanılan boynuzun şimdi de kansere çare olduğu düşünülüyor. aslında insan tırnağı ile aynı kimyasal birleşenlerden oluşan boynuz, afrika kara borsasında altıdan daha değerli.

tehdit altında

çevreci örgütlerin, polisin ve güney afrika yargı sisteminin çabalarına rağmen katledilen gergedanların sayısı son iki yılda iki kat artış gösterdi.

gergedanların nesli tükenme tehlikesiyle ilk kez karşı karşıya kalmıyor. bundan 50 yıl önce de ak gergedanlar dr. ian player’in önderliğindeki ekip sayesinde yok olmanın eşiğinden döndürülmüştü.

bugün 80’li yaşlarının ortasında olan dr. player, gergedanların dinozorlalar aynı kaderi paylaşmasından endişe ediyor. 

'the last rhino' adlı belgesel al jazeera ingilzice'nin internet sitesi üzerinden (ingilizce olarak) izlenebilir.

kaynak: al jazeera