Otizm

Ombudsmandan örnek otizm kararı

Kamu Denetçiliği Kurumu, yönetmeliklere rağmen özel durumu gözetilmeden güzel sanatlar lisesi sınavına alınan 15 yaşındaki otizmli Cem Görkem Gündoğdu’yu haklı buldu.

Konular: Türkiye
Otizmli Gündoğdu geçen yıl girdiği sınavda özel durumu gözetilmeden sınandı. [Fotoğraf: Al Jazeera Türk]

üç yaşında otizm teşhisi konulan cem görkem gündoğdu, mersin’de yaşıyor ve altı yıldır piyano eğitimi alıyor. tutkusu müzik. bu alanda eğitimine devam etmek isteyen gündoğdu,  geçen sene nevin kodallı güzel sanatlar lisesi’ne başvurdu. 15 yaşındaki cem görkem, güzel sanatlar lisesinin sınavına girdi ancak ‘kazanamadı’. çünkü özel durumu gözetilmeden sınava alındı.

'ayrı sınav yapılmalı'

sınav, milli eğitim bakanlığı'nın (meb) özel eğitim hizmetleri yönetmeliği’ne uygun yapılmadı. yönetmelikte, görkem gibi özel gereksinimli çocuklar için “başarı değerlendirmeleri akranlarıyla birlikte değil, özel durumlarına göre yapılmalı” diyor.  ayrıca aile ve sosyal politikalar bakanlığı’nın kabul ettiği ‘otizm eylem planı’nda da (oep), “meb, otizmli çocukların meslek, güzel sanatlar ve spor liselerinde kaynaştırma eğitimi almalarını, yetenek sınavları raporları dikkate alınarak yapılmasını sağlamalı” ifadesi yer alıyor.

Cem Görkem, 6 yıldır piyano eğitimi alıyor.

gündoğdu ailesi, oğullarının ayrı bir sınava girmesi gerektiğini söyleyerek duruma itiraz etti. milli eğitim müdürlüğü’ne ve valiliğe dilekçe yazıldı. müfettiş görevlendirildi ama ‘yapılacak bir işlem yok’ dendi. okulda boş kontenjan kalınca cem görkem yeniden sınava girdi ama o sınav da yönetmeliğe uygun yapılmadı. yine diğer çocuklarla birlikte sınava alındı. sonuç değişmedi.

gündoğdu istemediği halde teknik ve endüstri meslek lisesine başladı. şimdi lise ikinci sınıfa geçti. piyano dersleri almaya devam ediyor.  aile kararlıydı, yönetmeliklerin uygulanması için mücadeleye başladı  kasım 2013’te ‘eğitimde ayrımcılık’ davası açılması için savcılığa suç duyurusunda bulunuldu. 24 otizm sivil toplum kuruluşu da destek verdi. ancak idare soruşturma izini vermedi. bu karara ailenin avukatı itiraz etti. aile bu kez konuyu kamu denetçiliğine de (ombudsman) taşıdı.

ombudsmandan örnek karar

cem görkem lise birinci sınıfı bitirirken kamu denetçiliğinden 6 haziran’da karar çıktı. karar bugün ilan edildi. kamu denetçiliği aileyi haklı buldu. kararda “milli eğitim bakanlığı güzel sanatlar ve spor liseleri yönetmeliği'nde, engelli bireylerin özel durumlarına uygun sınav ve eğitim imkânı sağlanacak şekilde değişiklik yapılması hususunda” milli eğitim bakanlığı’na tavsiyede bulunuldu.  ombudsman, meb’den de bu karar doğrultusunda tesis edilecek işlemin gerekçesi ile birlikte 30 gün içinde kendilerine bildirilmesini istedi. kararda anayasanın "kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz" hükmünün bulunduğu maddeye ve eşitlik ilkesi vurgulandı. ayrıca avrupa insan hakları sözleşmesi'ndeki 'ayrımcılık yasağı',  insan hakları evrensel bildirgesi, birleşmiş milletler engelli ve çocuk hakları sözleşmesi hatırlatıldı. 

'engelli eğitiminde ilk karar'

ailenin avukatı ve otizm dernekleri federasyonu’ndan sedef erken “otizm konusunda kamu denetçiliği kurumu'na verilmiş ilk başvuru olup olumlu sonuçlandı. bu aynı zamanda türkiye’de engellilerin eğitimi alanında da kamu denetçiliği'nce verilen ilk karar” diye konuştu.

cem hâlâ neden okula alınmadığını soruyor

baba gündoğdu, emsal teşkil edecek bir karar için mücadele ettiklerini belirterek,“görkem durumunda olan çocukların bizim yaşadığımız sorunları yaşamasını istemiyoruz. yönetmelikler, kararlar uygulansın istiyoruz” dedi. baba gündoğdu, belki alınan bir kararla görkem’e yeniden sınav hakkı tanınırsa, ikinci sınıftan güzel sanatlar lisesine devam eder diye  umut ediyor.  anne gündoğdu ise oğlunun hâlâ neden güzel sanatlar lisesine giremediğini sorduğunu anlatıyor:

“teknik ve endüstri meslek lisesinde öğretmenlerimiz bizi çok sahiplendi. sorunsuz gittik ama mutlu değil oğlum. güzel sanatlar lisesine gidebilseydi oradaki çocuklarla ortak noktası olacaktı. hem oğlum gelişecekti hem arkadaşlarının da ondan öğrenecekleri vardı. kendine uygun sınav yapılsa ve okula girseydi özgüveni de gelişecekti. şimdi ikinci sınıfta geçti oğlum, bilgisayar bölümünü seçeceğiz. başka alternatifimiz yok.”

 

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;