bahreyn’de yüzlerce muhalif, ülkedeki şii çoğunluğun haklarının artırılması talebiyle sokaklara döküldü.

cuma günü düzenlenen gösteriler sırasında polis, başkent manama’da bir yıl önce başlayan halk ayaklanmasının merkezi olan inci meydanı’na yürümek isteyen 100 kadar göstericiye gözyaşartıcı gazla müdahale etti.

protestocuların büyük kısmı reform talebiyle sloganlar attı, bazıları ise bahreyn kralı hamad bin isa halife’nin aleyhine sloganlar atarak rejimin düşmesi isteklerini dile getirdi. grup 40 yıldır başbakanlık görevini yürüten kralın amcası halife bin salman’ın da istifasını istedi.

şiilerin liderliğindeki muhalif koalisyon,  baskı rejimi demokratik bir devlet düzeniyle değişene kadar gösterilerini sürdüreceklerini belirtti. 

açıklamada, “güvenlik temelli baskıcı devlet sona erene; özgürlüklere, demokrasiye ve sosyal adalete dayanan sivil bir devlet kuruluncaya kadar halk hareketi devam edecek” denildi.

ana muhalefet partisi el vefak, geçen yıl yapılan gösteriler sırasında gözaltına alınanlar için daha fazla hak talebiyle gösteriler düzenliyor.      

kraldan reform sözü

muhalifler, geçen yılki ayaklanmalar sırasında hükümet birliklerinin olaylara müdahalesini araştıran ulusal konsey’in geçtiğimiz günlerde yaptığı reform önerilerinin de dikkate alınmasını talep ediyor.

bahreyn kralı şeyh hamad bin isa el halife, siyasi reformlar konusunda harekete geçeceğini 20 mart’ta duyurmuştu. 

önerilen reformların hayata geçmesinin önemli bir değişim getireceğini aktaran el halife, değişikliklerin güvenlik, hukuk, medya ve eğitim alanlarını kapsadığını belirtmişti.

geçen yıl kasım ayında bahreyn’deki olayları inceleyen bağımsız bir komisyon, güvenlik güçlerini yoğun işkence ve keyfi tutuklamalar nedeniyle eleştirmişti. komisyon, ülkenin insan hakları sicilini iyileştirmek için salı günü bir dizi reform önerisi sunmuştu. 

sünni azınlık yönetiyor

sünni el halife ailesi, şiilerin çoğunlukta olduğu, abd askerlerini de barındıran stratejik önemi yüksek körfez ülkesini 200 yıldan uzun süredir yönetiyor.

çoğunluğu genç olan şii göstericiler, hükümetin reform talebine yanıt vermemesi konusunda hayal kırıklığı içinde. bahreyn’de nüfusun yüzde 70’ini oluşturan şiiler siyasette eşit temsil edilmediklerini ve üst düzey devlet görevlisi olarak çalışamadıklarını dile getiriyor.

şiilerin ayaklanmasına sünni gruplar ise karşı gösterilerle meydan okuyor. suudi arabistan’ı müttefik olarak gören sünniler, iran tarafından desteklendiğini düşündükleri şiilere yeni haklar verilmesi konsunda istekli değil. uzmanlara göre, riyad yönetimi de bahreynli şiilerin reformlarla daha fazla güç kazanmasını istemiyor.

hükümetin reform adı altında yaptığı bazı değişiklikler ise muhalefet tarafından ‘makyaj’ olarak nitelendirilmiş ve bu adımların talepleri karşılamadığı belirtilmişti.

işkence ve 'keyfi' tutuklamalar

ülkede 14 şubat 2011'de başlayan monarşi karşıtı ayaklanma, geçen yıl mart ayında bahreyn güvenlik güçleri ile suudi arabistan, katar ve diğer körfez ülkelerinden askerlerin müdahalesiyle bastırılmıştı. gösterilerin merkezi haline gelen inci meydanı protestoculardan tamamen arındırılmıştı.

ancak ülke genelinde, özellikle başkent civarındaki köylerde küçük çaplı gösteriler devam etmiş, gösteriler ayaklanmaların yıldönümünde şiddetlenmişti.

bağımsız komşsyonun raporuna göre bahreyn’de aylar süren ayaklanmalar sırasında en az 40 kişi hayatını kaybetmişti.

kaynak: al jazeera ve ajanslar