kazakistan meclis genel kurulu, amerika birleşik devletleri (abd) ile 2010’da yapılan anlaşmayı onayladı. anlaşmaya göre, afganistan'da askerleri bulunan abd kazak topraklarını ve demiryolu ağını kullanabilecek.

anlaşmanın, abd’nin afganistan'da istikrar ve güvenliği sağlanmasına yardımcı olması bekleniyor. temmuz’da washington’da yapılan ve ticari araçları kapsayan anlaşmaya göre, kazak özbek sınırındaki kontrol noktasına alternatif yeni bir kontrol noktası oluşturulması hedefleniyor.

kazakistan dışişleri bakan yardımcısı konstantin zhigalov, anlaşma ile afgan sorununu çözmek için ortaya konulan uluslararası çabaya ülkesinin önemli katkı sağladığını söyledi.

kazakistan, afganistan’ın yeniden yağpılandırılmasında yer alan tek orta asya ülkesi. astana, 2007-2008 döneminde afganistan’a 3 milyon dolarlık yardım yaptı. bu yardımlar tarım, eğitim sağlık ve ulaşım alanlarında kullanıldı.

astana yönetimi, 2009-2011 yılları arasında afganistan’da beş milyon dolarlık çeşitli projeler hayata geçirmeyi hedefliyor.

şiddetin tırmandığı yıl

birleşmiş milletler'e (bm) göre, 2011 afganistan’da şiddetin en çok tırmandığı yıllardan biri. bin 462 sivilin bu yılın ilk yarısında öldüğünü belirten örgüt, sivil ölümlerin yüzde 80’inin taliban savaşçılarının eylemlerinden kaynaklandığını söylüyor.

son olarak perşembe günü sabah saatlerinde bomba yüklü bir kişi herat havaalanı karşısında bir şirketin önünde intihar saldırısı düzenledi. şirketin nato güçlerine silah tedarik ettiği belirtildi. intihar saldırısının ardından üç silahlı kişi ise havaalanı yakınında bir binayı ele geçirdi. afgan güvenlik güçleri ve saldırganlar arasındaki çatışmalar sürüyor. polis saldırıda biri italyan askeri olmak üzere 10 kişinin yaralandığını kaydetti.

afganistan’da güvenlik nato güçlerinden afgan yetkililere devrediliyor. herat, güvenliğin afgan polisine devredildiği kentlerden biri. taraflar arasındaki güvenlik devrinin ilk kısmı tamamlanmış durumda. ilerleyen günlerde afganistan devlet başkanı hamid karzai’nin transfer sürecinin 17 eyaleti kapsayan ikinci kısmına geçildiğini açıklaması bekleniyor.  

işgal güçlerinin çekilme takvimi

ülkede güvenliğin isaf’tan afganistan güçlerine devri süreci, temmuz 2011 başladı. bu çerçevede, başta abd olmak üzere ittifak güçleri aşamalı olarak ülkelerine dönecek.

abd başkanı barack obama, 2009 yılının aralık ayında afganistan’daki abd askeri sayısını 30 bin artırarak 100 bin seviyesine çıkaracağını duyururken, aynı zamanda 2014 yılı itibarıyla ülkedeki tüm abd askerlerini geri çekme kararını açıklamıştı.

afganistan’daki abd askeri sayısı, obama göreve geldiğindeki üç kattan fazla arttı. ülkede görev yapan askerlerin 10 bini abd, 90 bini ise nato kontrolünde bulunuyor.

abd başkanı’nın açıkladığı takvime göre, ilk etapta 2011 yılı sonuna kadar yaklaşık 10 bin, 2012 yılı yazına kadar ise ek 23 bin askerin evine dönmüş olması planlanıyor.

obama’nın beklentisi, afganistan’a konuşlandırılan büyük askeri gücün, çekilme takvimi tamamlanmadan taliban’ı güvenlik devrine imkân sağlayacak kadar zayıflatması. 

abd, afganistan’daki askeri gücüne yılda yaklaşık 125 milyon dolar harcıyor.

kuzey atlantik antlaşması örgütü’ne (nato) bağlı olarak görev yapan isaf bünyesinde, 48 ülkeden 130 bin civarında asker görev yapıyor.

ülkede, abd güçleri dışında yaklaşık 9 bin 500 ingiliz, 4 bin 800 alman ve 4 bin fransız askeri bulunuyor.

ingiltere, eylül 2012’ye kadar 500 asker çekerek afganistan’daki asker sayısını 9 bin seviyesine düşürmeyi planlıyor.

fransa ve almanya da, geçtiğimiz aylarda aşamalı olarak askerlerini çekmeyi planladıklarını açıklamıştı. türkiye’nin ise halen bölgede bin 786 askeri bulunuyor.

kaynak: ajanslar