körfez ülkesi bahreyn’de iktidar karşıtı gösterilerde güvenlik güçlerinin şii göstericilere sert şekilde müdahalesinden sekiz ay sonra, yeni bir komisyon kuruldu.

kral hamad bin isa el halife'nin kurduğu araştırma komisyonunun hazırladığı ve ülkenin insan hakları sicilini iyileştirmek için bir dizi öneriye yer veren raporla birlikte, kralın emriyle bu kez tavsiyeleri incelemek ve uygulamak için bir komisyon oluşturuldu.

devlet televizyonu, kralın yeni komisyon kurulması emrini cumartesi günü verdiğini duyurdu. komisyon 2012’nin şubat ayına kadar raporun önerilerini inceleyecek ve kendi önerilerini sunacak.

kral, raporun açıklandığı çarşamba günü halka seslenerek raporun önerileri üzerinde çalışmak için oluşturulacak yeni komisyonun şeffaflık ilkesiyle çalışacağını ve uluslararası standartta olacağını söylemişti.  

muhalifler yer almıyor

aralarında şiileri temsil eden el vefak partisinin de bulunduğu beş muhalif grup, yeni komisyonda yer almayacaklarını belirtti. grup, komisyonun niteliğinin  sadece danışmanlık bazında kalacağını ve reform önerilerini uygulama yetkisinin olmayacağını kaydetti. 

kralın kurduğu komisyonun çarşamba günü yayınladığı rapora göre bahreyn güvenlik güçleri bu yıl çıkan iktidar karşıtı gösteriler sırasında muhaliflere işkence sayılabilecek muamelede bulundu, keyfi tutuklamalar yaptı ve silahsız göstericilerin ölümüne neden oldu.    

rapor, muhaliflere de mart ayında kralla uzlaşmayı kabul etmedikleri için eleştiride bulunmuş ve o tarihte taraflar arasında uzlaşı sağlanmasının  barışçıl bir çözüm olabileceğini belirtmişti. ayrıca ülkedeki yabancı işçilere ve sunnilere yönelik öfkeye dikkat çekmişti.

hükümet yetkilileri ise raporun yayınlanmasının ardından göstericilere kötü muameleye karılşan memurlardan hesap sorulacağını ve görevden alınacaklarını belirtmişti.
yapılan açıklamada “hükümet, bağımsız komisyonun raporunu ve öne sürdüğü eleştirileri kabul etmiştir. doğruları ortaya çıkarmak için yapılan bu soruşturmayı bizzat isteyerek inisiyatif aldık, raporu da kabul ediyoruz” denilmişti.  

kral, mart ayında yaşanan olaylardan iran’ı sorumlu tutuyordu ancak rapor iran’ın olaylarla herhangi bir bağlantısı olduğuna dair veri olmadığını kaydetmişti.

'700 kişi hala gözaltında'

komisyonun başkanı mahmud şerif bassinu bir ay süren gösteriler sırasında ölü sayısının 35’i bulduğunu, bunların beşinin güvenlik güçleri olduğunu kaydetmişti. raporda yüzlerce kişinin de yaralandığı belirtilmişti.

komisyona göre olaylar sırasında 2 bin 929 kişi gözaltına alındı, bunlardan en az 700’ü ise  hala hapiste. 

el vefak gibi muhalif partiler ise raporun yetersiz olduğunu ve hükümetin istifa etmesi gerektiğini düşünüyor.

aralarında uluslararası af örgütü, human rights watch (insan hakları izleem örgütü) ve birşleşmiş milletler’in  (bm) insan hakları ajansının da bulunduğu çok sayıda örgüt bahreyn’i çok kez işkence, adaletsiz yargı süreci ve orantısız güç kullanımı nedeniyle eleştirmişti.  

sünni el halife ailesi, şiilerin çoğunlukta olduğu, amerika birleşik devletleri (abd) askerlerini de barındıran stratejik önemi yüksek körfez ülkesini 200 yıldan uzun süredir yönetiyor. bahreyn’de şiilerin öncülüğündeki gruplar, şubat ayından beri birçok kez daha fazla özgürlük için yönetime baskı amaçlı gösteriler düzenlemişti.

kaynak: al jazeera ve ajanslar